Hanamafy ny fifaninanana ara-toekarena, hanohanana ny fikarohana sy ny fanavaozana ara-teknolojia ary hanome sehatra ahafahan’ireo mpianatra, mpikaroka sy mpamorona ary orinasa madinika sy salantsalany (PME) ny ivontoerana fanohanana ny teknolojia sy ny fahitana vao (Cati). Kendrena ny hahafahan’ny mpandraharaha mivelatra, ahafahany mikaroka sy manamafy ny fahaiza-manaony. Manana tahirin-kevitra hatrany amin’ny 150 tapitrisa ity ivontoerana ity. Misokatra maimaimpoana ho an’ny rehetra ny ivontoerana manomboka amin’ny 9 ora maraina ka hatramin’ny 4 ora hariva. Tanjona ny hanampiana ireo mpisehatra marolafy, hitondrany ny anjara birikiny amin’ny fampandrosoana. Eo koa ny hanomezana lanja ny toekarena sy hanatsarana bebe ko­koa ny vokatra sy ny asa. “Nampivelatra ny vokatra ary tena nahitako tombontsoa marobe ny fampiasako ny Cati”, hoy Radilifera Hain­gotiana, avy amin’ny Mirary Coop, misehatra amin’ny fanodinana sakafo. “Fanom­bohana io natao teto Anta­nanarivo io fa hisandrahaka manerana ny Nosy ny ivontoerana amin’ny alalan’ny fiaraha-miasa miaraka amin’ireo Ante­nimieran’ny varotra sy ny indostria (CCI), ny rafi-pikarohana maro samihafa ary ny rafi-pampianarana”, hoy ny minisitry ny Fampiroboro­boana ny indostria sy ny fampivelarana ny sehatra tsy miankina, Rasoarahona An­dri­niaina.

Henintsoa

Tambajotra mpanondrana biby arovana, ahitana Malagasy sy vahiny, voasambotra rehefa nikasa hivoaka an’i Madagasikara, nitondra varika miisa 10.

Tra-tehaka tao ambany rihana an’ny tranobe iray etsy Ambohimiandra ireo varika miisa 10 nafenina sy nomanina haondrana an-tsokosoko any Dubaï. Sarona taorian’ny fisavana ny trano sy ny vela-pandrika natao ny kaomorianina miisa telo ka isan’izany ny lohan’ny tambajotra mpanondrana varika iray efa nokarohina volana vitsy lasa. Izy ireo izay voasaringotra tamin’ny fikasana hanondrana varika indroa miantaona teny amin’ny seranam-piaramanidina Ivato, ny volana jona sy aogosotra teo. Tratra tao anatin’izay ny Malagasy sy kaomorianina ary okrainiana. Nikasa hiondrana ho any Dubaï ihany koa izy ireo tamin’izay.

Kolikoly goavana
Paikady fataon’ity tambajotra mpanondrana biby arovana ity ny manangona varika ka ikaramana malagasy sy vahiny hitondra ireo biby ireo hivoaka an’i Madagasikara. Porofo izao fa mitady hirongatra ny fikasana hanondrana harem-pirenena ka anentanana ny rehetra hampita vaovao eny anivon’ny minisiteran’ny Tontolo iainana sy ny fandrosoana lovainjafy raha misy tranga mampiahiahy. Azo atao koa ny mampandre ny mpitandro filaminana izay miara-miasa akaiky amin’ny minisitera amin’ny ady amin’ny fitrandrahana an-tsokosoko ny harena voajanahary. Eo koa ny laharana maitso 955. Marihina fa manao famotsiam-bola ao anatin’ny fanondranana an-tsokosoko ny biby arovana eto Madagasikara ity tambajotra ity, araka ny fanadihadiana nataon’ny sampam-pitsarana miady amin’ny kolikoly (Pac) izay nitarika ny fanadihadiana ara-pitsarana ny raharaha.

Henintsoa

Mbola hita taratra hatrany ny orana tandrifin-drahona mety arahin-kotroka ho an’ny afovoan-tany, faritra avaratra andrefana ary morontsiraka afovoany atsinanan’i Madagasikara, amin’ity faran’ny herinandro ity.

Nanentana manokana momba ny fahadiovana sy ny fitondran-tena maha tomponandraikitra ny « Cellule d’engagement civique et environnemental (CECE) » eo anivon’ny minisiteran’ny Fampianarana teknika sy ny fanofanana arakasa, tamin’ity herinandro ity. Tanjona ny hanamafisana ny fitondran-tena mendrika sy fihetsika mifanaraka amin’ny asa sy ny fampiharana ary ny fanamafisana ny fahadiovana amin’ny toerana iombonana. Eo koa ny fikajiana ireo efitra sy fitaovana ampiasain’ny rehetra.

Efa nametraka sakafo sy nijery ny fitaovana ilaina amin’ny famonjena aina ho an’ny faritra Atsinanana, Avaratra Atsinanana, Atsimo Andrefana ny mpiasa eny amin’ny biraom-paritry ny BNGRC. Ny havandra no nanimba ny voly ka efa nandray andraikitra manoloana izany ny minisiteran’ny Fambolena, araka ny tatitra tonga teny anivon’ny BNGRC. Tsy mbola naharaisana tatitra kosa ny rano miakatra vokatry ny rotsakorana hatramin’izao, hoy ny tale jeneralin’y BNGRC, omaly.

Vita ny tombana momba ny fanadinana bakalorea taona 2025 nataon’ny minisiteran’ny Fampianarana ambony sy ny fikarohana ara-tsiansa. Zava-dehibe nampiavaka ny Bakalorea 2025 teo ny fampiasana ny “caméra de surveillance” sy ny rafitra fiarovana manokana ho fanaraha-maso ny laza adina. Nahomby ny fiaraha-miasa tamin’ny sampana miady amin’ny “cyber­criminalité” nanenjehana ireo mpivarotra laza adina sy ny fitomboan’ny ivontoeram-panadinana, lasa 179.
Fanamby ho an’ny taona hoavy kosa ny fahaleovantenan’ny Oniversitem-paritra ao Vakinankaratra, Itasy, Analan­jirofo ary Sava amin’ny fikarakarana ny fanadinana, ny famongorana ny fiparitahan’ny laza adina mialoha ny fotoana sy ny halatahaka ary ny fanafoanana ireo endrika kolikoly misy amin’ny fanadinana.
Hohatsaraina ny fomba fiasa, hangatahina ny mba hisian’ny fanatsarana ny tetibola sy fampitaovana ho an’ny fanadinana bakalorea.
Nilaza ny minisitry ny Fampianarana ambony sy ny fikarohana ara-tsiansa, Pr Ravonimanantsoa Ndaohialy Manda-Vy, fa ilaina ny fiaraha-mientana ho amin’ny fanadinana bakalorea madio, azo antoka ary manome fahafahana ho an’ny tanora malagasy.
Nifarimbonan’ny minisitera 3 tonta sy ny polisy sy ny zandary ary ny Tafika, niaraka tamin’ireo mpisehatra maro amin’ny fikarakarana fanadinana eny anivon’ny Oni­versite, ny dinika.

Tatiana A

140 ny mpiasa mampihodina ny Cnapmad, foibe mpamokatra fitaovam-pianarana sy boky enti-mampianatra, eo ambany fiahian’ny minisiteran’ny Fanabeazam-pirenena. Misy ny disadisa momba ny fitantanana eo anivon’ity foibe ity mahakasika ny mpiasa sasany sy ny tale jeneraly. Nambaran’ny mpitondra tenin’ny mpiasa, Rafilahy Rodin, fa misy ny antsojay mihatra amin’izy ireo. Sady manao tsinontsinona no manambany azy ireo ity mpitantana ity raha nangataka fihaonana ny mpiasa. Misy koa ireo nahazo fangataham-panazavana avy amin’ny tale jeneraly tamin’ity herinandro ity. Noho izany, mangataka ny fanesorana ity tomponandraikitra voalohany ao amin’ny Cnapmad ity ny mpiasa, araka ny fampitam-baovao nataon’izy ireo omaly, teny Ankorondrano, niaraka tamin’ny filanjana sorabaventy.
Nanambara kosa ny tale jeneraly, Ranosy Eliane, fa olona 10 mamboly olana sy korontana ireo nanao fitakiana ireo. Mpiasa tsy tonga miasa nandritra ny volana maromaro ny ankamaroany ary nangatahana fanazavana momba io toe-javatra io ka izay no ambara fa fanaovana tsinontsinona azy. Efa niarina tao anatin’ny roa taona nitantanany ny Cnapmad ary mahaloa ny karaman’ny mpiasa rehetra hatramin’izao.

Vonjy

Nanainga omaly ny eki­pan’ny Pac (Pétanque Ampi­ta­tafika club), hiatrika ny an­diany faha-10 amin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika 2025. Fifaninanana hotante­rahina ao Nouakchott, renivohitr’i Mau­­ritanie, manomboka raha­m­pitso sabotsy 22 hatramin’ny alakamisy 28 novambra ho avy izao.
Raha tsiahivina, nandrombaka ny voalohany tamin’ny fifaninanam-pirenena ity klio­ban’Ampitatafika ity, izay misy an’i Mamy Ronaldinho sy i Balôty ary i Salohy. Mpilalao fahefatra hanampy azy ireo i Mirija (Fakr). Ny ekipa no nisafidy azy mba hanatevina azy ireo. Araka ny nambaran’ ny filohan’ny Federation sport-boule malagasy (FSBM), hiantohan’ny ekipa ny mpilalao fahefatra.
Hanana ny lanjany goavana ity fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika ity satria hiadiana ny tapakila hiatrehana ny fiadiana ny ho tompondaka maneran-tany. Raha ny fantatra, fiadiana anaram-boninahitra fotsiny ny ataon’ny Mala­gasy fa efa tafita avy hatrany amin’izany fihaonana an-tampony izany i Madagasikara. Tsiahivina fa sambany hampiantrano ity fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika ity, i Mauritanie. Ankoatra ny lalao ho an’olon-telo miaraka, zava-baovao amin’ity fifaninanana ity ny fisian’ny fifaninanana ho an’olon-tokana, olon-droa mi­a­­raka sy ny “tir de précision”.

Tompondaka

Nahazo laharana iray indray ny Barean’i Madagasikara tamin’ny filaharan’ny Fifa, izay nivoaka afakomaly. Mipetraka eo amin’ny laharana faha-105 ny ekipa nasionaly malagasy, ary aorian’izy ireo i Armenia, ilay firenena resin’i Portugal, 9 no ho 1, nandritra ny ady tapakila hiatrehana ny fiadiana ny ho tompondaka maneran-tany.

Nitohy omaly ary hifarana anio, ao amin’ny Kianja mitafo Ambatomena Fianarantsoa, ny fiofanana ho an’ny mpanazatra, iarahana amin’ny mpampiofana matihanina avy ao amin’ny Akademia nasionalin’ny spaoro, eo ambany fiahian’ny Federasionina malagasin’ ny volley-ball sy ny ligy Matsiatra Ambony.

Handray anjara amin’ny fiadiana ny tompondakan’i Eoropa izay hatao any Lisbonne, ny fiandohan’ny taona 2026 izao, ny Malagasy mpikatroka, Ranarivelo Xavier. Mpitantana ny klioban’ny 101 Jiu-jitsu izy ary efa niangaly ity taranja ity an-taonany maro. Maniry ny handrombaka medaly izy amin’ity fifaninanana hatrehiny ity.

Fantatra omaly ny tetiandrom-pifidianana ho an’ny birao hitantana eo anivon’ny ligin’Analamanga, taranja Échec. Hotanterahina ny 20 desambra izao izany fifidianana izany ka efa misokatra ny fandraisana ny antontan-taratasy ho an’ireo maniry ny hirotsaka ho fidina hitantana ny ligin’Analamanga, ho an’ny efa-taona manaraka. Nanomboka omaly 20 novambra ary hifarana ny 5 desambra izao izay fandraisana ny antontan-taratasy izay. Ny 6 sy 7 desambra kosa no hanao­vana ny fanamarinana ny antontan-taratasy ary manana hatramin’ny 11 desambra ireo izay tsy nahafeno izany. Ny 12 desambra no hamoahana ny lisitr’ireo kandidà hofidina ary ny 13 hatramin’ny 19 desambra ny hahafahan’ny kandidà tsirairay manatanteraka fampielezan-kevitra. Raha ny efa fantatra, manana kandidà harotsaka amin’izao fifidianana izao ny birao mitantana ankehitriny.

Mi.Raz

Mety hiova ny dingan’ny fifanintsanana amin’ny “Can 2027”, araka ny fikarohana natao omaly. Ireo laharana voalohany sy faharoa telo mendrika indrindra ihany no mahazo tapakila mivantana ary mandalo lalao sakana ireo fire­nena faharoa ambiny.

Efa mandeha ny resaka any ivelany fa hisy ny fa­novana ny làlana amin’ ny dingan’ny fifanintsanana handraisana anjara amin’ny “Can 2027”, izay hatao any Kenya, Tanzanie, Ouganda, ny volana jolay 2027. Tsy mbola misy ny fanambarana ofisialy navoakan’ny Kaonfe­derasiona afrikanina ny ba­lina kitra (Caf), mahakasika izany, saingy efa manaparitaka ireo mpikirakira vaovao any ive­lany, toa ny Afrik Foot, sy ny GuinéeNews, Foot Africa, ny talata lasa teo.
Raha ny fanazavana azo, mety hozaraina anaty von­drona 13 ireo firenena mandray anjara, ka hisy sokajy ahitana ekipa telo sy efatra mifandona ao anatiny. Ireo izay voalohany isam-bondrona sy ireo telo laharana faharoa tsara indrindra no hahazo ny tapakila hiatrehana ny Can avy hatrany. Miatrika lalao sakana kosa ireo firenena miisa folo nahazo ny laharana faharoa ambiny, ka izay dimy tafavoaka amin’ny fihaonana mandroso sy miverina no mandray anjara.
Ho fantatra ny 19 desambra ho avy izao, any Rabat, ny valin’izany rehetra izany sy ireo firenena hiray vondrona amin’ity ady tapakila hiatre­hana ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika 2027 ity.

Tsy maintsy voalohany

Azo lazaina ho sarotra ho an’ny Barean’i Madagasikara ihany ity fanovana napetraka ity.

“ Mety hanahirana ny ekipa nasionaly malagasy ny fiovan’ ny fifanintsanana satria raha vao miray vondrona amin’ireo firenena goavana, toa an’i Maroc, Sénégal, Côte d’Ivoire, …isika, efa fantatra fa ireo no voalohany, raha ny lojika no jerena”, hoy Razafima­monjy Fenosoa, mpamakafaka bao­lina kitra. Tsy maintsy maka laharana voalohany, araka izany, ny Barea raha tian’izy ireo ny hanao Can. Tsara ny mampahatsiahy fa tamin’ny farany teo, ireo firenena roa voalohany no nanao Can 2025, saingy tany amin’ny laharana farany, vondrona A, no nisy ny ekipam-pirenena Barea.

Fitia Randria

Nisokatra tamin’ny fomba ofisialy omaly tolakandro, tao Analamalotra, ny taom-piotazana letisia 2025, ho an’ny faritra Atsinanana. Tsara ny vokatra tamin’ity taona ity raha oharina ny tamin’ny teo aloha na eo amin’ny lafiny kalitao na eo amin’ny vidiny. Ankehitriny, lasa 2 150Ar ny kilaon’ny letisia raha toa ka 1 000Ar izany tamin’ny taon-dasa. Nilaza ny filohan’ny kaoperativa Ainga Miara-ma­miratra (AVM), Tody Ernest, fa «tsara ny vokatra tamin’ity taona ity, na ny vidiny na ny kalitaony, ary anisan’ny nampiavaka azy koa y fahafan­tarana mialoha ny vidiny». Hiakatra ihany koa ny vokatra haondrantsika mandritra ny taom-piotazana ka ny 20 000 taonina no hiditra eo amin’ny tsena eoropeanina. Ankilany, tonga nijery ifotony sy nihaona tamin’ireo tantsaha mpamboly tao Ivoloina-Toamasina ny minisitry ny Varotra sy ny Fanjifana (MCC), Andriama­dison Haingotiana, omaly. Ni­je­ry ny orinasa mpanondrana letisia Emexal izay niharan’
ny haintrano ny marainan’io iha­ny koa ny tenany.
Ankehitriny, efa tonga ao Toamasina ny sambo Atlantic Klipper haka ny vokatra sy hitondra izany any amin’ny tsena any ivelany. Nilaza ny fitondram-panjakana fa hapetraka ny fizarana ara-drariny ny fatra ho an’ireo mpandraharaha rehetra. Atao izany hanohanana ny orinasa madinika sy salantsalany. Dingana izay tafiditra ao anatin’ny paikadim-panarenana ny toekarena, mikendry ny hampitombo ny famokarana eto an-toerana, hananganana asa sy hanatsarana ny fiainan’ny mponina. Marihina fa mpamokatra letisia fahadimy maneran-tany i Madagasikara. Voa­lohany aty amin’ny ila-bolan­tany atsimo ary mpamatsy voalohany ny Vondrona eoropeanina.

Henintsoa

Hotontosaina manomboka anio hatramin’ny 23 no­vambra ho avy izao, atsy Ke­nya, ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, taranja bi­sikileta. Sam­bany eo amin’ny tantara no handray anjara amin’izany i Madagasikara. Hiakatra an-tsehatra, anio, i Mohamed Houlder Amédé, hany tokana solontenan’ny Malagasy amin’ ity fifanintsanana afrikanina ity.
Nilaza ny tenany fa vonona tanteraka izy hanome ny tsara indrindra avy aminy, ary hiezaka ny hitondra avo ny anaram-boninahitr’i Madaga­si­kara.
Tsara marihina fa ny Kaonfederasionina afrikanina CAC no miantoka ny fandehanan’i Houlder Amédé any Ke­nya. Noho ny fahaiza-manaony nandritra ny “Mon­dial” natao tany Rwanda farany teo no nahatonga ny CAC niantoka azy. Nanohana ara-bola azy kosa ny Federa­sionina malagasin’ny bisikileta.
Mampalahelo ihany anefa ny nahare fa tsy nisy ny fanampiana avy amin’ny minisitera mpiahy. Ny minisitra vaovao izay nilaza fa tsy ha­navaka ireo taranja rehetra eto Madaga­si­kara. Ny mahagaga ny mpanara-baovao dia toa misy ihany ny hampiana ary misy no tsy ma­­hazo izany, nefa samy mi­tondra avo ny anaran’i Mada­ga­sikara izao ihany. Porofon’ iza­ny ny tsy nahazoan’ireo atleta bodybuilding tamin’ny fiatrehana ny fiadiana ny ho tompondaka maneran-tany tany Indo­ne­sie farany teo, nefa ny ekipa nasionalin’ny taranja hafa no­raisina teny amin’ny birao sy notolorana vatsin-dalana mi­ampy tsodrano avokoa.

Fitia Randria

Notontosaina omaly ny lanonana goavana hanomezana mari-pankasitrahana an’ireo mpilalao sy mpanazatra afrikanina. Manana solontena hofidina amin’izany i Madagasikara, dia ny Coach Rôrô, izay tafiditra anatin’ireo mpanazatra mendrika indrindra aty Afrika sy i Fely, hofidina ho anisan’ireo nampiditra baolina tsara indrindra tamin’ity taom-pilalaovana 2025 ity.

Araka ny fikarohana natao omaly, tao anaty tambajotran-tserasera, fantatra izao fa nifindra ao amin’ny klioban’ny AS Fanalamanga i Carlos sy i Fely. Samy mpila­laon’ny Fosa Juniors FC teo aloha avokoa izy mirahalahy ireo. I Carlos, izay nilaravinahitra tany Seychelles teo aloha teo. Tsiahivina fa samy efa nitondra avo ny ekipam-pirenena Barea Chan izy mirahalahy.

Hotanterahina manomboka rahampitso hatramin’ny alahady 23 novambra ho avy izao ny Rallye Asacm. Dingana fahadimy amin’ny fifaninanam-pirenena eo amin’ny familiana fiarakodia ity hatao ity. Hisy 29 ireo mpanamory handray anjara sy hiady ho lohany amin’ity. Anisan’ireo hiatrika izany i Mathieu sy i Heri Possible, mpanamory avy amin’ny klioba Asacm, mitondra ny fiara Subaru N11. Mitarika vonjimaika aloha izy mirahalahy ireto eo amin’ny filaharana ary vonona ny hanamafy izay toerana misy azy ireo izay. Eo koa i Aro Kiady sy i Elvis D, avy amin’ny Asacm ihany, miaraka amin’ny fiara Subaru N16. Andrasana koa i Olivier sy i Njara amin’ity rallye ity.
Mirefy 328, 44 km ity Rallye Asacm ity, misy dingana manokana “ES” miisa 12, manana halavirana 140, 50 km. Misy dingana manokana efatra isaky ny andro hanaovana ny fifaninanana ka fohy izany raha ho an’ny andro voalohany. Hotontosaina ny sabotsy sy alahady kosa ireo lavalava. Anisan’ny lava ny mampitohy an’Antsahalava sy Ambodi­manga, hiverenana indroa “ES 6” sy “ES 8”. Hanana ny lanjany ity fifaninanana ity, satria hamaritra izay ho tompondakan’i Madagasikara 2025.

Tompondaka

Anatin’ny fanomanana tanteraka ny fandraisana ny fiadiana ny tompondakan’i Afrika, taranja basikety 3×3, hotanterahina eto Madagasikara, ny 5 hatramin’ny 7 desambra amin’izao fotoana izao ny FMBB.

Vonona hifanohana amin’ny Federasionina malagasin’ny basikety ireo mpiara-miombon’antoka ma­ro­be, raha ny nambaran’izy ireo teny Andraharo, omaly. Noton­to­saina omaly ny fanehoana ny sary fampahafantarana sy izay rehetra mifandraika amin’ny fikarakarana ny fifaninanana. Anisan’ny naneho izay fahavononana izay ny Yas Madagas­car izay nilaza fa hifanohana amin’ny fahombiazan’ity fifaninanana goavana hatao ao amin’ny Lapan’ny fanatanjahantena Mahamasi­na, afaka 16 andro, ity. Tsiahi­vina fa ekipa 24 no handray anjara (14 ao amin’ny sokajy lehilahy, 10 ao amin’ny sokajy vehivavy). Tafi­ditra anatin’ny fi­faninanana ma­nan-danja amin’ny fiadiana ny tapakila ho an’ny lalao olympika 2028 hatao any Los Ange­les izany. Ankoatra izay, fifanintsanana ho amin’ny fiadiana ny tompondaka maneran-tany ihany koa ity “Fiba Africa Cup 3×3” ity. Ny ekipam-pirenena malagasy Ankoay no mitazona ny anaram-boninahitra amin’izao fotoana izao, na ny sokajy lahy, na ny vavy. Vonona ny mbola hitazona izany izy ireo. Mizotra araka ny tokony ho izy ihany koa ny fanomanan-tena ataon’ireo mpilalao. Mbola misy mpilalao 10 avy isan-tsokajy manaraka ny fampivondronana eto Antananarivo, hatreto. Misy hatrany ny sivana mialoha ny hamoahana ny lisitry ny mpilalao handrafitra ny ekipam-pirenena malagasy, hiatrika ity “Fiba Africa Cup 3×3” ity.

Mi.Raz

Nigadona an-tanindrazana, omaly, ny delegasionina ma­lagasy niatrika ny fiadiana ny tompondaka maneran-tany, taranja Bodybuilding, notanterahina tany Abu Dhabi, ny faran’ny herinandro teo. Nakotroka ny fandraisana ireo Malagasy maherifo izay nahazo ny tompondaka maneran-tany sy tompondaka lefitra ka notohizana hatrany amin’ny Kianja mitafon’ Ankorondrano ny lanonana nandraisana azy ireo. Namba­ran’ny filohan’ny Federasionina malagasin’ny Bodybuilding, i Georges Vernier, fa 16 taona aty aoriana, azon’ny Malagasy ny anaram-boninahitra tompondaka maneran-tany. Fikiri­zana sy finiavana ary ezaka goavana no natao, indrindra ireo atleta, vao tonga tamin’izao vokatra izao, raha ny nambarany. Nanamafy izany ihany koa ny filohan’ny FMMHC, Randria­manarivo Harinelina ary nanolotra fisaorana ho an’ireo rehetra nanohana sy nanampy. Na­nolotra lelavola 2 tapitrisa Ariary ho an’i Rado sy 1 tapitrisa Ariary ho an’i Maurice ny FMMHC.

Fivoahana voalohany ho an’i Rado
Rakotomandimby Rado, Malagasy atleta nandrombaka ny medaly volamena. Fivoaha­na ivelan’i Madagasikara voalohany ho azy ary fifaninanana iraisam-pirenena voalohany natrehiny ihany koa ity fiadiana ny tompondaka maneran-tany ity. Sedra maro no nolalovana, hoy izy, kanefa tonga amin’izao vokatra izao. Notolorany fisaorana manokana ireo nanohana azy, ny fianakaviany, ny federasionina ary ireo mpiara-miombon’antoka aminy ka haha toy izao azy. I Marinjara Maurice kosa no nahazo ny tompondaka lefitra ary fanindroany izy izao no nahazo izay medaly vo­lafotsy izay. Ny NPC (Na­tional Physique Comitee) izay hatao any Afrika Atsimo, ny 5 hatramin’ny 7 desambra izao indray no fifaninanana miandry ny taranja Bodybuilding manaraka.

Mi.Raz

Voasambotra, taorian’ny vela-pandrika nataon’ny OPJ, polisin’ny rano sy ala, eo anivon’ny minisiteran’ny Tontolo iainana sy ny fandrosoana lovainjafy (MEDD), omaly, ny vehivavy iray mpivarotra so­katra ao amin’ny tambajotra sosialy. Efa narahi-maso andro maromaro ny tenany noho io teti-dratsy io ka izao tratra izao niaraka tamin’ny biby arovana nefa saika hamidiny. Hatolotra ny fitsarana avy hatrany izy aorian’ny fanadihadiana azy sy hamantarana ireo mpiray tsikombakomba aminy ary ireo tambajotra mety ao ambadik’ity raharaha ity. Marihina fa voasokajy ao anatin’ny tovana voalohan’ny Cites ny sokatra. Voararan’ny lalàna malagasy sy ny lalàna iraisam-pirenena ny fihazana, famarotana, fitaterana, fihinanana ary fanondranana sokatra. Noho izany, mahavoasazy enim-bolana hatramin’ny 10 taona an-tranomaizina ny fandikana izany. Mbola arahina lamandy 10 hatramin’ny 200 tapitrisa Ar. Nilaza ny minisi­tera fa tsy hilefitra velively amin’ireo mbola minia man­dika ny lalàna mahakasika ny biby sy zavamaniry arovana eto Madagasikara.

Henintsoa

Nandroso vahaolana fohy ezaka sy lavitr’ezaka hamahana ny olan’ny famatsiana herinaratra eto Madagasikara ny minisitry ny Angovo sy ny akoranafo, Ralitera Ny Ando Jurice, raha nitafa mivantana tamin’ny solombavambahoaka teny Tsimbazaza.

Vahaolana naroson’ny minisitra ny hanohizana ny hetsika fandatsahana orana (opération pluies provoquées) na OPP, rehefa afaka manao izany ny eny Andeka­leka sy ny manodidina. Ham­pakarana ny haavon’ny rano sy ny famokarana herinaratra avy any an-toerana izany.
Hanafatra milina mpamokatra herinaratra ihany koa ny fanjakana hanampiana tosika ny tambajotra iraisan’Anta­nanarivo (RIA) mba hisoro­hana ny délestage. “Halefa any amin’ny faritra kosa ireo milina ireo vantany vao miverina amin’ny laoniny ny famokarana herinaratra eo anivon’ny RIA, hanoloana ny milina efa antitra”, hoy ny minisitra. Ho vahana miaraka amin’izany ny olana any amin’ny faritra sy ny fandraisana ireo fangatahana isan-karazany.

Tetikasa

Tafiditra ao anatin’ny paikady apetraky ny minisitera ny hanangana tobim-pamoka­rana herinaratra mandeha amin’ny angovo azo havao­zina, hialana amin’ny fianteherana amin’ny fampiasana so­lika izay fantatra fa mandany volabe. Eo koa ireo tetikasa lehibe toa an’i Sahofika, Vo­lobe, Antetezambato ary Rano­ma­fana izay tobim-pamoka­rana.
Ankoatra izay, hanaovana fitsirihana ny fitantanana sy ny ara-bola eo anivon’ny orinasa Jirama. Hotohizana ny fampidirana herinaratra sy ny an­govo azo havaozina eny am­banivohitra. Tanjona, araka izany, ny hialana amin’ny olan’ ny famokarana herinaratra eto Madagasikara. Marihina fa mbola ny 35% ny Malagasy no misitraka herinaratra eto amin’ny firenena, amin’izao fotoana.

Henintsoa

Araka ny fikarohana natao omaly, afaka handray lalao amin’izay ny Kianjan’ny Camp Nou, ao Espagne. Ny asabotsy ho avy izao, ao ny ekipan’ny FC Barcelone no hampiantrano an-dry zareo Athletic Bilbao. Lalao tafiditra amin’ny fiadiana ny ho tompon­dakan’i Espagne, « La Liga ». Tsiahivina fa mitana ny laha­rana faharoa ny FC Barcelone ao amin’ity fifaninanana ity.

Ho fantatra, anio, ny filaharana vaovao an’ny ekipam-pirenena Barean’i Madagasikara, eo anivon’ny Fifa. Tsiahivina fa mbola eo amin’ny laharana faha-106 izao ny ekipa nasionaly malagasy. Lalao ara-pirahalahiana tokana monja ihany no nataon’ny Barea tamin’ity ka ahina tsy hahazo isa betsaka loatra izy ireo amin’ity filaharana ity, na dia nandresy an’i Guinée Equatoriale aza.

Resy teo amin’ny ampahefa-dalana, ny Mala­gasy mpikatroka, Randriamanga Zo Aina Tsila­vina, nandritra ny fandraisany anjara tamin’ny fiadiana ny tompondaka maneran-tany taranja Jiu-jitsu Bre­ziliana, atao any Abu Dhabi. Teo amin’ny sokajy Men’s Gi/ Brown/Master 2/ 77kg no nifaninanany. Tsiahivina fa resy teo amin’ny ampahefa-dalana ihany koa, i Nofy Chik, ny alatsinainy lasa teo.

Nanakoako tanteraka ny lazan’i Senegal, omaly. Nomontsanin’izy ireo tamin’ny isa 8 no ho 0, ny ekipam-pirenen’i Kenya, omaly. Nahatafiditra baolina telo tamin’izay ilay kintan’ny baolina kitra senegaley, Sadio Mané. Mety hiakatra ambony ny laharan’i Senegal saingy mety hijanona ho laharana faharoa amin’ny baolina kitra eto Afrika ihany izy ireo. Tsara mampatsiahy fa resin’i Bresil 2 no ho 0 i Senegal nandritra ny lalao ara-pirahalahiana izay natao tany Bresil, ny sabotsy lasa teo.