Notanterahina tany Morondava ny fankalazana ny Andro maneran-tany ho an’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety. Nanatrika izany ny minisitra Volamiranty Mara Donna.
Nanafatrafatra ny mpisehatra amin’ny asa fanaovan-gazety ny minisitry ny Serasera sy ny kolontsaina, Volamiranty Mara Donna, afakomaly, tany Morondava . “Aoka mba ho saropiaro amin’ny asantsika isika. Tsy hamela na iza na iza hamiravira ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara”, hoy izy, nandritra ny fankalazana ny Andro maneran-tany natokana ho an’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety.
Etsy andaniny, nitondra ny fanehoan-keviny ny minisitra, taorian’ny namoahan’ny RSF ny laharana misy an’i Madagasikara eo amin’ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety. Nametra-panontaniana maromaro ny tenany tamin’izany. “Nalaina ve ny hevitry ny fianakaviamben’ny mpanao gazety sa iza no loharano niaingana? Oviana ny fotoana nanaovana ny fanadihadiana ary teknikam-panadihadiana tahaka ny ahoana no nampiasaina? Aiza ny sehatra nohadihadiana ?”, hoy izy.
Tsy mpanao gazety tokana…
Nanteriny fa ilaina ny fakana ny hevitry ny mpanao gazety maro fa tsy mpanao gazety tokana. Antonin’izany ny mba hananana maridrefy ilazana fa mihemotra na mandroso ny fahalalahan’ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara. “Tokony hiainga avy amin’ny mpanao gazety maro anisa ny hevitra maneho ny endriky ny asa fanaovan-gazety eto Madagasikara”, hoy izy.
Namaranany ny lahateniny ny filazany fa tsy nitsanga-menatra i Madagasikara nandritra ny fampiantranoana ireo hetsika roa lehibe natao teto Antananarivo. Anisan’ny nanome tanana ny fitondram-panjakana tamin’izany ny mpanao gazety, araka ny nambarany.
Synèse R.
Hotanterahina eny amin’ny MPE Nanisana, ny alakamisy ka hatramin’ny alahady ho avy izao ny Tsenaben’ny fambolena sy ny fiompiana (FEPA), andiany faha-17. Hetsika fampirantiana sy varotra ho fampiroboroboana ny vokatra eto an-toerana. Maherin’ny 130 ireo tranoheva hanehoan’ny mpandray anjara ny vokany.
Haverina ny Fihariana akondro eto Madagasikara. Apetraka ao Brickaville ny valan-tahaka nasionaly hanatanterahina ny tetikasa. Anisan’ny mampidi-bola vahiny eto Madagasikara ny akondro saingy nitotongana ny vokatra sy ny kalitao noho ny aretina sy ny fiovaovan’ny toetr’andro izay nahavery toerana an’i Madagasikara eo amin’ny tsena iraisam-pirenena.
Mahatratra 80 000ha ny velaran-tany hamendrahana fanafody hiadiana amin’ny valala ao amin’ ny distrikan’i Betioky Atsimo, Ampanihy Andrefana ary Sakaraha. Miara-misalahy hanao ny asa ny minisitera mpanatanteraka sy ny IFVM ary ny FAO. Marihina fa mamotika ny fambolena sy ny tontolo iainana ny valala.
Manarina sy mampiroborobo ny tontolo iainana ny honko noho izy singa manan-danja eo amin’ny rohivoahary an-dranomasina. Miaro ny harena voajanahary izy sady mandray anjara amin’ny fidiram-bola sy fiharian’ny mponina. Niara-nisalahy namboly izany, tao amin’ny distrika Maintirano, ny ekipan’ny Talem-paritry ny Jono sy ny toekarena manga sy ny WWF.
Mirefy 80 km ny ampahany voalohany amin’ny Arabe migodana, miainga eto Antananarivo, eny Tsarasaotra (PK0), hatrany Anjozorobe. Natao ny 8 hatramin’ny 17 avrily teo ny fanoritana ny tohin’ny lalana handalovan’ny tetikasa, eo amin’ny PK40 hatrany amin’ny PK80 (Anjozorobe). Notetezina daholo ny toerana, ny vohitra sy tanàna, miainga any Antanetibe-Anjeva, ny faritra atsinanan’Anjozorobe, Antanetibe-Tafaina, Ambohimandroso Avaratra sy Atsimo. Nitohy tany Ambohibezoma, Ambohibeloma-Morarano, Morarano-Ampamoha, hatrany Ambohimanadera misy ny Faritra arovana Angavo.
Nojerena koa ny mety ho sakana lehibe rehetra, ireo teboka na toerana ilaina fitandremana, ireo faritra manan-kasina sy saro-pady amin’ny lafiny sosialy, kolontsaina, ara-tontolo iainana sy ny ara-teknika samihafa.
Nisy ny fihaonan’ny ekipa teknika tamin’ireo solontenam-panjakana eny ifotony sy ny solontenam-pokonolona. Niara-dia, nidina teny an-toerana, ny tompon’andraikitry ny minisiteran’ny Asa vaventy (MTP), ny orinasa Samcrete manatanteraka ny asa, ny Ofisim-pirenena momba ny tontolo iainana (ONE) ary ny fikambanana miaro ny tontolo iainana (ONG Fanamby) mitantana ny Faritra arovana Angavo. Fantatra fa tsy hahakasika, tsy handalo any amin’ ity faritra ity ny soritry ny Arabe migodana. Tsiahivina fa mitotaly 260 km ny halavan’ny arabe Antananarivo-Toamasina.
Njaka A.
Natao ny 22 avrily teo ny fanazavana momba ny tetikasa Base any amin’ireo kaominina efatra (Tsianisiha, Ankilimaliniky, Maromiandra, Belalanda) voakasika mivantana ao amin’ ny distrika Toliara II, notarihin’ny governoran’Atsimo Andrefana. Tao daholo ny ben’ny Tanàna, ny tomponandraikitry ny Fananan-tany ary ny sefo fokontany. Nanazava tamin’ny antsipiriany ny tomponandraikitry ny orinasa Base Toliara.
Notsipihin’ny sefo distrika Toliara II, Rakotovao Hary Mamy, fa ilain’ny vahoaka eny ifotony ity fanazavana ity, ho an’ny sefo fokontany sy ny ben’ny Tanàna ary ny lehiben’ny boriborintany. Nilaza ny sefo fokontany Mangily, i Manantena Hubert, fa « tena ilaina tokoa ity fotoana nanomezam-baovao ity. Mazava ireo lafiny nampiahiahy sy ny tsaho niely tany aloha, izay naseho anay tamin’ny alalan’ny horonantsary. Toy ny tombontsoa ho azo amin’ny tetikasa, ohatra, mipaka any
amin’ny fokontany tsirairay ». Tsy vahaolana mampandroso intsony ny fanoherana ny tetikasa, fa efa fotoan’ny fiaraha-mientan’ny rehetra izao hanararaotana ny tombontsoa hitondra fampandrosoana.
Njaka A.
Miakatra ny vidin-tsolika eto Madagasikara mandritra ity volana mey ity. Antony mahatonga izany ny fiakaram-bidy eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena nandritra ny volana marsa teo.
Nihena ihany koa ny vokatr’ireo mpanondrana manoloana ny zava-misy ara-toekarena maneran-tany izay mandray anjara amin’ ny fomba hikajiana ny vidin-tsolika mihatra eto amintsika. Araka izany, “miova ny alin’ny alahady hifoha alatsinainy ny vidin-tsolika eto Madagasikara”, hoy ny minisitry ny Angovo sy ny akoranafo, Jean Baptiste Olivier, ny sabotsy teo, tao amin’ny fahitalavi-pirenena. Na izany, tsy hihoatra ny 200 Ar ny fiakarana hihatra amin’ny vidin-tsolika na ny fidinany, araka ny fifanarahana natao amin’ny Tahirim-bola iraisam-pirenena (FMI), hoy hatrany ny fanazavany. Hatramin’ny ora nanoratanay farany, mbola tsy voafaritra kosa ny fiakaran’ny vidin-tsolika ho an’ity volana ity.
Hihena
Na izany, mety hihena ny vidin-tsolika ho an’ny volana jona sy jolay eto Madagasikara noho ny fiakaran’ny taham-pamokaran’ireo firenena mpanondrana, ny volana avrily lasa teo. “Hisitraka izany ihany koa isika”, hoy hatrany ny minisitra. Nambarany fa maharitra 30 ka hatramin’ny 40 andro ny fahatongavan’ny sambo mpitatitra ka ny vidiny tamin’ny volana avrily izay nilatsaka kokoa no hahazoantsika izany.
Ankoatra izay, mandray anjara feno amin’ny vidin-tsolika ny sandan’ny dolara, ny voalohan’ny volana avrily teo, manodidina ny 4 650Ar ny dolara raha midina hatrany amin’ny 4 450Ar izany amin’ izao fotoana ka izay no hiantraika amin’ny vidin-tsolika ny volana ho avy izao. Tsiahivina fa efa tsy nihetsika ny vidin-tsolika ny volana avrily teo. Vidiana 5 320Ar/litatra ny lasantsy, 4 970Ar/l ny gazoala raha toa ka niakatra 3 030Ar/l ny solika fandrehitra.
Henintsoa
Lavon’ny polisim-pirenena ny jiolahy raindahiny teny Anosizato Atsinanana, omaly maraina. Manoloana ny asa fanendahana miharo fandratrana olona eny amin’ny manodidina ataon’ireo jiolahy, nanao fisafoana tanaty elanelan-trano ny ekipan’ny Compagnie urbaine d’intervention (CUI) sy ny Unité d’intervention rapide (UIR). Nifanehatra tamin’ireo mpandroba avy nanao asa ratsy izy ireo. sarona teo am-pizarana entana ireo olon-dratsy ka anisan’izany i Dinabe. Nikoropaka samy nanavotra ny ainy ireo namany nandritra ny fotoan’ny fisamborana. Nitondra sabatra ary nikasa hamaly ny polisy nisambotra azy anefa i Dinabe. Vokany, voan’ny balan’ny polisy izy ka namoy ny ainy. Nahatrarana ambin’ny entana halatra maromaro teny aminy. Nifanenjehana ny naman’io jiolahy voatifitra io saingy tafaporitsaka tany anaty elanelan-trano. Mitohy ny fikarohana ataon’ny polisy. Naterina eny anivon’ny tranom-paty, an’ny hopitaly, ilay maty.
Tsiferana R.
Maty sempotry ny entona mahafaty tao anaty lakandrano ambanin’ny tany, tetsy 67Ha, afakomaly tamin’ny 2 ora maraina, ny mpiasa efatra mirahalahy eo anivon’ny Apipa. Namoy ny ainy tsirairay tao anaty lavaka izy ireo rehefa tsy nahazaka ilay entona.
Nanadio lakandrano tetsy 67Ha ny dimy mirahalahy eo anivon’ny Apipa, ny asabotsy teo. Nahitana mpandroaka fako telo, sefo mpitarika iray ary teknisianina iray hafa. Tsy nahazaka ny entona tao anaty lavaka ny efatra nidina ka maty avokoa.
“Nanokatra ny saron’ny lakandrano ny iray tamin’ireo mpiasa vao tonga teny an-toerana. Nidina tao anaty lavaka izy niaraka tamin’ny fitaovana saingy tsy niverina intsony”, hoy ireo nanatri-maso. Nantsoina avy aty ivelany fa tsy namaly. Nahita izany ireo namany ka nisesy nidina tao anaty lavaka nefa tsy nisy niverina ihany koa. Farany, nidina tao ilay sefo, rehefa tsy nisy niverina ireo telo lahy, nefa tsy niverina koa. Saika mbola hidina tao anaty lavaka ny iray farany fa tsy navelan’ny olona intsony. Niantso vonjy tamin’ny manodidina avy eo io hamonjena ireo namany tao anaty lavaka. Nosintomina tamin’ny tady ireo niharam-boina, izay naharitra ora iray teo ny fampiakarana azy ireo. Efa vatana tsy nisy aina intsony no hita, nitranga lela sy nivoaka farora-bava avokoa. Manodidina ny 1 metatra sy sasany hatramin’ny 2 metatra eo ny halalin’ny lavaka nidiran’ireto niharam-boina ireto.
Ilana olona ny famindrana ny fitaovana fitrohana rano
“Trohina amin’ny moto-pompe ny rano anaty lakandrano mba hahafahany mikoriana tsara. Tsy maintsy misy olona iray midina any anaty lavaka any mamindra io fitaovana io ho amin’ny lavaka iray hafa”, hoy ny tomponandraikitry ny Serasera eo anivon’ny Apipa, Rakotoalijaona Tolorantsoa Hajarizaka. Tamin’ny fotoana nanaovana izany no nitrangan’ny loza. “Nahenoana fofona karazana gaz métane tao anaty lavaka. Tsy nahazaka izany ireo mpiasa niditra tao ka namoy ny ainy avy hatrany”, hoy ihany izy. Nomarihiny fa tsy mbola nisy ambana tahaka izao hatramin’izay niasany. Hatsaraina ny fomba fiasa sy ny fitaovana fiarovana ampiasain’ireo mpandroaka fako ireo manomboka izao, mba hisorohana ny loza. Voamarin’ny Institut national des sciences et technologies nucléaires (INSTN) ny fisiana entona manempotra mahafaty tao anatin’io lavaka io. Nisy avy hatrany ny atrikasa sy fivoriana niarahan’ireo rantsa-mangaika, ahitana ny BNGRC, ny CUA, INSTN ary ny minisiteran’ny Fanajariana ny tany izay mpiahy ny Apipa, taorian’io tranga io.
Mino
Décidément, Kiaka et Iraimbilanja ont fait une démonstration de force hier après-midi à Antsahamanitra lors de leur concert collectif « Mozik’iray ».
Attendu de pied ferme par un public majoritairement habillé de noir, bien caractéristique du rock, Nini et sa bande ont inauguré la scène avec ses tubes, allant des anciennes aux récentes compositions, à l’image de « Fitia Nindramina » et « Rock ‘n’ Roll Namako ».
Alors que l’enthousiasme du public était déjà palpable, Iraimbilanja a fait grimper la température en interprétant les classiques intemporels comme « Tao an-tsekoly » et
« Tsindrimandry ». Comme annoncé, la troisième partie du show a laissé place à un véritable dialogue artistique, durant lequel chacun des groupes a repris les morceaux emblématiques de l’autre, à sa manière propre.
Joachin Michaël
Décès : L’artiste belge Paul Van Hoeydonck, auteur de la première œuvre d’art sur la lune, est mort. Il s’agissait de la première et, pendant des décennies, de l’unique œuvre d’art sur la Lune. Elle a été rejointe en février 2024 par 125 mini-sculptures de l’artiste américain Jeff Koons.
Le Nicaragua va quitter l’Unesco, après un prix décerné à un journal d’opposition “La Prensa”. Le Prix mondial de la liberté de la presse de l’Unesco a été décerné le 3 mai 2025 au journal nicaraguayen “La Prensa”, quotidien historique de ce pays d’Amérique centrale dont la rédaction a été contrainte à l’exil par la répression du gouvernement.
Cinéma : Brad Pitt jouera dans le prochain film d’Edward Berger, le réalisateur de « Conclave ». Intitulé « The Riders », ce long-métrage sera une adaptation du roman éponyme de Tim Winton.
Notanterahina omaly, tao amin’ny Akademia Miaramila (Acmil) Antsirabe, ny fanehoana ambany faneva ireo mpianatra ho manamboninahitra avy ao amin’ny andiany manokana faha-27 na 27°Péloton de Formation Militaire des Cadres Spécialistes (PFMCS). Nanome voninahitra izany ny minisitry ny Foloalindahy (MFA), ny Jly Sahivelo Lala Monja Delphin, niaraka tamin’ny lehiben’ny Etamazaoron’ireo Tafika, ny Jly Deramasinjaka Manantsoa Rakotoarivelo. Nitarika ny lanonana ny kaomandin’ny Acmil, ny Jly Ratsarahevitra Andriamisetra. Miisa 19 mianadahy, mpianatra ho mpitsabo avokoa ireto naseho ambany faneva ireto, rehefa nahavita ny fiofanana ara-teknika fototra maha miaramila (Fetta). Zava-dehibe ho an’ny firenena ny fananana manamboninahitra mpitsabo afaka manampy ireo dokotera hikolokolo sy hiahy ny fahasalamam-bahoaka. Nitsodrano azy ireo hahatontosa ny fiofanana, araka izany, ny MFA.
« Ny Akademia Miaramila dia natao hamolavola tanora vanona, antoky ny hoavin’ny firenena ary ho maodely amin’ ny fandraisana andraikitra », hoy izy. Nohamafisiny fa tsy ekena ny fisian’ireo olona tsy manaraka sy mivaona amin’ny sata sy fitsipika amin’ny maha manamboninahitra sy ny fitsipika mifehy ny Tafika Malagasy, ka horaisina ny fepetra mifanaraka amin’izany raha toa ka misy izany. Manoloana ny fandraisana miaramila an-daharana hanatevina isa ny fianakaviamben’ny Tafika Malagasy, hentitra ny MFA nanambara fa hisy sivana mafy sy fanaraha-maso manokana mba hananana miaramila tsara sy vonona hiaro ny Tanindrazana ny firenena.
Jean Claude
Nirongatra sady niparitaka ny andiam-balala taorian’ny rotsakorana tany amin’ny faritra Anösy. Nandray andraikitra avy hatrany ny minisitera Minae sy ny Ivonterana miady amin’ny valala (IFVM) ary ny FAO, nanomboka ny marsa teo. Nahatratra 1 460 ha ny velaran-tany notondrahina tamin’ny alalan’ny angidimby ary 2 200 ha ady an-tanety tany Amboasary.
Liana amin’ny sehatry ny fizahantany aty Madagasikara ny arabo mpandraharaha. Vita sonia ny fifanarahana eo amin’ny minisiteran’ny Fizahantany (MTA) sy ny kaompania Emirates, hisarihina ny mpizahatany any Dubai ho avy aty amintsika. Anisan’ny vokatra tsara nandritra ny fandraisan’i Madagasikara anjara voalohany tamin’ny Foara ATM, tany Dubai, izany.
Ho velomina indray ny Foibe fiompiana trondro any amin’ny toby miaramila Antanimeva, Atsimo Andrefana. Tetikasa tafiditra ao anatin’ny fananganana ny fari-pisandratana (ZEP) Fiharea Fia, iarahan’ny minisiteran’ny Jono sy ny ao amin’ny Foloalindahy. Tsiahivina fa miisa 16 ny dobo fiompiana trondro efa misy ao ary izao havaozina izao.
Miisa 30 ny tanora niofana momba ny fambolem-bary tao amin’ny Kolejy momba ny fambolena Bezezika, distrika Mahabo, faritra Menabe. Andiany faha-14 tamin’ny alalan’ny fikambanana VFTM-Fifata, nisalotra ny anarana Soa Vokatra izy ireo. Notolorana fitaovana fihavam-bary sy fanondrahana fanafody izy ireo.
Hapetraka isaky ny renivohi-paritany ireo ivontoeran’ny haitao ara-kajy mirindra (Digital Center). Hampivelatra ny fahaiza-manao niomerika eto an-toerana sy ho fampandrosoana ny olom-pirenena izany. Ireo ny vinan’i Madagasikara momba ny niomerika ho an’ny rehetra nandritra ny hetsika « Global Empowerment Meeting (GEM 2025) », tany Harvard, ny alatsinainy sy talata teo. Novoaboasan’ny minisitry ny ny Fampiroboroboana ny haitao ara-kajy mirindra, i Stéphanie Delmotte, ireo tamin’ny lohahevitra mahakasika ny « Catalyzing AI for Inclusive Change ».
Ankoatra izay, niombon-kevitra amin’ny rehetra ihany koa i Madagasikara amin’ny fifanakalozana mahakasika ny « intelligence artificielle » (IA). Voalaza fa tokony hanaraka fitsipi-pitondran-tena mifanaraka amin’ny zava-misy ary manampy amin’ny fampandrosoana ny fampiasana izany.
Tetikasa
Hisy ny tetikasa iombonana, hanohanana ny paikady niomerikan’ny firenena mifanaraka amin’ny zava-misy eto an-toerana, toa an’i Madagasikara. Voaresaka izany nandritra ny fihaonan’ireo delegasionina
malagasy tamin’ireo manampahaizana avy ao Harvard, ny alarobia teo.
Nisy koa ny fikaonandoha niarahan’ireo matihanina sy manampahaizana manokana, mpikaroka ary mpanapa-kevitra nanamafisana ny fifandraisana eo amin’i Harvard sy ireo firenena andalam-pandrosoana sy vao misondrotra. Fototry ny dinika nifanaovana ny fiaraha-miasa azo tsapain-tanana amin’ny sehatry ny IA.
Henintsoa
Tsy afa-misaraka amin’ny toekarena ny harena voajanahary. Voaresaka nandritra ny fihaonamben’ny « Spring meetings » tany Washington, ny tetikasan’ny Banky afrikanina ho an’ny fampandrosoana (Bad). Hampidirina ho anisan’ireo singa hikajiana ny harinkarena faobe ny harena voajanahary. Ho firenena mpitari-dalana amin’izany i Madagasikara sy Niger. Hitarika ny tetikasa kosa ny filoha lefitry ny Bad, Pr Kevin Urama. Vinan’ny fitondram-panjakana ny hampakatra 5% ny harinkarena faobe ho an’ny taona 2025 ary ho maherin’ny 5,6% ho an’ny taona 2028. Takina ao anatin’izay ny hanatsarana ny tontolon’ny toekarena. Ankoatra izay, mahatoky ny fitondram-panjakana ny Tahirim-bola iraisam-pirenena (FMI) sy ny Banky iraisam-pirenana momba ny fitantanam-bola. Maro ireo ezaka nataon’ny firenena, mbola misy ihany koa ireo fepetra takina heverina fa manampy amin’ny fanatsarana ny fitantanana.
Ankilany, feno 31 taona ny rafitra statistika eto Madagasikara. Misy ny tetikasa mpitari-dalana, vatsian’ny Bad, hanavaozana izany any Amoron’i Mania sy Matsiara Ambony.
Henintsoa
Nahitam-bokany ny fanavaozana ny fitantanana ny mpandeha mahakasika ny ladoany eny amin’ny seranam-piaramanidina Antananarivo. Haingana sady tsotra ny fikarakarana.
Nahazo ny loka iraisam-pirenena « Best Waiting Time 2024 » ny sampandraharahan’ny ladoany malagasy. Tanteraka izany taorian’ny fakan-kevitra natao tamin’ireo mpandeha eny amin’ny seranana iraisam-pirenena Antananarivo, Ivato. Vokatry ny ezaka maro natao, nanatsarana ny tolotra, no nahazoana ity fankasitrahana iraisam-pirenena ity. Satria, nihena be ny fotoana lany sy ny fikarakarana ny mpandeha.
Tafapetraka ny drafitrasa mandritra ny dimy taona, anatsarana ny fitantanana. Toy ny fametrahana ny fitaovana elektronika, ahitana jiro miloko mavo sy maitso, manoro lalana ny mpandeha raha hanao fanambarana ladoany na tsia. Ampiasaina ny fitaovana mamaky ny tiketra famantarana (bagdes), sy ny firaiketana an-tsary « caméras », manamafy ny fiarovana ny fandriampahalemana. Nihena ny hosoka, ny kolikoly, fantatra ny lalana izoran’ny entana miditra na mivoaka. Misy koa ny bokikely torolalana ho an’ny mpandeha. Notsorina sy nohamoraina ny famenoana ny antontan-taratasy, azo atao amin’ny internet (Douane.MDG). Azo antoka ny fandoavam-bola amin’ny alalan’ny finday sy ny fandoavam-bola elektronika, hampihenana ny fampiasana lelavola. Mora fantarina amin’ny alalan’ny fanamiany vaovao ny mpiasan’ny ladoany. Ampiasaina ny alika mpitsongodia sady mamantatra entana.
Mangarahara sy azo antoka
Nilaza ny tale jeneralin’ny Fadin-tseranana (DGD), i Lainkana Zafivanona, fa « nitondra vokatra, ankehitriny, ny ezaka maro natao, amin’ireo lamina vaovao napetraka ety Ivato. Taratry ny fahavononana nasehonay, nanafainganana ny fikarakaran-draharaha maro izao amboara Fotoana haingana indrindra na Best Waiting Time izao ».
Nohamafisin’ny DGD fa voakasiky ny fanavaozana ihany koa ny fomba fiasa anaty mangarahara sy ny fiarovana ny tolotry ny ladoany, hisorohana ny hosoka, sady haingana no azo antoka.
Njaka Andriantefiarinesy
Malgré les mesures prises par la CUA et le ministère de la Décentralisation et de l’aménagement du territoire (MDAT), les remblais illicites se poursuivent encore dans la Capitale, avec l’aide d’un réseau bien organisé. Mais le gouvernement ne fléchit pas en adoptant un nouveau décret.
Depuis le début de l’année, plusieurs camions pris en flagrant délit de remblais illicites, ont été saisis et mis en fourrière. Et,il y a un mois de cela à Ankasina, dans le 1er arrondissement de la Capitale, la brigade spécialisée du ministère de la Décentralisation et de l’aménagement du territoire (MDAT), a démantelé un réseau impliqué dans des remblais illicites. Des policiers municipaux et nationaux, ainsi qu’un ancien agent de l’Apipa, ont été épinglés.
Au niveau du MDAT, la lutte continue et les contrôles s’intensifient. Et pour renforcer l’arsenal contre les remblais illicites, le gouvernement vient d’adopter un « décret régissant l’interdiction et la suspension des travaux de remblai et les sanctions des irrégularités constatées dans l’exécution des travaux modifiant la configuration du sol dans le périmètre de Grand Antananarivo ». Cette décision vient renforcer le décret n° 2022-241 portant « interdiction et suspension de tous les travaux de remblai dans le périmètre du Grand Antananarivo », daté du 23 février 2022.
Contactée par les Nouvelles, l’Autorité pour la protection contre les inondations de la plaine d’Antananarivo (Apipa), a souligné qu’outre l’interdiction et la suspension jusqu’à nouvel ordre des travaux de remblai, ce décret inclut aussi des sanctions encourues par les contrevenants. Les tenants et aboutissants seront publiés prochainement.
D’après l’Apipa, des ressortissants étrangers, dont des chinois, seraient impliqués dans des remblais illicites. Les quartiers les plus touchés sont Ambohijanaka, Iavoloha, Alasora, Ambohimangakely, Soavimasoandro, Ankasina et la route de la Francophonie, où des enquêtes sont en cours pour démanteler ces filières. Selon les informations communiquées par le ministère, des policiers municipaux et nationaux, ainsi qu’un ancien agent de l’Apipa sont impliqués dans ce réseau.
A rappeler que lors d’une descente à Anosizato Atsinanana et Andavamamba en mars, le président Andry Rajoelina a pointé du doigt les remblais illicites. Il a exigé que des sanctions sévères soient appliquées contre toutes les personnes impliquées.
F.M
Notoloran’ny orinasa tsy miankina iray fanomezana ny akany fitaizana zaza kambotin’ny polisim-pirenena ao Ambatolampy, omaly. Kidoro, lamba mafana firakotra sy ondana no azon’izy ireo tamin’izany.
Tazonina atao andrimaso eny anivon’ny polisim-pirenena ilay sinoa nitondra fiara nahafaty olona efatra teny By-Pass, ny alarobia 30 avrily teo. Nandositra io sinoa io tamin’ny fotoan’ny loza saingy voasambotry ny nanatri-maso. Hatolotra ny fampanoavana tsy ho ela izy.
Mpitondra moto maty tsy tra-drano, tratry ny lozam-pifamoivoizana, teny amin’ny lalam-pirenena voalohany, PK 18 +500, Andavabiby, kaominina Ambatomirahavavy, ny 29 avrily teo. Nivoaka ny arabe tampoka, rehefa nikasa hiditra fiolahana io moto io. Naratra ny iray raha toa ka tsy tana ny ain’ny mpitondra ny moto.
Voasambotry ny polisin’ny kaomisaria Maintirano, omaly, ny lehilahy iray mpamerin-keloka amin’ny resaka vaky trano. Nisava ny tranona lehilahy iray voalaza ho jiolahy ny mpitandro filaminana. Tratra tao ny fahitalavitra « écran plat » anisan’ireo entana very nandritra ny vaky trano tany amin’ny fonkotany Tanambao Nord, Maintirano, ny 1 mey teo.
Lohan’olona iray no hitan’ ny mpandalo nisy nanary tany amin’ny fokontany Manampisoa, kaominina Ambano, distrikan’Antsirabe II, ny alarobia tamin’ny 4 ora tolakandro teo. Efa tsy nisy nahafantarana azy intsony ho lohan’iza io satria efa tsy nisy nofo sy tsy nisy volo intsony. Tombanana ho efa ho iray volana mahery ny nahafaty ity razana ity, raha ny fitsirihana nataon’ny mpitsabo. Mety misy nifandraisany tamin’ny raharaha nahafatesana lehilahy iray tamin’ny fomba feno habibiana tany Antohobe, ny 25 marsa lasa teo, ity fahitana lohan’olona ity. Tsy mbola nahenoana fitarainana olona very ihany koa tao anatin’ny fokontany. Ahina ho an’io raim-pianakaviana hita faty tapa-doha io ity loha ity, raha ny fanazavana voaray avy amin’ny mpitandro filaminana ao Betafo. Tsiahivina, raim-pianakaviana 68 taona, hita faty tapa-doha tany amin’ny fokontany Soavina faharoa, kaominina Antohobe, distrikan’i Betafo, ny 25 marsa 2025 lasa teo.
Hatramin’izao, mbola tsy hita ny lohan’io razana io, raha ny angom-baovao voaray avy amin’ny mpitandro filaminana avy ao Betafo ihany. Raha toa ka efa nanomboka nikaroka izany ireo manampahefana ny ampitson’ny nahitana io razana tsy nisy loha io. Ankoatra izay, tsy mbola tratra ihany koa ireo tena atidoha nikotrika nahavanon-doza tamin’io raharaha famonoana olona tamin’ny fomba feno habibiana io.
Mino
Tratra teo am-pangalarana Kaontera an’ny Jirama tao an-tokantranon’olona, tetsy Tsimbazaza Andohamandry, ny lehilahy iray, omaly tamin’ny 1 ora tolakandro. Nangina ny tanàna, niditra antsokosoko tao an-tokantranon’olona ity olon-dratsy ity. Nihevitra fa tsy hisy olona tao an-trano ka tsy nisalasala izy niditra.
Tsikaritry ny renim-pianakaviana iray tao an-trano anefa ny nidirany tao ka niantso manam-pahefana avy hatrany ity farany. Nandritra izany, niezaka nanongotra ilay Kaontera tamin’ny toerana nisy izany ity olon-dratsy ity. Nesoriny avokoa ireo tariby mampifandray ity fitaovana fandrefesana
fandanian-jiro ity tamin’ny tariby an’ny Jirama. Tonga teny an-toerana avy hatrany ny polisim-pirenena avy amin’ny boriborintany faharoa (CSP2) Ambohijatovo taorian’ny antso. Efa voahongitr’ity lehilahy ity tamin’ny toerana nisy azy ilay fitaovana, tamin’ny fotoana nahatongavan’ny mpitandro filaminana teny an-toerana. Noraisim-potsiny noho ny asa ratsy vitany ilay jiolahy. Nosamborina ary nentina hanaovana fanadihadiana eny anivon’ny kaomisaria Ambohijatovo izy.
Mino