S'abonner à flux Les Nouvelles Les Nouvelles
Mis à jour : il y a 2 heures 41 sec

Basikety N1A-Vondrona A : Ekipa 6 lahy sy 6 vavy hifaninana

jeu, 05/08/2025 - 07:51

Anjaran’ny vondrona A indray izao no hifaninana amin’ny dingana voalohany, amin’ny fiadiana ny tompondaka nasionaly N1A, taranja basikety, taorian’ny vondrona B tany Antsi­rabe. Ekipa 6 lahy sy 6 vavy no ao anatin’ity vondrona A ity, ka ao amin’ny Complexe sportif ao Mahajanga no hanatanterahina izany, ny 10 hatramin’ny 18 mey izao. Ho an’ny sokajy vehivavy, ny ekipan’ny GNBC Analamanga, MB2ALL Ana­lamanga, Fandrefiala Analamanga, Dunamis Analaman­ga, ASSM Analamanga ary ny Cosca Amoron’i Mania no hifaninana. Eo amin’ny sokajy lehilahy kosa, hifandona amin’izany ny ekipan’ny GNBC Analamanga, BCB Boeny, MBC Atsinanana, RBC Boeny, BC Somava Sava ary ny NGB Itasy. Tsiahivina fa tsy misy mihintsana ireto ekipa 6 isan-tsokajy ireto fa hiatrika ny dingana faharoa daholo. Izay 4 voalohany kosa no hiatrika ny lalao manasa-dalana amin’ity dingana voalohany ity ary izay 2 voalohany no hiady ny amboaran’ny ligin’i Boeny.
Raha hiverenana ny fifaninanana natao tany Antsirabe, ho an’ny vondrona B, nandrombaka ny amboaran’ny ligin’i Va­kinankaratra, ny ekipan’ny JEA Vakinankaratra teo amin’ny vehivavy ary ny COSPN kosa ny teo amin’ny sokajy lehilahy.

Mi.Raz

Catégories: National

Rugby Africa Women’s Cup 2025: Mpifanandrina vaovao hihaona amin’ny Makis Ladies i Ouganda

jeu, 05/08/2025 - 07:51

Hampiantrano fifaninanana goavana indray i Madagasikara, ny volana jona ho avy io. Hatao eto Antananarivo ny fifanintsanana “Rugby Africa Women’s Cup 2025”. Afaka hanohana ny Makis Ladies eto an-tanindrazana indray ny Malagasy mpankafy Rugby.

Raikitra indray! Hotante­rahina ny 5 hatramin’ny 16 jona ho avy izao, eny amin’ny Kianja Makis Andoha­ta­penaka, ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, ta­ranja Rugby lalaovin’olona 15, sokajy vehivavy, “Africa Women’s Cup”. Firenena vaovao nandimby ny toeran’i Ca­meroun, i Ouganda, ary ity iza­ny no mpifanandrina vaovao hifampitana amin’ny Makis Ladies. Ankoatra azy io, hifanandrina amin’izy ireo ihany koa i Kenya sy i Afrika Atsimo.
Nilaza ny tale teknika na­sionalin’ny Malagasy Rugby, Andrianorosoa Antsoniandro, omaly, fa efa telo herinandro teo izay ny vehivavy mpilalao malagasy no niomana tamin’ity fifaninanana ity. Nohama­fisiny ihany koa fa natao hiadiana ny laharana fotsiny ihany ity fifanintsanana ity fa tsy misy ny ady tapakila amin’ ny fiatrehana ny fifaninanana iraisam-pirenena WXV.

Eny ambony kianja

Naneho ny heviny ihany koa ity teknisianina ity amin’ireto ekipa ogandey ireto.
“Maro ny milaza fa mafy i Ouganda, ary efa betsaka ireo nolazaina fa mafy eo anatrehantsika saingy rehefa mandeha ny lalao, hita fa azontsika hatao ihany ny mandresy azy ireo. Tranga efa hita ma­tetika izany. Tsy voarefy ny fa­haizan’izy ireo, fa ny lalao eny ambony kianja ihany no hitsarana azy”, hoy ity teknisianina anivon’ny Federa­sionina ity.
Ankoatra izay, vehivavy 52 no nantsoin’ny Coach Ralay, hiatrika ny fifantenana voalohany hahafahana mamaritra ireo mpilalao handrafitra ny Makis Ladies amin’ity taona ity.
Tsiahivina fa nahazo ny laharana faharoa ny vehivavy Makis, tamin’ny taon-dasa, ary azo antenaina fa hiezaka mafy izy ireo ny hanao fanamby mba handresy an’i Afrika Atsimo.

Fitia Randria

Catégories: National

CenHoSoa – HIS Foundation: Maimaimpoana ny fandidiana ireo ankizy manana fahasembanana

jeu, 05/08/2025 - 07:50

Nanomboka ny 5 mey hatramin’ny 17 mey 2025 ho avy izao, misy ny fandidiana maimaimpoana tontosain’ny HIS Foundation, fikambanana kristianina, sinoa, mpanao asa soa ao amin’ny CenHoSoa.

Miompana amin’ny fandidiana ireo ankizy sahirana manana fa­ha­sembanana eo amin’ny molotra na ativava ny iraka ataon’izy ireo. Eo koa ireo manana fahavoazana sy fahasembanana amin’ny tongotra sy tanana na misy takaitra noho ny fahamaizana. Miara-miasa akaiky ireo mpandidy avy amin’ity fikambanana ity sy ireo mpitsabo ao amin’ny Hopitaly Mia­ramila (CenHo­Soa), tarihin’ny lehiben’ny sampana misahana ny fandidiana momba ny molotra, ny Kly Ramangason Jacques Adrien. Marihina fa miditra amin’ny andiany faha-11 ataon’ny fikambanana izay miara-miasa amin’ny hopitaly ny fanatanterahana izao iraka izao, raha ny fanazavana voaray. Ankizy miisa fito no efa niatrika fandidiana hatramin’ny fotoana nisokafan’izany omaly. An­koatra ny fandraisan’ireo sinoa anjara amin’ny alalan’ireo mpandidy, misy koa ny fitaovana natolotry ny fikambanana kristianina misy azy ireo, mba hoentina manatanteraka izao iraka atao eto Mada­gasikara izao. Mijery akaiky ny fizotran’ ny fandidiana ny tale teknika eo anivon’ny hopitaly, ny mpitsabo Jly Randriantsara Iharijaoni­aina Joe, amin’ny fahalavorarian’izao iraka izao. Nohama­fisin’ity tomponandraikitra eo anivon’ny hopitaly ity fa tafiditra ao anatin’ny fampiharana ny toromarika avy amin’ny minisitry ny Foloalindahy, ny Jly Sahivelo Lala Monja Delphin, amin’ny fanarahana ny Politika ankapoben’ny fanjakana mi­om­pana amin’ny maha olona izao hetsika izao.

Jean Claude

Catégories: National

IDEES EN GOGUETTE – Mercredi 7 Mai 2025

mer, 05/07/2025 - 07:54

Catégories: National

Rotorotom-piainana : Tsy ampy fialamboly ny vahoaka malagasy

mer, 05/07/2025 - 07:53

Anisan’ny olana iray mbola sedrain’ny vahoaka malagasy ny tsy fahafahany miala voly. Tena ilaina amin’ny fiainana anefa iza­ny. Matetika olana ny hoenti-manana. Betsaka anefa ny toerana azo hitsangantsanganana, sady tsara no mora.

Fomba amam-panao tsy mahazatra ny Malagasy ny manokana fotoana hialana voly. Mionona amin’ny andro fety vao mba manao izay mahafinaritra. Betsaka anefa ny azo atao mba hiadiana amin’ny rotorotom-piainana. Na izany aza, mihamaro amin’izao fotoana izao ny teratany malagasy, miezaka mandraharaha amin’izay fanomezana fialamboly ho an’ny mpiray tanindrazana izay. Toerana iray nanaovana fanadihadiana ny teny amin’ny Akany Nomenjanahary, eny Ambohimanga Rova. Mpam­pianatra mpikaroka eny amin’ny politeknika Vontovorona no nahita ny hevitra. Nampivady ny mahasoa amin’ny mahafinaritra ny dokotera Rako­to­niaina Solofo Hery.
Andaniny, maro ny hetsika azo atao eny an-toerana, toy ny fanatanjahantena sy ny seho an-tsehatra izay hananany toerana voatokana amin’izany. Ankilany, mampahalala sy mampiroborobo ny fampiasana ny angovo azo havaozina eny amin’ny tontolo ambanivohitra ny tompony. Ani­san’ny mahaliana ny Mala­gasy amin’izao fotoana izao ny filalaovana baolina sy basikety. Manginy fotsiny ny tsipy kanetibe sy ny fanaovana dia an-tongotra, ary ny filomanosana. Hita eny amin’ny Akany avokoa izany. “Tanjona ny mba hahafahan’ny Malagasy miala voly amin’ny toerana iray, ivelan’ny renivohitra. Sady manao fanatanjahantena izy ireo no mahazo rivotra madio. Afaka ny manala ny sorisorim-piainana no mitaiza vatana sy mikolokolo fahasalamana”, hoy ny tomponandraikitra.
Marihina fa efa ho am-polony taona no nisy ny ivontoerana fialamboly, Akany Nomenjanahary, eny Ambo­himanga. Raha mahazatra ny trano filanonana malalaka dia misy ny mpandraharaha miezaka ny manome tolotra hafa ambony ampanga tahaka izao. Manomboka amin’ny 3 000 Ar isan’olona ny hofan-toerana ao amin’izy ireny. Afaka ny manofa izany manokana ihany koa ny fikambanana na fiangonana, na fianakaviana arakaraka ny filana.

Wifi …delestazy
Ankoatra ny fialamboly, anisan’ny tena mahasarika ny mpampiasa ny toerana ny fisian’ny “wifi” na ny “internet” na any ambanivohitra aza. Ankoatra izay, ny tsy fahatapahan’ny jiro ho an’ny mpamahana ny baterian’ny telefaonina sy ny mpampiasa zavamaneno. “Ankoatra ny fanatanjahantena na ny fikarakaraka fampisehoana ato aminay. Anisan’ny mahasarika ny mpampiasa ny toerana ny fanaovana karaoke sy ny fihirahirana miaraka amin’ny zavamaneno”, hoy Rakoto­niaina Solofo hery, tompon’ny Akany Nomenjanahary.
Raha ho an’ity toerana nanaovana fanadihadiana ity, tombony ny tsy fisian’ny fahatapahan-jiro satria mampiasa angovo azo havaozina avy amin’ny masoandro izy ireo. Misy rahateo ny karazana fitaratra ahafahan’ny mpitsidika mamantatra misimisy kokoa izany.
Amin’izao fotoana izao, manitatra ny fampiasam-bolany ny tompony ka efa afaka mandray fivoriana na “team building” izy ireo. Efa misy ihany koa ny trano fatoriana ho an’ny mpianakavy.

Mahavelona
Fampiasam-bola mbola azo trandrahina tsara ny fanokafana toeram-pialamboly manokana tahaka ny Akany Nomenjanahary. Noho ny tolotra samihafa sy mamaly ny filan’ny mpanjifa, tsy tapaka ny fisian’ny olona mamandrika eny an-toerana. “Miezaka ny manome fahafaham-po ny olon-drehetra izahay. Endriky ny anjara biriky entinay amin’ny fanampiana ny mpiara-belona rahateo ny fanokafana toerana tahaka itony aty ambanivohitra. Mamorona asa izahay ary mitondra ny anjara biriky amin’ny fampivelarana ny maha olona”, hoy hatrany ny fanazavan’ny tomponandraikitra nanaovana fanadihadiana.
Misedra olana ihany anefa izy ireo amin’ny hafitsoky ny samy Malagasy mpandraharaha. Misy foana ny karazana fifaninanana diso toerana. “Betsaka no mangala-tahaka. Manimba ny tsenan’ny hafa. Izay foana no olana ho antsika. Tsy mahasakana ny fitondrana zava-baovao anefa izany. Hain’ny mpanjifa foana koa anefa ny tena tompon’ny ketrika sy ny hevitra”, hoy Rakotoniaina Solofo Hery namarana ny fanadihadiana natao teny an-toerana.

Nanatontosa : Randria

Catégories: National

VAOVAO TAMBATRA

mer, 05/07/2025 - 07:52

Tafakatra 3 000Ar ny kilaon’ny ovy eny amin’ ny tsenan’Andravoahangy raha novidiana 2 000 Ar teo aloha. Mananosarotra ihany koa ny fahitana ny vokatra amin’izao fotoana. Nilaza ireo mpivarotra fa vanim-potoana tsy fisian’ny ovy amin’izao, eo ihany koa ny rotsakorana tampoka any amin’ireo faritra mpamokatra izany ka mahatonga ny fiakaram-bidy tampoka. Mitaraina amin’ny zava-misy ny isan-tokantrano, indrindra ireo mpivarotra hani-masaka
Miantraika eo amin’ny sehatry ny fitaterana ny fiakaran’ny vidin-tsolika eto Madagasikara. Manahy sahady amin’ny fiakaran’ny vidin’entana ireo mpitatitra sy mpandraharaha manoloana ny zava-misy. Lafo ny vidim-piainana eto amintsika ary tsy mahasahana ny fandaniana ny vola miditra isan-tokantrano. Mi­totongana ny toekarena sy ny fari-piainan’ny Malagasy, mihen-danja ihany koa ny sandambolantsika.
Vita ny 73% ny fanamboaran-dalana mirefy 15 km mampifandray ny kaominina maro ao Anosivelona, distrikan’i Farafangana. Tanjona ny hanamorana ny famoaham-bokatra sy hanatsarana ny fifandraisana ary ho fanampiana ny fampiakarana ny fari-piainan’ny mponina. Tetikasa niarahan’ny UNOPS tamin’ny alalan’ny fandaharanasa Defis, vatsian’ny Fida vola. Nampiasana ny teknolojia “Geocell” ny asa natao ho vahaolana maharitra sy manaraka ny toetr’andro.

Catégories: National

Fiatrehana ny loza voajanahary : Tafapetraka ny tetikasa IRFF

mer, 05/07/2025 - 07:52

Hanamafy ny fahaiza-manaon’ireo mpisehatra amin’ny fiantohana sy ara-bola, hitondra vahaolana ara-bola sy vokatra fiantohana mifanaraka amin’ny zava-misy eto an-toerana. Ireo ny tanjon’ny tetikasa fiarovana sy faharetana manoloana ny fiovaovan’ny toetr’andro (IRFF). Tetikasa iarahan’ny minisiteran’ny Toekarena sy ny fitantanam-bola (MEF) sy ny sampandraharahan’ny Firenena mikambana momba ny fampandrosoana (Pnud). « Hanamafy ny fahafahan’ny firenena miatrika ny loza voajanahary amin’ny fanamafisana ny lafiny ara-bola sy fampahafantarana ireo vokatra misy eny amin’ireo tranom-piantohana sy manarina ny fahavoazana ny IRFF » hoy ny sekretera jeneralin’ny MEF, Ramanampanoharana Andry. Notsindriny manokana fa tohin’ny rafitra iraisam-pirenena « African Risk Capacity » (ARC) ny IRFF, entina hanampiana ny mponina marefo sy hanamafisana ny faharetan’ny toekarena. Noho izany, hampifandray ny tranom-piantohana amin’ireo niharam-boina na mety ho voakasik’izany ny tetikasa IRFF. Tanjona ny hitondrana vokatra amin’ny alalan’ireo orinasa fiantohana izay hiandraikitra ny fanorenana. Marihina fa tetikasa iraisam-pirenena misehatra amin’ny firenena miisa 39, izay ahafahan’i Madagasikara misitraka traikefa sy vahaolana mahomby avy any ivelany ny IRFF. Hanohana ihany koa ny paikadim-panjakana ho amin’ny fampandrosoana maharitra.

Henintsoa

Catégories: National

Toliara : Vita ny 80% ny vahilava Kiembe

mer, 05/07/2025 - 07:52

Tetikasa goavana atao any Toliara ny fananganana vahilava mirefy 5 km any Kiembe. Amin’ny ankapobeny, vita hatrany amin’ny 80% ny asa. Manaraka ny vinavina sy ny fandaharam-potoana napetraka ny fandrosoan’ny asa ataon’ny orinasa China State Construction Oversas Developpement (CSCOD). Famatsiam-bola avy amin’ny Banky eoropeanina ho an’ny fampiasam-bola (BEI).
Mizara roa ny fanatanterahana azy. Fananganana ny tohodrano eo amin’ny seranan-tsambon’i Toliara, PK0, hatrany amin’ny PK2,4 ny ampahany voalohany. Fampifandraisana ny vahilava Kiembe amin’ny lalam-pirenena faha-7 (PK2+400 hatreny amin’ny PK4+927) kosa ny ampahany faharoa.
Fiarovana amin’ny fiakaran’ny ranomasina sy ny tondradrano any Mahavatse sy Kiembe ny antony nananganana ity fotodrafitrasa lehibe ity. Eo koa, ny fanatsarana ny fifamoivoizana ao an-tampon-tanànan’i Toliara manaraka ny morontsiraka. Mampifandray mivantana ny seranan-tsambo sy ny RN7 ity vahilava sady lalana vaovao ity.

Njaka A.

Catégories: National

Kitra, vehivavy – Mada 2024 : Nanao lalao fitsapana ny Askam Afa sy ny Disciples FC

mar, 05/06/2025 - 07:53

Hotanterahina ny zoma ho avy izao, any Fianarantsoa, ny dingana famaranan’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Madagasikara, taranja baolina kitra, sokajy vehivavy. Ho fiatrehana izany, nanatanteraka lalao ara-pirahalahiana, teny amin’ny Kianja CFFA Iavolo­ha, ny Askam Afa Itasy sy ny Disciples FC Vakinankaratra.
Nisaraka ady sahala, 2 no ho 2, ny roa tonta ary hita fa tena nifandanja ny lalao. Sa­my nahita ny lesoka avokoa ireto klioba roa ireto, ary saika teo amin’ny resaka famonoam-baolina no voalazan’izy ireo fa mbola mila hatsaraina amin’izany. Tsara ny mampahatsiahy fa klioba tompondaka farany, tamin’ny taona 2023 lasa teo, ny Disciples Fc. Hiezaka ny mbola hitazona io anaram-boninahitra io ry zareo.
Sambany kosa ny Askam Afa vao hiakatra amin’izany dingan’ny famaranana izany. Tanjon’ny mpilalaon’Itasy ny haka ny anaram-boninahitra amin’ity taona ity. Ampaha­tsia­hivina fa tokony ho natao ny 19 hatramin’ny 23 avrily lasa teo, teto Antananarivo, ity fifaninanana nasionaly ity, saingy tsy fantatra ny antony nanovana ny toerana sy ny na­nemorana azy. Mbola ao anatin’ny taom-pilalaovana 2024 ity fifanintsanana nasionaly ity.
Marihina fa ny Askam Afa Itasy, ny AC Sabnam Anala­manga, ny Ascuf Matsiatra Ambo­ny, ny AS Myeco Anosy, ny Disciples FC Vakinanka­ratra ary ny Samba DS Diana no hiatrika ny dingana famaranana amin’ity.

Fitia Randria

Catégories: National

SOMBIM-BAOVAO

mar, 05/06/2025 - 07:53

Voahosotra ho tompondakan’ny “Coupe de la Ligue Vakinankaratra”, taranja basikety, ny ekipan’ny JEA Vakinankaratra sy ny COSPB Analamanga. Fifa­ninanana notontosaina tany Antsirabe, ny 3 sy 4 mey lasa teo, tao amin’ny Kianja mitafo Vatofotsy. Laharana faharoa kosa ny Ankaratra Vakinankaratra sy ny Ascut Atsinanana.
Tontosa ny faran’ny herinandro teo ny fizaram-bondrona ho an’ny “Afrobasket 2025”, ka ao amin’ny “Pot 4” no misy ny Ankoay. Miaraka vondrona amin’i Madagasikara amin’izany i Ounganda, Lybie ary i Rwanda. Ny 8 mey izao kosa no hanaovana ny antsapaka amin’ity fifaninanana ity.
Hotontosaina anio sy rahampitso ny lalao manasa-dalana miverina amin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Eoropa, taranja baolina kitra, « ligue des champions 2025 ». Anisan’ny fifanandrinana handeha anio, any Milan Italie, ny fihaonan’ny Inter de Milan sy ny FC Barcelone, ekipa espaniola. Tsiahivina fa nisaraka ady sahala, 3 no ho 3, ny roa tonta nandritra ny lalao voalohany, izay natao tany Espagne, ny alarobia lasa teo.
Araka ny fikarohana natao omaly, fantatra fa voahosotra ho tompondakan’i Allemagne, ny ekipan’ny Bayern Munich. Tsara ny mampahafantatra fa ity no anaram-boninahitra voalohany azon’i Harry Kane, anglisy lohalaharana ao amin-dry zareo Bavaroa. Tsiahivina fa i Harry Kane, mpilalao mamiratra sy sangany saingy tsy mbola nahazo amboara mihitsy raha tsy ity.

Catégories: National

Kick -“Fight Night”: Nahazo medaly volamena i Tojo

mar, 05/06/2025 - 07:52

Tontosa ny faran’ny herinandro teo, tany La Réunion, ny katrok’ady “Fight Night”, taranja kick-boxing. Nanana solontena telo lahy i Madagasikara, izay nalefan’ny Lion Force, nahitana an-dRandriatsiresy Tojoniaina, sokajy latsaky ny 60 kg. Izy izay nandrombaka ny medaly volamena teo amin’ny “combat ceinture” rehefa nandavo ilay teratany renioney, i Refesse Quentin. Ankoatra an’i Tojo, teo koa Andrianantenaina Fabrice, sokajy latsaky ny 67 kg sy Randrianiaina Mickael, sokajy latsaky ny 75kg, izay samy resy avokoa, kanefa nampiseho fahaiza-manao avo lenta. Nanamafy ireo Malagasy mpikatroka fa tena ambony be ny lentan’ny fifaninanana. Azo lazaina nefa fa manana haavo teknika ambony ihany i Mada­gasikara. Tohin’ny fandaharam-potoana ho an’ny Lion Force, hotanterahina ny 22 jona izao ny “Combat Avenir Chapitre 5”, eny amin’ny Kianja mitafon’i Mahamasina. Manomana sahady ny fifaninanana iraisam-pirenena manaraka ihany koa ny Lion Force.

Mi.Raz

Catégories: National

Tsipy kanetibe – Amboaran’i Madagasikara : Lasan’i Zigle sy ny UBM ny lelavola 2 tapitrisa Ar

mar, 05/06/2025 - 07:52

Lasan’ny ekipan’ny UBM Analamanga ny amboaran’i Madagasikara teo amin’ny taranja tsipy kanetibe, sokajy “senior”, lehilahy. Mbola noporofoin’i Zigle sy i Tianakely indray ny maha andrarezina azy ireo. Lasan-dry zalahy ny lelavola 2 tapitrisa Ar sy ny amboaran’ny klioba.

Tontosa soa aman-tsara tany Antsirabe, ny alahady lasa teo, ny fiadiana ny amboaran’i Madaga­sikara, taranja tsipy kanetibe. Nandrombaka izany ny eki­pan’ny UBM Analamanga, teo amin’ny lehilahy ary ny SBA Matsiatra Ambony, ho an’ny vehivavy. Anisan’ny nahaliana ny mpankafy ity taranja ity ny teo amin’ny “senior”, lehilahy. Adin’ny samy ekipan’ny ligin’ Analamanga mantsy ny famaranana. Nifandona tamin-dry Zigle sy Tianakely ary Luc (UBM) ny klioban’ny PCT, na­hitana an-dry Tafita sy Côbra ary Micka.
Tamin’ny isa 13 no ho 5 no nandresen’ny UBM. Mbola noporofoin’i Zigle sy i Tiana­ke­ly tamin’ity ny maha andrarezina azy ireo. Niraradraraka ny “carreau”, nataon’izy mirahalahy izay nampihoraka ireo mpijery tonga maro na dia efa alina aza ny andro. Niezaka namaly ihany i Tafita saingy tsy nahafeno ilay fanafihana i Côbra izay hita ho tsy tafiditra tao anaty fifaninanana.
Tsiahivina fa tafiditra ao anatin’ireo fampivondronana voalohany hifantenana izay ho anaty ekipam-pirenena izy telo mirahalahy voalohany tamin’ity.
Ho an’ny sokajy vehivavy, tompon’ny amboaran’i Mada­gasikara ny ekipan’ny SBA avy any Matsiatra Ambony, nisy an’i Tense sy i Felana ary i Tahiry. Lavon’izy ireo teo amin’ny famaranana, tamin’ny isa mazava 13 no ho 2, ry Salima sy Vatosoa ary Sahala.
Nandrombaka ny fandresena teo amin’ny sokajy “ju­nior” ny klioban’ny C2BA, na­hitana an’i Paingotra sy i Clarito ary i Fanomezantsoa, nanilika an’i Tsiresy, Daddy, Naina, mpilalaon’ny UBM, tamin’ny isa 13 no ho 3. La­san’ny C2BA, notarihin’i Ndrema, Dadou, Raniry ny teo amin’ny “vétérans” rehefa nandavo ny ekipan’ny CBAF, nisy an’i Mbolanamana, i Mamy ary i Frah, tamin’ny isa 13 no ho 10.

Tompondaka

Catégories: National

Olan’ny fahatapahan-jiro : Tsy tokony hitombina eto Madagasikara

mar, 05/06/2025 - 07:51

«Tsy tokony ho olan’i Ma­dagasikara ny mahakasika ny tsy fahampian’ny angovo sy ny delestazy. Antony, fahatelo aty afrika isika amin’ny fananana ireo loharanom-pamokarana herinaratra. Manampy an’izay, manana ny angovo azo avy amin’ny herin’ny Ma­soandro sy ny rivotra i Mada­gasikara. Mbola manana isika ireo akora ilaina, mpamokatra ny angovo avy any ambanin’ny tany”, hoy ny manampahaizana, ny Dr Rakotoniaina Solofo Hery.
Ny olana ho antsika dia tsy maharaka ny tinady ny tolotra amin’ny resaka angovo. Tsy vitan’ny fanjakana ny mandrindra izay. Tsy mahazaka tena amin’ny famatsiana vola ireo mpamokatra angovo ato anatiny izy. Tsy maintsy mila mpamatsy vola avy any ivelany i Madagasikara, hoy hatrany ny fanazavany. “Eo anefa no mahaboribory vetaveta ilay olana satria ny vahiny tonga dia tsy maintsy mikatsaka tombony aloha”, hoy izy nanohy ny fanazavana.
Manoloana ny olana sedrain’i Madagasikara, ankehitriny, dia mivoy ny fiaraha-miasa amin’ny mpamatsy vola vahiny ny Malagasy manampahaizana sy ny fanjakana ity mpampianatra mpikaroka ny famatsiana herinaratra eny ambanivohitra sy ny angovo azo havaozina ity.
“Soso-kevitra avy aminay manampahaizana dia ny fi­trandrahan’i Madagasikara ny harena voajanahary ananany. Isika dia manana ireo harena ambanin’ny tany maro ilaina amin’ny fiampitana amin’ny filana vaovao momba ny an­govo. Ananantsika ny grafita tsara indrindra eto ambonin’ny tany izay azo hanaovana ba­teria. Mila mahay manararaotra ny varotra ny harena eo am-pelatanana isika. Ankoa­tra izay, ilaina ny fametrahana mazava ny lalàna mifehy azy ireny hanamora ny fifanarahana mba hahazoan’ny rehetra tombony”, hoy izy namarana ny resaka.

Randria

Catégories: National

Ministre Viviane Dewa: « Dubaï est un marché intéressant en matière de tourisme »

mar, 05/06/2025 - 07:35

Le ministre du Tourisme et de l’artisanat, Viviane Dewa a effectué dans ses locaux à Tsimbazaza un rapport de la participation de Madagascar à l’Arabian Travel Market (ATM) qui s’est tenu à Dubaï du 28 avril au 1er mai, stipulant que Dubaï s’avère être un marché très intéressant en matière de tourisme.
« J’ai constaté durant cet événement que les visiteurs ont affiché une certaine volonté à vouloir visiter Madagascar », a-t-elle déclaré, ajoutant que Dubaï ne dispose que d’une vaste étendue de désert, ce qui fait que la Grande île a beaucoup à offrir aux visiteurs issus de ce pays. « Toutefois, Madagascar a aussi beaucoup à apprendre de lui car malgré son handicap en matière de ressources naturelles, il dispose d’une expérience de 20 millions de visiteurs à la clé, surtout que l’économie de Dubaï se base sur trois piliers dont le tourisme, l’immobilier et l’innovation », a soutenu la ministre.
En tout cas, grâce au partenariat avec la compagnie aérienne Emirates, l’exploitation de ce marché n’en sera que plus facile. « Au mois de juin, le président Andry Rajoelina va diriger une délégation malgache à destination de Dubaï pour participer à un forum économique entre les deux pays. Tout comme lors de l’ATM, le ministère du Tourisme et de l’artisanat et Emirates vont coorganiser un networking où les hommes d’affaires sont invités à y assister et profiter de l’occasion pour conquérir ce marché prometteur », a affirmé la ministre Viviane Dewa.

Jean Riana

Catégories: National

Forte pluie: Alerte rouge pour l’Atsinanana

mar, 05/06/2025 - 07:35

La météo annonce une forte pluviométrie dans l’Atsinanana dans son bulletin de prévision hebdomadaire. « De fortes pluies allant de 50 jusqu’à plus de 100 mm en 24 heures sont à craindre dans cette région », a indiqué la météo. Par conséquent, l’alerte rouge est lancée dans cette région en prévision des éventuels débordements des rivières, des inondations et de glissements de terrain. Les habitants de cette région sont ainsi priés d’appliquer les prescriptions correspondantes à cette vigilance et de suivre à la lettre les recommandations émises par les autorités.
Sur un autre plan, de rares averses isolées sont également attendues sur les hautes terres centrales, la partie Nord et le centre Ouest, notamment dans l’après-midi. Ailleurs, le temps sera généralement sec.
Dans la foulée, la météo a également annoncé la présence d’une forte houle le long des littoraux du Sud, Atsimo Atsinanana et Atsi­mo Andrefana. « Les vagues peuvent atteindre une hauteur de 3 m entre Besalampy et Mo­rombe et de 3,5 m à 4 m entre Morombe et Taolag­naro », a fait savoir la météo. L’alerte rouge est ainsi lancée également le long de ces côtes.

Baisse des températures.
A cause de la trace d’un front froid qui persiste près des côtes Est du pays, la météo annonce également une baisse des températures. Elle est prévue sur les parties Centre-est et Sud-est du pays, notamment en début de cette semaine. Les températures minimales varient ainsi de 12°C à 27°C contre 20°C à 27°C pour les températures maximales.
A noter que la présence de ce front influencera généralement le temps sur l’ensemble de la Grande île.

Recueillis par Sera R.

Catégories: National

Secteur minier: l’extrême pauvreté sévit dans les exploitations artisanales

mar, 05/06/2025 - 07:35

Contrairement à ce qu’on pense, l’extrême pauvreté sévit dans les petites mines à exploitation artisanale, selon le docteur Souleman Ibrahim Andriamandimby, enseignant-chercheur de la mention géologie de l’Université d’Antananarivo, Interview.

. Les Nouvelles : Lors du lancement officiel du projet « Données et preuves pour mettre fin à la pauvreté extrême (DEEP) » à Madagascar, vous avez souligné, en tant que panéliste, que l’extrême pauvreté sévit dans les petites mines dont l’exploitation se fait d’une manière artisanale. Pourquoi ?

– Docteur Souleman Ibrahim Andria­man­dimby : En fait, ce sont les résultats des études du projet qui soulignent cette constatation d’extrême de pauvreté à travers des paramètres. Parmi ces paramètres on peut souligner l’analphabétisme, un des indicateurs de l’extrême pauvreté. On peut aussi remarquer l’absence d’éducation des enfants où ces derniers sont plutôt utilisés, dès leurs bas âges, à aider leurs parents dans les exploitations des mines. Force est également de constater que les zones à fort potentiel minier sont également celles où l’on observe un niveau de chômage élevé. A tout cela s’ajoute un fort niveau d’insécurité des lieux. Bref, rien que des paramètres qui soulignent l’extrême pauvreté dans les exploitations minières à petite échelle. Plus de 500.000 personnes sont concernées par cette situation, selon le dernier chiffre publié par le ministère de tutelle.

. Face à cette situation, que proposez-vous comme solutions ?

– L’encadrement minier. Concrètement, cela se traduit par le rassemblement des mineurs d’une zone d’exploitation dans une association ou dans des coopératives, non seulement pour qu’ils puissent bénéficier d’une sensibilisation, mais également d’une formation administrative et technique sur leurs activités, notamment sur l’hygiène, la santé et la sécurité au travail et celle de la famille, ainsi que des appuis techniques pour une meilleure exploitation rationnelle tout en se souciant de l’environnement. La mise en place de la sécurité est également une condition sine qua non pour une exploitation en pleine quiétude. Des mesures qui vont les entraîner plus tard dans le secteur formel et leur permettra de bénéficier d’un permis d’exploitation. Et en parallèle à cela, la constitution d’une base de données en statistique du secteur pour un meilleur suivi de son évolution.

. Est-ce qu’on procède déjà à ce genre d’encadrement au pays ?

– Jusqu’ici, on a recensé 44 zones d’encadrement réalisées par le ministère des Mines et des ressources stratégiques. De notre côté, on a étudié deux autres zones d’encadrement, dans les régions Betsiboka et Vakinankaratra, à Antanifotsy. Ces études, réalisées en collaboration avec des étudiants que j’avais encadrés, ont été déjà transmises au ministère.
A noter toutefois qu’au moins 75% des communes sur tout le territoire national ont leurs propres zones d’exploitation minière. Des efforts devront être ainsi menés pour développer ces zones d’encadrement miner.

Propos recueillis par Sera R.

Catégories: National

Evénement : le « Made in Germany » s’invite à Antananarivo

mar, 05/06/2025 - 07:33

L’association Les Amis de l’Allemagne souffle sa première bougie à travers le festival « Made in Germany » ce 17 mai à la Villa Berlin Ambatoroka. Cet événement se veut un symbole fort de l’amitié entre Madagascar et l’Allemagne, en mettant à l’honneur les échanges culturels et artistiques entre les deux pays.
La journée sera ponctuée d’une performance artistique savamment orchestrée par Albert Einstein Schule et la compagnie de danse contemporaine Rary. Des stands d’exposition de produits germano-malagasy seront également à découvrir in situ. « Une journée unique pour célébrer l’amitié entre l’Allemagne et Madagascar à travers des rencontres, des découvertes et des animations culturelles et sportives », a déclaré Oliver Knoerich, ambassadeur de la République d’Allemag­ne à Madagascar, lors d’une rencontre avec la presse hier à Alarobia.
En prélude au festival, un tournoi de football amical se tiendra les 10 et 11 mai au Stade Alarobia, réunissant une dizaine d’équipes dans un esprit de convivialité et de fraternité.

Joachin Michaël

Catégories: National

Café-histoire: quand l’eau inspire la peinture malgache

mar, 05/06/2025 - 07:33

Un habitué du rendez-vous périodique « Café-histoire », l’historien de l’art Hemerson Andrianetrazafy abordera ce samedi au Musée de la photographie de Madagascar « L’Eau : imaginaire, représentation et perception dans la peinture malagasy ».

Auteur du livre « La Peinture malgache – Construction d’une identité picturale », réédité récemment à 2.500 exemplaires, Hemerson Andrianetra­zafy abordera l’omniprésence de l’eau dans cette discipline artistique, à l’image des sources nichées au pied des arbres, marais impénétrables, lacs endormis, rivières paisibles ou cascades impétueuses, fleuves pressés ou mers démontées.
Il ne manquera pas d’évoquer les liens entre eau peinte et eau vécue, entre imaginaire et réalité, montrant comment ce motif devient un langage pour exprimer la nature, la mémoire ou la spiritualité. A travers quelques œuvres emblématiques, le conférencier proposera également une lecture de l’eau comme miroir culturel, révélateur d’un contexte historique, identitaire et esthétique, mais aussi des tensions entre tradition et modernité.
Cet événement s’inscrit dans le cadre de l’installation monumentale intitulée
«Eau», qui prend ses quartiers à Anjohy jusqu’au mois d’octobre. On peut y découvrir notamment une sélection de plus de 300 photographies historiques, l’exposition pho­tographique « Bao­bab, source de vie » de Cyrille Cornu et une installation de 21 poteries inspirées d’archives malgaches, proposée par l’artiste céramiste Gloria Rabarison.

Joachin Michaël

Catégories: National

Minisitry ny Serasera sy ny kolontsaina: “Aoka ny mpanao gazety ho sarotiny amin’ny asany”

lun, 05/05/2025 - 07:52

Notanterahina tany Morondava ny fankalazana ny Andro maneran-tany ho an’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety. Nanatrika izany ny minisitra Volamiranty Mara Donna.

Nanafatrafatra ny mpisehatra amin’ny asa fa­naovan-­gazety ny minisitry ny Serasera sy ny kolontsaina, Volamiranty Mara Donna, afakomaly, tany Moron­dava . “Aoka mba ho saropiaro amin’ny asantsika isika. Tsy hamela na iza na iza hamiravira ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara”, hoy izy, nandritra ny fankalazana ny Andro maneran-tany natokana ho an’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety.
Etsy andaniny, nitondra ny fanehoan-keviny ny minisitra, taorian’ny namoahan’ny RSF ny laharana misy an’i Madagasikara eo amin’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety. Nametra-panontaniana maromaro ny tenany tamin’izany. “Nalaina ve ny hevitry ny fianakaviamben’ny mpanao gazety sa iza no loharano niaingana? Oviana ny fotoana nanaovana ny fanadihadiana ary teknikam-panadihadiana tahaka ny ahoana no nampiasaina? Aiza ny sehatra nohadihadiana ?”, hoy izy.

Tsy mpanao gazety tokana…
Nanteriny fa ilaina ny fakana ny hevitry ny mpanao gazety maro fa tsy mpanao gazety tokana. Antonin’izany ny mba hananana maridrefy ilazana fa mihemotra na mandroso ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara. “Tokony hiainga avy amin’ny mpanao gazety maro anisa ny hevitra maneho ny endriky ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara”, hoy izy.
Namaranany ny lahateniny ny filazany fa tsy nitsanga-menatra i Madagasikara nandritra ny fampiantranoana ireo hetsika roa lehibe natao teto Antananarivo. Anisan’ny nanome tanana ny fitondram-panjakana tamin’izany ny mpanao gazety, araka ny nambarany.

Synèse R.

Catégories: National

VAOVAO TAMBATRA

lun, 05/05/2025 - 07:52

Hotanterahina eny amin’ny MPE Nanisana, ny alakamisy ka hatramin’ny alahady ho avy izao ny Tsenaben’ny fambolena sy ny fiompiana (FEPA), an­diany faha-17. Hetsika fampirantiana sy varotra ho fampiroboroboana ny vokatra eto an-toerana. Maherin’ny 130 ireo tranoheva hanehoan’ny mpandray anjara ny vokany.

Haverina ny Fihariana akondro eto Madaga­si­kara. Apetraka ao Brickaville ny valan-tahaka nasionaly hanatanterahina ny tetikasa. Anisan’ny mampidi-bola vahiny eto Madagasikara ny akondro saingy nitotongana ny vokatra sy ny kalitao noho ny aretina sy ny fiovaovan’ny toetr’andro izay nahavery toerana an’i Madagasikara eo amin’ny tsena iraisam-pirenena.

Mahatratra 80 000ha ny velaran-tany hamendrahana fanafody hiadiana amin’ny valala ao amin’ ny distrikan’i Betioky Atsimo, Ampanihy Andrefana ary Sakaraha. Miara-misalahy hanao ny asa ny minisitera mpanatanteraka sy ny IFVM ary ny FAO. Marihina fa mamotika ny fambolena sy ny tontolo iainana ny valala.

Manarina sy mampiroborobo ny tontolo iainana ny honko noho izy singa manan-danja eo amin’ny rohivoahary an-dranomasina. Miaro ny harena voajanahary izy sady mandray anjara amin’ny fidiram-bola sy fiharian’ny mponina. Niara-nisalahy namboly izany, tao amin’ny distrika Maintirano, ny ekipan’ny Talem-paritry ny Jono sy ny toekarena manga sy ny WWF.

Catégories: National

Pages