S'abonner à flux Les Nouvelles Les Nouvelles
Mis à jour : il y a 1 heure 11 min

Institut médical de Madagascar : la thermoablation des nodules thyroïdiens à la loupe

mar, 08/19/2025 - 07:24

Dans le cadre du mois de la Thyroïde et en collaboration avec Arovy University et le CHU de Nîmes, (IMM), a inauguré hier une session de formation intensive sur la thermoablation des nodules thyroïdiens par radiofréquence, animée par le Dr. Haitham Sharara, praticien hospitalier reconnu pour son expertise dans ce domaine.
Cette formation a pour but d’améliorer en continu la prise en charge des patients souffrant de pathologies thyroïdiennes, en alliant rigueur scientifique et innovations technologiques. Cela a permis aux participants, tous professionnels de santé, d’approfondir leurs connaissances sur les bases théoriques de la thermoablation. A travers des échanges d’expériences cliniques, les praticiens ont pu se familiariser avec l’utilisation du générateur de radiofréquence, visant à préserver la glande thyroïdienne et à offrir une alternative moins agressive à la chirurgie traditionnelle.
L’IMM souligne son engagement en faveur de l’innovation médicale et de l’amélioration des pratiques de santé.

Fahranarison

Catégories: National

Aménagement des zones côtières: PAZC II débarque dans le Boeny

mar, 08/19/2025 - 07:24

Actuellement à sa phase II, le «Projet d’adaptation de la gestion des zones côtières au changement climatique, en tenant compte des écosystèmes et des moyens de subsistance (PAZC II)» sera mené dans la région du Boeny. Un atelier de lancement officiel s’est déroulé vendredi à Mahajanga.

De source auprès de la Direction régionale de l’Environ­nement et du développement durable (Dredd), le projet consiste à mettre en œuvre des solutions concrètes comme la restauration des mangroves, la gestion durable des ressources halieutiques, le renforcement des capacités locales et l’intégration des écosystèmes dans la politique de développement. 5 communes vont bénéficier directement des activités du PAZC II dans le Boeny, touchant 20.000 personnes dont la moitié sont des femmes.

«S’appuyant sur les acquis du PAZC I, nous ambitionnons de bâtir un avenir plus sûr et durable pour nos communautés côtières», a affirmé le Dredd du Boeny.

Pour rappel, PAZC est exécuté sous l’égide du ministère de l’Environnement et du développement durable (Medd) à travers le Bureau national des changements climatiques et de la Réduction des émissions dues à la déforestation et à la dégradation forestière (BNCC/REDD+). Sous financement du Fonds pour les pays moins avancés (FPMA) du Prog­ram­me des Nations unies pour l’environnement (PNUE), ce projet s’étale sur 48 mois. Durant sa mise en œuvre, il cible vingt communes des régions de Diana, Boeny, Atsimo Atsinanana et Menabe, à raison de cinq communes par ré­gion.

Sera R.

Catégories: National

Agriculture et élevage: le CAFPA forme les jeunes

mar, 08/19/2025 - 07:23

Créé par décret 2015-1333, le Centre d’appui et de formation professionnelle agricole (CAFPA), rattaché auprès du ministère de l’Agriculture et de l’élevage (MAE), forme des jeunes de 18 à 23 ans durant deux ans, pour devenir des exploitants professionnels dans le domaine de l’agriculture et de l’élevage. C’est le cas pour le centre à Mahitsy, destiné en principe aux jeunes des régions d’Itasy, Analamanga, Betsiboka et Bongolava.

«Formés également au leadership et initiés à la gestion de projets, les apprenants sont tout de suite opérationnels, à l’issue de leur formation. Ils sont ainsi capables de trouver eux-mêmes des partenaires», a fait remarquer la directrice du CAFPA de Mahitsy, Herizo Léa Brigitte Andrianjakarivony.

Le mode recrutement s’opère par voie de concours tous les ans où le nombre des admis tourne autour d’une vingtaine. Les candidat(e)s devraient être aptes physiquement et avoir terminé la classe de troisième. Ils doivent aussi s’acquitter des frais de formations d’un montant de 60.000 ariary

Le contenu de la formation est toujours mis à jour en fonction des besoins. «Ce qui est essentiel pour le développement professionnel car cela permet de rester compétent dans un environnement en constante évolution», souligne la directrice du CAFPA de Mahitsy.

De préciser aussi que la règle de 80% pratique et 20% théorique, est appliquée même durant les examens. Il arrive également au centre de proposer une formation à la carte, à titre de renforcement des capacités. Actuellement le centre prépare la sortie de sa 7e promotion, prévue au mois d’octob­re et prêt à accueillir la 9e. A noter qu’il existe neuf CAFPA à régime d’internat dans tout Madagascar.

Don d’un puits du Rotary district 9220

Victime également du changement climatique, le centre CAFPA de Mahitsy n’a pas accès à l’eau potable alors que parfois, il accueille plus de 200 apprenants. Cette situation
a poussé la Rotary district 9220 à faire don d’un puits au centre, inauguré jeudi. Le 100e puits Rotary 9220 a été construit au pays dans le cadre de son projet «Un club, un puits», afin d’améliorer l’accès à l’eau potable aux communautés.

«Chaque village à Madagascar peut avoir accès à l’eau, ce trésor inestimable», s’est exprimé le gouverneur du district 9220 du mandat 2024-2025, Marie Françoise Randriamanga. De noter la participation active du Rotary St Denis Alizés, l’un des 7 membres du district 9220, dans la mise en œuvre de ce projet, notamment à Madagascar.

Sera R.

Catégories: National

Kankan’ny lalandra : Distrika maherin’ny 100 eto Madagasikara ahitana bilarziôzy

lun, 08/18/2025 - 07:54

Aretina mbola mahazo vahana eto Madagasikara ny bilarziôzy na takilodrano. Distrika maro no mbola ahitana olona voan’io aretina io, izay azo avy amin’ny kankana monina any amin’ny lalandra.

Misy trangan’aretina ta­kilo­drano maro eto Ma­­dagasikara. Ahi­tana izany betsaka ny any amin’ireo distrika 107, amin’ny 119 eto amin’ny Nosy, raha ny tatitra navoakan’ny minisiteran’ny fahasalamam-bahoaka. Any amin’ny disitrika 46 ny tena ahitana olona maro miaina miaraka amin’io aretina io. 90% ny mponina ao amin’ny kaominina iray no voalaza fa voan’izany avokoa, hatramin’ny ankizy.
Aretina azo avy amin’ny parasita na katsetsitra antsoina hoe: “bilharzie” na “schistosoma”, kakandio, ny takilodrano. Miditra sy monina any amin’ny lalandran’ny olombelona izy io. Aretina azo avy amin’ny kankandio, miditra amin’ny alalan’ny masonkoditry ny olona iray. Fifam­pikasohana amin’ny rano misy mikraoba, toy ny renirano, farihy, dobo, rano eny an-tanimbary sy ny maro hafa no ahazoana izany. Misy dimy karazana izy eto ambonin’ny tany. “Ho an’i Madagasikara manokana, ahitana karazany roa. Voalohany, ny Schistosoma mansoni, na takilodrano miseho any amin’ny tsinay. Fa­haroa, ny Schistosoma haematobium, izay miseho any amin’ny tatavia”, hoy ny Pro­fesora Rakotozan­drin­drainy Raphael, mpampianatra mpikaroka momba ny microbiologie sy ny parasitologie. Ahitana ny miseho any amin’ny tatavia ny any amin’ny tapany andrefan’i Mada­ga­sikara, manomboka eo Tsiroa­no­mandidy hatrany Antsira­nana sy Toliara. Takilodrano miseho any amin’ny tsinay kosa ny eto afovoantany sy any amin’ny tapany atsimo atsinanana.

Miditra amin’ny
masonkoditra
Mety ho voan’ny aretina na ny ankizy vao herintaona aza, hatramin’ny lehibe indrindra. Mitsofoka ao anaty hoditry ny olona iray ny otrikaretina raha vao mikasoka ao anaty rano misy izany izy, ary tonga manafika ny lalandra avy hatrany. Alohan’izay, miditra ao anatin’ny sifotra, any anaty rano, mandritra ny iray volana io otrikaretina io. Mivoaka tao izy rehefa miangeza sy mafana ny andro. Eo anelanelan’ny amin’ny 10 hatramin’ny 2 ora atoandro ny fotoana hivoahany ao anatin’ilay sifotra ka hidirany amin’ny hoditry ny olombelona. Matetika, amin’io fe-potoana io no hivoahan’ny olona manasa lamba, manetsa, mijinja vary, milomano sy ny maro hafa. Raha vao mikasika rano na milona ao anaty rano misy azy mandritra ny dimy na 10 minitra eo ny olona iray dia efa voa izay. Mipetraka ao anaty lalandra, izay ambonin’ny fitombenana ilay katsetsitra. Manatody ny vavy ary mandavaka ny lalandra sy ny tsinaibe na mandavaka amin’ny faritra fivalanan-drano, ny sisin’ny atody izay maranitra. Manaraka azy ny ka izany no miteraka ny fahaverezan-dra.
Raha ho an’ny ankizy voan’ny aretina, mety tsy handray lesona intsony ny lohany. Raha tantsaha, miasa izy fa vizana noho ny aretina ny vatany. Betsaka ny fahaverezan-dra ka lasa miteraka harerahana eo amin’ny mponina tokony hamokatra.

Miseho amin’ny endrika maro
Rehefa miditra ao amin’ny hoditry ny olona ny kankana, aorian’ny firobohana na filomana rano maharitra, tsy maintsy mangidihidy ilay olona, fambara fa tafiditra ao anatin’ny masonkoditra izay ilay katsetsitra. Heverin’ny olona fa tratry ny lailaim-borona ny marary. Miseho ny fambaran’aretina eo amin’ilay olona afaka 10 na 15 andro eo arakaraka ny hery fiarovana ao aminy. Mamany sy mikaka ra ihany koa no ahafantarana fa voan’ny takilodrano ny olona iray. Mitohy izany ary mety hitarika fangidihidian’ny vatana iray manontolo ary mety hikohoka na marary an-doha. Vizana lava, marary an-doha lava, tsy mahazo aina ny olona iray rehefa voan’io aretina io. Rehefa tonga any amin’ny lalandra amin’izay ny takilodrano, manomboka manatody, izay tena zava-doza in­drindra ho an’ilay olona voa satria manatroaka ny lalandra. Mety hahafaty io aretina io raha tsy voatsabo ara-dalàna.

Mahatonga fahasarotana raha tsy voatsabo

Azo tsaboina tsara anefa ny aretina. Mora ny mitsabo azy satria mihinana fanafody indray mandeha dia vita. Tsy maintsy mihinana fanafody indroa farafakeliny isan-taona ny marary iray any amin’ny faritra tena ahitana izany. Mahatonga fahasarotana amin’ny endriny maro izy io raha sendra ka tsy voatsabo. Mihatery ny lalandra satria trobahin’ireo atody foy maro. Noho izany, tsy afaka mikoriana araka ny tokony ho izy intsony ny ra, izay miainga any amin’ny tongotra mankany amin’ny fo satria tery ny lalany. Mitombo be ny herin’ny ra, noho izany, mitombo koa ny sarakaty, ary lasa mihangeza ny kibon’ilay olona. Lasa mivonto koa ny tongony sy ny tarehiny ary mitarika any amin’ny fahafatesana izany.

Efa natao ny andrana amin’ny vaksiny

Anisan’ny firenena afrikanina voalohany indrindra nanao ny andrana tamin’ny vaksinin’ny Takilodrano i Madagasikara. Vita tamin’ny taon-dasa izany ary maro ny olona nandray anjara sy nisitraka izany. Tsy nisy narary ary mbola velona soa aman-tsara avokoa ireo olona rehetra ireo hatramin’izao. Atao amin’ity taona ity ny andrana manaraka (deuxième phase). Atao amin’ny taona 2026 sy 2027 ny dingana fahatelo amin’ny fanandramana, raha ny fanazavana voaray hatrany. Aorian’izay, olona amina miliara no hisitraka vaksiny miaro amin’ny Takilodrano manerana ny firenena afrikanina sy eto Madagasikara. ” Tanjona, mba tsy ho 40 farany fa hiakatra any amin’ny 100 voalohany amin’ny ady amin’ny bilarziôzy”, hoy ny profesora Rakotozandrindrainy Raphael.

Atao maimaimpoana sy atao betsaka ny toeram-pivoahana
Mbola sarotra ny miady amin’ny aretina, raha ny zava-misy iainana eto Madagasikara. Anisan’ny antony iray mahatonga ny fiparitahan’ny tsimokaretina mantsy ny fangerena ankalamanjana. “Raha tiana ny hanafoanana ny bilarziôzy eto Madagasikara, atao izay hisiana toeram-pivoahana marobe manerana ny faritra rehetra eto amin’ny Nosy”, hoy ihany izy. Nambarany fa tokony ho maimaimpoana izany fa tsy handoavam-bola. Ankoatra izay, tsaboina ihany koa ny marary. Rehefa maty ilay katsetsitra ao anaty lalandra dia tsy manatody sy mitombo intsony. Anisan’ny manaparitaka ny aretina ny fangerena ankalamanjana izay toa miha mahazo vahana. Nohamafisiny fa ny fanaovana vaksiny no tena vahaolana tsara indrindra hiadiana amin’io aretina io.

Nanatontosa : Mino

Catégories: National

Tarika AmbondronA : Tsy afa-misaraka amin’ny tantaran’ny «Star Tour»

lun, 08/18/2025 - 07:53

Mifameno. Angamba ny tarika AmbondronA no nandray anjara betsaka indrindra ta­min’ny « Star Tour », hatramin’izay nisiany. Maro ireo nahatadidy fa anisan’ny nandrasan’ny mpankafy ny AmbondronA tamin’ny «Star Tour Mahajanga 2019». Mbola nihoatra noho ny tamin’izany ny hafanana, nandritra ny seho famaranana, teo amin’ny Bord Mahajanga, omaly. Vantany vao naneno ny feon-gitara voalohan’i Beranto dia tsy nijanona ny horakoraka, nandraisan’ireo mpijery ny tarika.
« Mankasitraka aho », araka ny lohateny, hira iray fanombohan’ny tarika ny seho hataony, ho fisaorana an’An­dria­manitra ity. Ary dia niarahan-dry Kix niredona tamin’ireo mpankafy izany. Tsy nisy fanavahana na tompon-tany na vahiny, fa samy niara-nianoka ireo hira nentin’ny AmbondronA nitaiza ny sofina sy ny fanahin’ny mpankafy izany. Nitovy lenta avokoa na ireo milamimdamina toy ny «Havaoziko ny eny», «Naleo­nao» na ireo mavesatra ko­koa, toa ny « Ajanony any », « ny fitempon’ny foko», sns.
Nialoha ny seho lehibe teo amin’ny Bord, efa avy nampirevy ireo mpankafy manokana teto Mahajanga tao amin’ny New Park Resort ry zalahy, ny alin’ny zoma teo. Mazava loatra fa lany mialoha ny tapakila ary maro ireo naniry hanatrika no sahirana noho izany. Izany rehetra izany, manaporofo avokoa fa efa any amin’ny dingana sy sokajy ambony ny ta­rika AmbondronA, raha tarafina amin’ny lazany sy ny fahombiazan’ireo seho izay tontosainy rehetra. Tsy mbola ato ho ato izany no hidina, satria miakatra hatrany koa ny fanamby hapetraky ny tarika. Anisan’ny efa nampahafantarin’izy ireo ny seho goavana indroa misesy, hatao ao amin’
ny Lapan’ny fanatanjahantena sy ny kolontsaina Maha­ma­sina, ny 19 sy 21 septambra ho avy izao.

Zo ny Aina

Catégories: National

TARATRY ny KANTO

lun, 08/18/2025 - 07:53

Nahazoana akony tsara ny «Festival Ton­golobe» tao Mampikony. Nahoraka ny tanàna ny faran’ny herinandro teo, indrindra nandritra ny andiam-pampisehoana, ny alin’ny sabotsy sy ny alahady teo, tao amin’ny Kianjabe. Nifandimby tamin’izany ry Lico Kininike, Mad Max, Lewapy, Dadi Love ary i Din Rotsaka. Irariana ho tsaratsara kokoa ny andiany manaraka amin’ny taona ho avy.
Miverina amin’ny lazany i Marion. Taorian’ny « Génération 2000 » teto Antananarivo, namaly ny antsony ireo mpankafy an’i Marion ao Antsirabe. Feno hipoka ny efitranon’ny Arotel Antsirabe, ny alin’ny sabotsy teo. Lany mialoha ny tapakila, ka nihanoka tanatin’ny famerenana ireo hira nampalaza an’i Marion sisa ny rehetra. Hanohy ny fitetezam-paritra izay natombony tany izy, mialoha ilay tena seho goavana sy famaranana ao amin’ny Lapan’ny fanatanjahantena Mahamasina.
Hisy atrikasa hotarihin’i Titan Randria­ma­sindrazana, anio. Etsy amin’ny CGM/GZ Analakely izany, manomboka amin’ny 2 ora. Mazava loatra fa mahakasika ny amponga maroanaka no hifampizaran’ity tanora mpitendry anisan’ny matihanina amin’izao fotoana izao ity. Natao kokoa ho an’ireo mpitendry tsy mbola matihanina sy ireo mpianatra mozika mantsy izany, hanoroana azy ireo ny lalana sy ny paikady isan-karazany tokony hofantatra amin’ny tohin’ny lalana.

Catégories: National

« Fest’Iray »: Naneho ny kolontsaina ao Vakinankaratra

lun, 08/18/2025 - 07:53

« Festival de l’écologie ». Hetsika iray nanandratra ny karazan-javakanto sy kolontsaina ao amin’ny faritra Vakinankaratra ihany koa ny « Fest’Iray », izay nifarana omaly. Fiaraha-mientana, nanaovana haitaky ho an’ny tontolo iainana, rariny ara-toetr’andro ary ny zon’olombelona ny hetsika. Nifarimbona nampiaraka talenta ireo mpanakanto maro nivoy ny lohahevitra nandritra izany. Teo ireo mpanao mozika, slam, dihy, hosodoko, filatroana, hainahandro, kabary, taovolo ary taozavatra, sns. Narahina lalao maro, toy ny fifaninanana « quizz » manodidina ny lohahevitra ihany koa izany.
Mazava loatra fa nibahana kokoa ny fampisehoana mozika, satria iny no mora voarain’ny mpiara-belona. Nitondra ny hafatra ry Mami Bastah, anisan’ireo zokiolona amin’ireo mpanakanto zanak’i Vakinankaratra. Teo koa ry Tojo Asoro, Driwna, Natoraly, Rayna, Fafah Valiha, Joh Randriantahiana, Ny Z’Art Iray, Elsenne, Tarika M’Iray, Sôvazik, Raozin’ny Mandray, Tarika Fontsy, Mamina, Vahantsaina, Raim’Be, Vain’Af, Dee à Lock, Talike Gelle, Oladad, Soanjara ary ny Mahaleo Taranaka, izay tena be mpiandry nandritra ny hetsika.
Hafa raha samy « festival » ny « Fiest ‘Iray », noho izay lohahevitra iaraha-mivoy, iaraha-mientana ary hampitaina amin’ny alalan’ny zavakanto, izay. Handrandraina hisy hatrany izany isan-taona.

Zo ny Aina

Catégories: National

Mahajanga : Tafaverina amin’ny lazany ny « Star Tour »

lun, 08/18/2025 - 07:52

5 taona no tsy nisy ny hetsika. Avy hatrany dia fahombiazana noho ny taloha kosa ny fiverenany, raha notarafina tamin’ny 3 andro an-danonana sy fialamboly teto Mahajanga.

Fahombiazana raha tarafina amin’ny isan’ny mpanatrika. Rakotra olo­na manomboka eo amin’ny sehatra lehibe manoloana ny Chambre de commerce, hatreny amin’ny baobab lehibe, manamarika ny Bord eto Ma­hajanga. Raha atao tombana malalaka, any amin’ny 25 000 hatramin’ny 35 000 any isaky ny hariva ireo tonga nialavoly teto amin’ity toerana ity, na­nomboka ny zoma teo ka hatramin’ny alin’ny omaly alahady. Vao nanomboka ny fa­nentanana ny zoma, efa narisika ireo mpiala voly, na tompon-tany izany na ireo mpiala sasatra nisafidy an’i Maha­janga. Nitombo hatrany ny isa, satria nisy mpanakanto teo amin’ny sehatra goavana na­nomboka ny sabotsy. Nahi­tam-pivoarana be ny seho an-tsehatr’i Ckicky, izay efa voarain’i Mahajanga ho anisan’ireo mpanakanto malaza. Nia­raha-nihira ireo hirany malaza toa ny «Sha­kina» sy ny «Menimeninao». Tsy Maha­janga irery, satria efa feno tanteraka ny fandaharam-potoana mandritra ny taona. « Efa mpiaraka amin’ny Star foana izany, tany Antsirabe, Anta­na­na­rivo, Foulpointe, sns. “Ao­rian’ny eto Mahajanga, hihazo an’i Mayotte hanao seho vitsivitsy ny tarika manontolo. Manam-pikasana ny hamita ny rakikira voalohany amin’izao koa aho », hoy ny nambaran’i Ckicky, taorian’ny fandraisany anjara.
Anisan’ireo niverina niaraka tamin’ny « Star Tour » teto Mahajanga ihany koa i Black Nadia. Noporofoiny indray fa mipetraka ireo hirany, na dia teo aza ny tsy fahasalamana tanteraka, tsy nahafahany tena nihetsika firy. Tontosany ihany ny seho nandritra ny ora roa, ary nisinda aza ny harerahana rehefa niara-tafiditra tamin’i Black Nadia ireo mpankafy azy. Tsy nidina intsony iny hafanana iny na niala ny sehatra aza ny tarika, ka avy hatrany dia notohizan’i Dj Eloi, mpikosoka kapila fanta-daza eto Mahajanga, tamin’ny fampandihizana mandra-naraina.
Avy hatrany dia ireo hirany mafana no nalahatr’i Ceasar, tamin’ny andro fahatelo sady farany, omaly. Anisan’ireny ny « Navadibadiko » sy ny « Aza manahy », izay hain’ny mpijery rehetra. Aloha be rahateo dia efa rakotra mpijery ny toerana, noho ny fisian’ny fanentanana sy lalao isan-karazany nentanin-dry Barhone sy ry Fou Hehy. Maro rahateo ireo olona tsara vintana nahazo loka tamin’ireo lalao natao.

Zo ny Aina

Catégories: National

Minisitra Andriantsitohaina Naina: “Hanova ny fitaterana eto Antananarivo ny teleferika”

lun, 08/18/2025 - 07:23

Tsotra ny fanehoan-kevitry ny minisitry ny Fitsinjaram-pahefana sy ny fanajariana ny tany (MFFT), Andriantsito­haina Naina, amin’ny fitaterana teleferika. “Reharehako sy reharehantsika ny mitaingina sy mahita ity fitaovam-pitaterana ity, na inona inona havalianareo ahy. Manova tanteraka ny sehatry ny fitaterana eto an-dRenivohitra ny teleferika”, hoy izy, tamin’ny fisantarana amin’ny fandehanana amin’
izany, ny faran’ny herinandro teo. Nanteriny koa fa tena ma­nova ny endriky ny tanàna izany ka hampiavaka ny tanànantsika raha oharina amin’ireo renivohitra hafa aty Afrika sy manerana izao tontolo izao. Notsindriny koa fa reharehany tanteraka ny miara-miasa amin’ny filoham-pirenena, Rajoelina Andry. “Manana vina mazava ary manatanteraka izany izy”, hoy izy. Notsia­hi­viny fa efa ela no niandrasana ity fitaovam-pitaterana teleferika ity. Tonga ihany ny fo­toana ankehitriny.
Tsiahivina fa miisa 1 648 ireo olona nampiasa izany, nandritra ny ora 2 voalohany, nanombohana izany, ny sabo­tsy teo. Teo anelanelan’ny 7 ora maraina ka hatramin’ny 9 ora, maraina izany. Miisa 777 ireo niainga avy eo amin’ny tobim-piantsonana etsy Ano­sy, raha 181 avy eo Soarano. Miisa 123 kosa ireo avy eo Ankorondrano ary 567 ireo avy eo Ivandry, araka ny tarehimarika azo ho an’ny ora roa, tapany maraina. Nampiditra vola hatrany amin’ny 4 944 000 Ar tao anatin’ny adin’ny roa izany ity fitaovam-pitaterana an-tariby ity. Nilaharana be hatrany ny fitaingenan’ny olona izany tamin’izao fanombohan’ny teleferika izao, tamin’ireo toeram-piantsonana.

Synèse R.

Catégories: National

Hafa ny taloha  

lun, 08/18/2025 - 07:23

Arahaba soa, arahaba tsara… Tanteraka soa aman-tsara ny fihaonana an-tampony faha-45 eo anivon’ny vondrona Sadc. Tsy nampitsanga-menatra. Vidin-kaja, vi­dim-boninahitra… Iza, hono, rey olona, no mahazo iza­ny eo imason’izao tontolo izao. I Madagasikara ma­non­tolo sy ny Malagasy rehetra tsy ankanavaka, fa tsy ny mpi­tondra ihany. Tonga amin’izany ve ny fivelaran-tsain’ ny mpanenjika, mpanaratsy, mpankahala… ? Iray ihany i Madagasikara sy ny Malagasy eo imason’izao tontolo izao amin’ny hetsika lehibe toy ireny. Hoe mahay mandray vahiny, ohatra, ny Malagasy, vahoaka hendry, miray hina… Mety misy tsy azoazo na manafintohina ve ny amin’izany ka ndeha haratsiana sy korontanina?
Misy ny efa vonto sy donton’ny politika, tsy mahajery ny hafa na ny firenena? Tsy mahajery lavitra koa… Miady fo hahazo fanjakana? Ny tena ihany no hibaby ny vokatr’izay atao sy izay misy ankehitriny any aoriana, raha mahazo izany. Na eo amin’ny sehatra nasionaly eto an-toerana io, na eo amin’ny iraisam-pirenena, na ankolaka na mivantana… Hanao ahoana koa rehefa handray hetsika iraisam-pirenena, raha mahazo fanjakana? Ny ela manova zavatra. Hahazo fanjakana ve izay tsy manao afa-tsy ny manakan-dalana, manakorontana, manalabara-tena any ivelany… ? Eo ny vahoaka hitsara amin’ny fifi­dianana. Izay no hahazoana fanjakana amin’ny fifandimbiasam-pahefana mazava sy milamina.
Hafa ny taloha? Na efa miova miandalana ny toe-draharaham-pirenena amin’izao, ny fijerin’ny vahoaka, ny toerana eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena… Mila ma­nova famindra sy paikady, raha tsy te hilaozan’ny tantara. Raha tsy miova hanova izay atao ny tena, ny tena no ovainy… Hiovana sy hanovana ny politika, fa tsy famerimberenana fotsiny ny lala-masaka teo aloha.

R. Nd.

Catégories: National

Filoha Rajoelina Andry : Nandray ny fahefana maha filohan’ny Sadc

lun, 08/18/2025 - 07:23

Notanterahina omaly, teny amin’ny CCI Ivato, ny fihaonana an-tampon’ny Sadc. Tontosa, nandritra izany, ny fifamindram-pitantanana eo amin’ny filoha mpitarika ny vondrona. Nandray izany ny filohan’ny Repoblika malagasy, Rajoelina Andry.

Vita soa aman-tsara ny fi­haonana an-tampony faha-45 an’ny vondrona Sadc izay natao teto Madaga­si­kara, omaly. Araka ny tinapaky ny mpikambana tamin’ny fi­voriana natao tany Zim­ba­­boe, ny taona 2025, voatendry ho mpitantana ny vondrona Sadc ny filohan’ny Repobli­kan’i Ma­da­gasikara, Rajoelina Andry. Notontosaina omaly, araka izany, ny fifamindram-pitantanana eo aminy sy ny fi­lohan’i Zimbaboe, Emmerson Dam­budzo Mnangagwa. Nan­dray avy hatrany ny andraikiny ny filoha Rajoelina Andry. Fanam­biny ny hampandroso sy hampatanjaka ny lafiny ekonomika. Nohamafisiny ny hampiroboroboana ny firenena mpikambana, andaniny. Hitady ny tombontsoan’ ny mponina aty amin’ny firenena afrikanina tapany atsimo, ankilany.

Henin-kaja ny Malagasy

Tonga nanatrika ny fivoriambe teto Madagasikara ireo filoham-panjakana sy lehibena governemantan’ny firenena 16 mikambana eo anivon’ny Sadc. Niara-nikaondoha sy nikaro-bahaolana hampandrosoana ny faritra ny mpizaika. “Kihon-dalana lehibe ha­na­­tanterahana ny tanjona iombonana ity fihaonana eto Ma­dagasikara ity”, hoy hatrany ny filohan’ny Sadc, Rajoelina Andry. Nohamafisiny tamin’ny lahateny nataony ny hampivoarana ny fiaraha-miasa mba hitondrana fampandrosoana mirindra. Niompana tamin’ny lohahevitra “fampiroboroboana ny indostria, ny fanovana ny rafi-pamokarana ary ny fi­rosoana amin’ny fampiasana ny angovo azo havaozina” ny dinika niarahana, omaly. Mari­hina fa nahitana solontena avokoa ny firenena 16 mivondrona ao anatin’ny Sadc. Ani­san’izany, ny filohan’ny Re­poblikan’i Zimbaboe, Dr Emmer­son Dambudzo Mnan­gagwa, izay filoha nitantana ity vondrona ity teo aloha. Ton­ga ihany koa ny filohan’ny Repoblikan’i Congo, Felix Antoine Tshisekedi Tshilom­bo. Torak’izany ny filoha Afri­kanina tatsimo, Matamela Cyril Ramaphos sy ny maro hafa. Haharitra herintaona ny fitantanan’i Madagasikara ny Sadc.

Mino

Catégories: National

Pages