Hotanterahina ny 27 avrily izao, eny amin’ny Lapan’ny fanatanjahantena Mahamasina, ny fifaninanana “Grappling Tournament”, taranja Jiu-jitsu brezilianina, karakarain’ny Club Attila. Hampiavaka an’io fotoana io ny fandraisana anjaran’ny mpikatroka avy atsy La Réunion.
Miditra amin’ny andro fahadimy, anio, ny fiadiana ny amboaran’i Madagasikara, sokajy latsaky ny 14 taona sy 18 taona, taranja volley-ball. Eny amin’ny ANS Ampefiloha sy ny Kianja mitafon’Ankorondrano no hanatanterahana ny fifaninanana hatramin’ny 19 avrily izao.
Hetsika nolazaina fa hampiantranoin’i Mada­gasikara ny baolina kitra maneran-tany lalaovin’olona dimy. Hatramin’izao, tsy mbola misy soritsoritra hita mahakasika ny fikarakarana ity lalao ity. Raha tsiahivina, tokony ho ny volana marsa lasa teo no natao ny fampiofanana teny ifotony.
Mandeha ny resaka ao Italie fa hanazatra ny AC Milan i Massimiliano Allegri. Ity teknisianina ity izay tsy manana klioba tantanina amin’izao fotoana izao. Araka ny fikarohana natao, tsy voatazona ho mpanazatran’ny Milan AC intsony i Sergio Conceiçao, na dia mahazo vokatra tsara aza amin’ny famaranana ny taom-pilalaovana.

Hotanterahina anio, ao amin’ny Kianjan’ny Santiago Bernabeu Espagne, ny lalao ampahefa-dalana miverinan’ny « Ligue des Champions 2025 », izay hikatrohan’ny Real Madrid, espaniola, sy ny Arsenal FC, anglisy. Fihaonana tena andrasan’ny maro tokoa ity fifanandrinan’ny roa tonta ity. Tsiahivina fa mbola manala vela ny Real Madrid. Izy ireo izay efa lavon’ny Arsenal 3 no ho 0 tany Emirates Stadium Angleterre, ny talata lasa teo, tamin’ny fihaonana voalohany.
Fotoana iray andrasan’ny mpankafy Real ny hanaovan’ity klioba espaniola ity Remontada, androany. Araka ny fikarohana natao, tao amin’ity kianja Santiago Bernabeu ity hatrany ny Real Madrid no tafavoaka rehefa manala vela amin’ireo klioba sasany. Tsiahivina fa ny taona 2021, nahintsan’ny Real Madrid, tao Santiago Bernabeu, ny Paris Saint Germain (PSG), ny Manchester City, ny Chelsea. Marihina fa ireo klioba ireo, efa nanana tombony ny ho tafita avokoa tany amin’ny fihaonana mandroso.
Manana tombony sy herijika, ho any amin’ny manasa-dalana ny Arsenal, saingy miankina amin’ny voka-dalao anio izany. Tsara ny mampahafantatra fa tompondakan’ny LDC farany teo ny Real Madrid, ary manana fikasana ny hibata ny amboara faha-16 izy ireo amin’ity raha toa ka maniry ny hahazo LDC voalohany ho azy ny Arsenal.

Fitia Randria

Nitohy omaly ary hifarana anio 16 avrily, etsy amin’ny Lapan’ny fanatanjahantena Mahamasina, ny fiadiana ny tompondakan’i Madagasikara, taranja judo. Ny sokajy Minimes sy Seniors no niditra an-tsehatra omaly.

Taorian’ny sokajy vétérans sy ny kata izay nahatontosa ny anjarany ny alatsinainy 14 avrily lasa teo, ny sokajy Seniors sy Minimes indray no niakatra Tatami, omaly 15 avrily, ao anatin’ny fiadiana ny tompondakan’i Madagasikara, taranja Judo, taona 2025. Tazana tamin’ity fifaninanana ity avokoa ireo sangany, toa an-dry Rasoanaivo Razafy Aina Laura sy Rabesandratana Roumaica Benandro, izay samy nampiseho ny fahaiza-manaony avokoa nandritra ny ady nasehony. Nambaran’ny filohan’ny Federasionina malagasin’ny judo, Bruno Said Eric, fa hitiliana izay hiatrika ny CJSOI hatao any Seychelles, ny volana jona izao, ity fifaninanam-pirenena ity. Ny sokajy Cadets no tena voakasik’izany, raha ny nambarany. Miandry ny anarana izay atolotra ny FMJ ny eo anivon’ny minisitera ka 5 lahy sy 5 vavy no kasaina hisolo tena ny Malagasy ho an’ny taranja Judo. Mahakasika ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika hatao any Abidjan Côte d’Ivoire kosa, ho an’ny sokajy Seniors, mikasa ny handefa mpikatroka 5 ny federasiona, saingy miankina amin’ny hoenti-manana ihany izany. Tsiahivina, mpikatroka 349 manerana ny Nosy no mandray anjara amin’izao fiadiana ny tompondakan’i Mada­gasikara izao, ka lehilahy ny 200 amin’ireo, raha vehivavy ny 149. Niakatra io isa io raha oharina ny tamin’ny taona lasa. Ny sokajy Cadets sy Juniors no hamarana ny fifaninanana, anio.

Mi.Raz

Nanara-maso ny fanatanterahana ny masontsivana napetraka ny desambra 2024 ny iraky ny Tahirimbola iraisam-pirenena (FMI). Niaraka nanao fanambarana ny minisiteran’ny Toekarena sy ny fi­tantanam-bola (MEF), ny Ton­to­lo iainana (Medd), ny Ango­vo (MEH), ny Banky foiben’i Madagasikara (BFM) ary ny iraky ny FMI, ny 14 avrily teo. Voalaza fa nahazo ny fankatoavana (Staff Level Agree­ment) avy hatrany ny fanjakana malagasy, ka halefa any amin’ny Filankevi-pitantanan’ny FMI ny antontan-taratasy mirakitra ny tatitra. Kara­zany telo ireo antontan-taratasy ireo, toy ny sehatry ny ango­vo, mahakasika ny solika sy ny orinasa Jirama, izay ha­moahana didim-panjakana mamaritra ny vidin-tsolika mandritra ny enim-bolana ma­naraka. Faharoa, efa eo am-pandrafetana ny Drafi-panarenana ny Jirama. Faha­telo, ny hamoahana didim-panjakana hananganana ny komity iraisan’ny minisitera rehetra momba ny tontolo iainana, tarihin’ny Praiminisitra sy ny didim-panjakana mahakasika ny Mecie.
Nankasitrahin’ny FMI koa ny hamoahana didim-panjakana mahakasika ny « Déposi­taire central », izay fifanarahana eo amin’ny Banky foibe sy ny minisitera MEF. Eo koa ny ezaka ataon’ny BFM mitazona ny sandam-bola, na dia eo aza ny politikan’i Etazonia ara-toekarena, ankehitriny.
Marihina fa efa ho roa taona izao no tsy nisy ity fankatoavana avy hatrany ny fitsirihana nataon’ny FMI teto amintsika ity.

Njaka A.

Mandritra ny Herinandro nasionaly ho an’ny rano, eny amin’ny Kianja Barea Mahamasina, hampiranty ny voka-pikarohana ny Foibe efatra ao anatin’ny minisiteran’ny Fampianarana ambony sy ny fikarohana ara-tsiansa: INSTN, CNRE, CNRIT ary CIDST. Hanomboka andro­any ity hetsika ity, hanasana ireo liana momba ny fampahazoana rano sy ny manodidina izany. Hifarana ny zoma ny fampirantiana sy ny famelabelaran-kevitra samihafa.
Nanomana fotoana ho an’ireo liana te hianatra ny tenin’ny tanana ny Autisme Madagasikara, faritra Anôsy. Ny sabotsy 19 avrily amin’ny 2 ora sy sasany tolakandro, ao Zazatiana, ny fotoana hianarana sy hampiroboroboana ny fampiatiana ho an’ny rehetra. Efa maro ny olona mianatra ny tenin’ny tanana noho ny antony samihafa.
Tonga eto an-toerana ireo fanampiana (kilalao, fitaovam-pianarana sy fitaovam-pidiovana samihafa) avy amin’ireo ankizy amerikanina manao asa soa (Children’s Christmas) izay hatolotra ho an’ireo ankizy Malagasy manerana ny Nosy. Miisa 55 ireo conteneurs tonga ka ankizy miisa 460 000 no hisitraka izany.
Andro aman’alina ny asa fanadiovana ny tanàna eny amin’ny kaominina Ivato. “Vavahadin’i Madaga­sikara ity kaominina ity ary andalovan’ireo vahiny rehetra tonga eto ka mendrika ny hadio hatrany”, hoy ny ben’ny Tanàna Randrianarisoa Penjy.

Nampahafantarina omaly, teto Antananarivo, ny tetikasa Soff, izay hampiasana ireo fi­taovana vaovao entina manatsara ny fitiliana ny singa mandrafitra ny toetr’andro eto Madagasikara.
Hapetraka ny fitaovana mi­isa 11manerana ny Nosy amin’ ireo toerana misy ny fitiliana ma­hakasika ny toetry ny andro. Fitaovana mahaleo tena ahafahana mamantatra ny toetoetry ny atmosfera na ny habaka isan-tsegondra, ha­natsarana ny antontam-baovao mba hiarovana ny olona amin’ny tranga ara-boajanahary.
Misy ny toerana ikarakarana ireo fitaovana ka tokony ho tompon’andraikitra amin’ny fiarovana azy ireny ny rehetra ahafahana manana azy ma­haritra. Voalohany ny tetikasa Soff fa mbola ho avy ny aoriana, raha ny fanazavana.
Iarahan’ny minisiteran’ny Fitaterana sy ny famantarana ny toetry ny andro, amin’ny alalan’ny foibe famantarana ny toetr’andro, miasa amin’ny Pnud sy ny meteo allemande ity tetikasa ity.
Ny fahazoana ireo singa voarefy amin’ny alalan’ny fi­taovana dia hanatsara ny vinavina mahakasika ny toetry ny andro.
“Manodidina ny 5 tapitrisa dolara ireo fitaovana ary mbola hisy hafa ho avy hahafahana manana antontam-baovao marim-pototra”, hoy ny minisitra Ramonjavelo Valéry. Hanatsarana koa ny fambolena sy fiompiana, ny jono, ny fomba fitaterana (an-tanety, an’habakabaka ary an-dranomasina) ny tetikasa.

Tatiana A

Notokanana tamin’ny fomba ofisialy, ny faran’ny herinandro teo, ny Lapan’Ampela Miray hina ao amin’ny distrikan’i Vohibato, faritra Matsiatra Ambony. Fiaraha-mientan’ny fikambanam-behivavy ao an-toerana no nahafahana nanangana ny fotodrafitrasa. Nanampy tamin’ny fampitaovana kosa ny minisiteran’ny Mponina sy ny firaisankina.
Toerana ahafahan’ny vehivavy mivory sy manao fampianarana ary mamolavola tetikasa ny Lapan’Ampela. Hahafa­hana manatanteraka fiofanana isan-karazany, indrindra koa hoentina mampandroso ny fidiram-bolan’ny tsirairay.
Nanolotra milina fanjairana sy kojakoja ho amin’izany ny minisiteran’ny Mponina, izay naterin’ny minisitra Razafinjato Aurélie. Nanome vilanibe ihany koa ahafahana mianatra mahandro ka tanjona mba hiantohan’ny fikambanam-behivavy ny sakafo rehefa misy fivoriana hahafahan’izy ireo mampidi-bola.
Natolotra ihany koa ny vata fampangatsiahana mandeha amin’ny herin’ny masoandro izay natao hitahirizana vaksiny ho an’ny akoho, ho an’ny Association Ainga Madagascar. Ankoatra izany ny fanolorana mari-pankasitrahana ho an’ireo nanaraka ny fiofanana mahasika ny ady amin’ny herisetra mifototra amin’ny maha lahy sy ny maha vavy ary ny fametrahana samboady ho an’ireo lefitry ny ben’ny Tanàna.

Tatiana A

Tsy nanao famindram-pitantanana tamin’ny mpikambana vaovao amin’ny birao nasionalin’
ny SPSM ofisialy ny sekretera jeneraly nasiolin’ny SPSM Madagasikara hatramin’izao satria tsy ara-dalàna ny fijoroany.

Napetraka ny volana avrily 2022 ny Firaisan­kinan’ ny mpiasan’ny fahasalamana eto Madagasi­kara (SP SM) izay manana ny sata mifehy azy. Efa manana rantsana any amin’ny faritra 23 ny fikambanana amin’izao fotoana izao, ka ny eto Ana­lamanga no nijoro farany, ny volana desambra 2024, araka ny fanazavan’ny sekretera jeneraly nasionaly Andrianki­nana Tsialofana. “Efatra taona ny fe-potoanm-piasan’ny birao nasionaly, araka ny voafaritry ny sata mifehy ny fikambanana. Tonga teto Antananarivo ny solontenan’ny faritra 22 nanotrona ny fametrahana ny biraom-paritra eto Analaman­ga ka nambaran’ny minisitry ny Fahasala­mam-bahoaka fa tokony hofidina amin’izay ny mpikambana amin’ny birao nasionaly vaovao”, hoy ihany ity tomponandraikitra ity. Te­raka taorian’ny fifidianana izay ambaran’ireo mpikambana amin’ny SPSM fa tsy ara-dalàna ny SPSM ofisialy.
Vokany, misavorovoro ny mpiasan’ny fahasalamana noho ny zava-misy satria lasa roa ny fikambanana. Efa na­metraka taratasy teny anivon’ny préfecture de police ny SPSM fa tsy azo ovana ny mpikambana amin’ny birao nasionaly raha tsy misy fifidianana anatin’ny fivoriamben’ny mpikambana rehetra.
Nanomana hetsika fialamboly ny SPSM eny Alasora ny zoma ho avy izao. Etsy andaniny nikarakara hetsika mitovy amin’izay koa ny SPSM ofisialy, hatao eny Ambatofotsy, ka sanganehana ihany ireo mpiasan’ny fahasalamana.
Miantso ny fanjakana hijery ny olana miseho ny SPSM fa lasa mampisara-bazana ny samy mpiasan’ny fahasalamana izany amin’izao fotoana izao. Tsy hijanona fotsiny amin’izao ny mpikambana fa hi­tondra ny raharaha eny anivon’ny fitsarana satria ambarany fa tsy ara-dalàna ny fisian’ny fikambanana faharoa nipetraka taorian’ny fifidianana noterena hatao fotsiny tsy tao anatin’ny fivoriambe.

Vonjy

Seho roa ho an’ny tarika Filah. Ny 1 mai amin’ny 3 ora tolakandro, ao amin’ny Chez Baba Isoraka. Vahiny nasaina manokana i Belahy. Ny 3 mai amin’ny 2 ora tolakandro « Revy glita », ao amin’ny Chez Food by Valimbavaka Anosivavaka Ambohimanarina. Tafaraka amin’ny tarika Filah amin’io i Belahy sy Hery Vaika. Marihina fa iray amin’ireo tarika miangaly ny vazo miteny ry Filah.
Kolontsaina sy zavakanto, singa roa sarotra sarahina. Fototra iraisana kosa ny soatoavina. Tsy mitovy tanteraka anefa ny soatoavina. Io no mahatonga ny fahasamihafana eo amin’ny maha kanto na tsia ilay kolontsaina sy ny zavakanto. Tranga mila fitandremana fatratra ihany koa. Anisan’ny zava-dehibe amin’izany ny fifanajana.
« Revy Glita Vazo miteny », hiarahana amin’i Ifanihy. Fampisehoana manana endrika fitsangantsanganana ao amin’ny Anat’Sah Ambohitrimanjaka, ny 21 avrily, manomboka amin’ny 2 ora tolakandro. Hanotrona eny an-toerana i Phar Alha sy ny gitarany. Seho anisan’ny hitondran’i Ifanihy ireo vazo nahafantarana azy.
Miroborobo fatratra ny kabary, raha jerena amin’ny isan’ny mpianatra. Mbola mipetraka ho lesoka, anefa, ny tontolon’ny fomba amam-panao izay mifamatotra amin’ny kabary. Tafiditra ao anatin’izany ny fahalalana momba ny teny sy ny hasina ananany. Ny dikany sy ny hevitra fonosiny, sns. Mila hamafisina kokoa ny fianarana momba ny fomba amam-panao eo amin’ny tontolon’ny fampianarana kabary.

Tafaverina an-tanindrazana omaly, ny Makis, avy niatrika ny «Challenger Series», tany Krakow Pologne, ny 12 sy 13 avrily lasa teo. Teo am-pahatongavana, naneho ny heviny mahakasika ny lalao tany an-toerana i Mboazafy Noé (Coach Razily). «Azo lazaina fa tsara ny vokatra. Afaka noresena avokoa ireo ekipa saingy lesoka ny fikoropahana sy ny tsy fahampiana traikefa miampy ny toetr’andro mangatsiaka be», hoy izy. Marihina fa tsy nitsanga-menatra ny Makis, izay nitana ny laharana fahadimy. Raha hiverenana ny vokatra, fandresena telo sy faharesena roa. Teo amin’ny lalao isam-bondrona, resin’i Canada, 29 no ho 24, ary lavon’i Portugal, 19 no ho 10, ny Makis de Madagascar. Nanomboka teo amin’i Japon vao nahazo fandresena foana i Madaga­sika­ra. Lavon’ny Malagasy, 26 no ho 12, ny japoney avy eo nanilika an’i Tonga, 40 no ho 17. Farany, noresen’ny Makis, tamin’ny isa 24 no ho 14, i Chili, teo amin’ny fiadiana ny laharana fahadimy. Notsia­hi­vin-dRakotomalala Marcel, filohan’ny Malagasy Rugby, fa ekipa tompondaka ny «Chal­len­ger Series», tany Cape Town, Afrique Atsimo, ny volana febroary lasa teo i Chili. Araka ny vaovao azo omaly, hiomana avy hatrany amin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, hatao atsy Maurice, ny volana jona izao, ireto Makis ireto, aorian’ny fetin’ny Paka.

F.R

Tohin’ny “Morengy Iarivo” natao teto Antananarivo, ny 6 avrily lasa teo, hiditra amin’ny avo lenta kokoa ny fifaninanana izay karakarain’ny Boîte Noire. Hisy, araka izany, ny “Morengy International” hatao ny 18 mey izao, any Nosy Be. Ady anisan’ny andrasana ny fifandonan’i Manu Phoenix avy any La Réunion sy ny Malagasy, i Black Canon (Club Scorpion).

Nanatanteraka fivoriambe ny alahady 12 avrily lasa teo, ny teo anivon’ny Federasionina malagasin’ny volley-ball, izay natao teny amin’ny ANS Ampefiloha. Niroso avy hatrany tamin’ny fiadiana ny amboaran’i Madagasikara, sokajy U14 sy U18, ny fandaharam-potoana. Fifaninanana haharitra hatramin’ny 18 avrily izao.

Ho fantatra manomboka anio ny anaran’ireo klioba efatra tafita any amin’ny manasa-dalan’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Eoropa, « Ligue des Champions 2025 ». Araka ny fikarohana natao, hifanandrina anio, ao Iduna Park Allemagne, ny Dortmund Allemagne sy ny FC Barcelone Espagne.

Nahazo karatra mena, nandritra ny fihaonana tamin’ny Deportivo Alaves, ny alahady lasa teo, i Kylian Mbappé, mpilalaon’ny Real Madrid Espagne. Araka ny fantatra, mety tsy hilalao amin’ny fihaonana efatra any Espagne ity mpilalao ity. Araka izany, ahina ny tsy hanatrehany ny famaranana ny fiadiana ny amboaran’i Espagne.

Nifarana omaly alina ny fara fandraisana ny antontan-taratasy firotsahana hofidina ho filohan’ny Federasionina malagasin’ny dihy ara-panatanjahantena. Mbola tsy fantatra kosa anefa hatreto ny isan’ny kandidà fa miandry ny famoahana izany amin’ny fomba ofisialy. Saingy raha ny loharanom-baovao dia tsy kandidà tokana fa misy mpifanandrina. Tsiahivina fa ny talata 29 avrily izao no hanaovana ny fivoriambe arahin’ny fifidianana izay hitantana ny federasionin’ity taranja ity, ho an’ny 4 taona manaraka. Hitana andraikitra goavana amin’ny fampandrosoana ity taranja ity izay ho lany eo ary antenaina fa hitondra fampivoarana ho an’ny dihy ara-panatanjahantena malagasy eto an-toerana sy any ivelany. Anisan’ny fepetra napetraka rahateo ny tsy maintsy fahavitrihana eny anivon’ny klioba, na ligy, na federasionina no afaka nirotsaka hofidina, izany hoe, mahalala tsara ny filan’ity taranja ity ka afaka ny hitondra fampandrosoana.

Mi.Raz

Nianoka ny fahafinaretan’ny taranja mekanika ireo mpitsidika tonga maro tetsy Mahamasina nandritra ny “Motorshow 2025”, andiany faharoa. Afapo ny maso, nahazo fafiny ny vatana nahita sy niaina ireo fireondreon’ny moteran’ireo fiara sy kodiaran-droa naseho nandritra ny roa andro.

Fahombiazana ny “Motor­show 2025”, andiany faharoa. Fihaonana sy fampirantiana ireo fiara sy kodiaran-droa, notanterahina tetsy amin’ny Kianja Barea Mahamasina, ny sabotsy 13 sy ny alahady 14 avrily lasa teo. Hetsika nokarakarain’ireo tanora ao anatin’ny tontolon’ny familiana fiarakodia sy moto. Nihoatra lavitra noho ny tamin’ny andiany voalohany ireo mpitsidika, nahitana sarangan’olona samihafa, lehibe, ankizy, tanora ary zokiolona, gasy sy vahiny nankafy ny taranja mekanika, araka ny nambaran-dRanaivo Tojo, tomponandraikitra voalohany.
Nahatratra 220 ny totalin’ireo fiara sy kodiaran-droa naranty, nahitana ireo tranainy sy ny hiaka farany. Tao ireo fitondra amin’ny fifaninanana sy ny tsotra amin’ny marika isan-karazany, toy ny “Peu­geot, Renault, citroen, Wolks­wagen, Ford, Mustang, Ferra­ri… Nahavariana ny maro ireo fiara taloha, 2CV, 404, 403 sy ny hafa tamin’ny endriny raitra sy kanto. Teo koa ireo vaovao, toy ny Lamborghini sy ny Tesla, nahasarika ny ankamaroan’ireo mpitsidika.
Nanazava tamin’ireo mpitsidika ny amin’ireo fiara narantiny moa ireo tompony. Naseho tao koa ireo fiara madinika “miniature”. Ho faha­tsiarovana, afaka naka sary niaraka tamin’ny fiara nankafiziny ireo mpitsidika. “Hoentina hanampiana ireo hopitaly mikarakara zaza marary tsy misy mpiahy ao aminy eto an-drenivohitra ny vola rehetra azo tamin’ity “Motorshow 2025” ity”, hoy Ranaivo Tojo. Nomarihiny fa tsy fitadiavana tombontsoa ny nanaovana ny hetsika fa fifampizarana zavatra ankafizina ary entina hanampiana ny mpiray tanindrazana mila vonjy. Ankoatra ny “Motoshow”, nisy fisarihana tombola nahazoana tapakila hitsidihina an’i Dubai koa, ho an’ireo mpanatrika.

Torcelin

Nitrangana lozam-pifamoivoizana nahafatesan’olona te­tsy Anosibe, ny alahady atoandro, tokony ho tamin’ny 1 ora sy sasany, lasa teo. Nisan­gisangy ary heverina ho raikitra ady teny afovoan’ny arabe akaikin’ny Rond-point « Akoho », ireo roa lahy, 42 sy 38 taona. Voalaza fa mamo ny lehilahy iray tamin’ireo izay nitarika ny ady, raha ny loharanom-baovao tamin’ireo nanatri-maso. Mpivarotra sy monina etsy amin’ny fokontany Anga­rangarana ny iray. Raha toa ka mpamboly mipetraka any Alarobia Antanamalaza ilay lehilahy mamo. Nisy taxi-be mpitatitra olona nandalo ny lalana izay nisian’ny ady ka nahavoadoana azy roa lahy ireo. Naratra mafy vokatry ny dona nahazo azy izy roa lahy. Nentina nihazo ny hopitaly HJRA Ampefiloha moa ireo olona roa naratra mafy ireo. Tsy tana anefa ny ain’ilay lehilahy monina eny Angaran­garana rehefa tonga teny amin’ny hopitaly. Tezitra noho ny ratra mafy nahazo ilay lehilahy monina eny Angarangarana ireo mponina sy ireo vahoaka nanatri-maso taorian’ny tranga. Nikasa ny hanao valifaty tamin’io lehilahy mamo io, izay heverin’izy ireo fa anton’ny disadisa teo amin’ny roa tonta. Tonga nijery ny zava-misy sy nanao ny fanadihadiana teny an-toerana ny avy amin’ny polisim-pirenena CSP5 Ma­hamasina.

Mino

Raikitra indray ny « Concert à l’U », na ny fampisehoana zavakanto eny amin’ny Oniversiten’Anta­nanarivo. Hotontosaina ny zoma 18 avrily izao izany, manomboka amin’ny 3 ora, ao amin’ny Craam Ankatso. Hifandimby an-tsehatra amin’io ry Kabôsy Spirity, Mbaoé, MTF, Rolf ary ny Vain’Af. Gadona maroloko, kanefa maneho ny lokon’ny mozika fanome sehatra eny amin’ity toerana ity ireo.
Taona 2025, mandia ny faha-30 taonany ny Zanabaliha. Taona nanomboka namerenana tsikelikely ireo sampana nisy tao aminy. « Mandroso ny asa. Efa nisy ny dingana vita », hoy ny tomponandraikitry ny fifandraisana ivelany, tamin’ny faran’ny herinandro teo. Nampahafantarina ny fiverenan’ny sampana kabary, soratra, dihy malagasy. Manohy ny asany kosa ny fampianarana valiha sy fomba amam-panao malagasy.
Notanterahina ny 12 avrily lasa teo, tany amin’ ny kaominina Sabotsy Ambohitromby, ny lanonana fitokanana sy fitsofan-drano ny tropy mpanao hiragasy vaovao Rafidison Désiré. Nisy ny ady hiragasy nifanandrinan’ izy ireo tamin’ny tarika Rasoalalao Kavia, izay efa ma­nana ny toerany. Nitarika ny fitsofan-drano Rainimanga na Randrianasolo Jean De Dieu.
Mitohy ny lalan’ireo Malagasy miatrika ny fifaninanana miady hevitra any La Haye. Fifaninanan’ny samy oniversite izy ity, ka miditra amin’ny ampahavalon-dalana ireo solontenan’ny Oniversiten’Antananarivo, izao. Nandresy ny Oniversiten’i Palestine, tamin’ny isa 247 noho ny 233,5, ireto Malagasy mpianatra ireto.

Taona 1998, nikirakira sy nandalina mozika Rakotonja­nahary Honoré, mitondra ny solonarana “Honoré Sou­kouss”. Mamoron-kira, mihira, mitendry zavamaneno ary mandrindra azy ireo. Nipoitra avy ao amina fianakaviana mpihiragasy izy. Anisany nanampy betsaka azy amin’ny fampiakarana hatrany ny lentan’ny mozika lalaoviny ihany koa ny naha mpikambana azy teo anivona antoko mpihira.

Mirona kokoa amin’ny fiangaliana sy ny famolahana ny ban-kira mihetsika (mozika tropikaly) ny tarika Honoré Soukouss, ahitana mpikam­bana 13 ankehitriny. Ampahany amin’ireo tsanganasa nahafantaran’ny maro ny tarika ilay vazo “Tsy misy miala eo Rasta”, “Sao dia mba tsy Ianao?”,
” Fitiavana no mampiray”,
” Randrana maro loko no ma­hatsara Anao”. Ity farany izay maneho ny maha kanto ny taovolo sy ny ampela mala­gasy.
“Hatevenina ny fitetezam-paritra sy ny fanajariana sanganasa vaovao amin’ity taona ity”, hoy Rakotonjanahary Honoré. Marihina fa, ankehitriny, ireo zanany lahy sy vavy no miara-mandrafitra ny tarika Honoré Soukouss. Ireo taranany izay efa hita soritra ny fitiavana sy ny talenta ananany eo amin’ny filalaovana ny mozika.
Na lalan-tsarotra aza no diavina amin’ny fanaovana mozika. Manohy hantrany ny diany ny fianakaviana Rako­tonjanahary Honoré. Mihazo mankany amin’ny fahombiazana.

Nangonin’i HaRy Razafindrakoto

Vaovao ratsy ho an’ny tontolon’ny zavakanto, indrindra ny mozika. Samy nodimandry omaly, i Jojo, mpitendry vata maroafitsoka sy piano, sy i Jaqui, mpihiran’ny tarika Feon’Ala voalohany indrindra.

«Lasa moramora i Papa… », hoy ny fa­nambaran’i Poopy, omaly maraina, tao ami’ny pejiny « Facebook ». Nodi­man­dry ny alin’ny alahady hifoha alatsinainy, teo amin’ny faha-79 taonany tokoa mantsy Ramahavalisoa José Allain Raymond, fantatry ny maro amin’ny anarana maha mpanakanto hoe Jojo. Mpitendry piano sy vata maroafitsoka no tena nahafantarana azy. Tsotra, tsy mba tia misehoseho mihitsy, kanefa dia tao ambadik’ireo mpanakanto marobe i Jojo, ary anisan’ireny i Poopy, zanany.
Ny taona 1979 no tena nampisongadina an’i Jojo, fony izy nanao teatra tao amin’ ny Tropy Ramarokoto, Ana­lamanga. Nilalao, nitendry sy nihira mihitsy izy nandritra izany. Taty aoriana, nirona kokoa tamin’ny fitendrena, nanaraka ireo mpanakanto maro. Anisan’ireny i Voahirana izay anabaviny, ry Henri Ratsimbazafy, Salomon sy Romule, tao amin’ny Kintana Telo. Rehefa fampisehoana misy famerenana ny hiran’ny omaly, voaantso tao ambadiky ny vata maroafitsoka hatrany i Jojo. Lasa tarika mihitsy aza ny Ny Omaly taty aoriana, ary teo hatrany izy. Nanoro sy nampita traikefa tamina mpitendry maro ihany koa, amin’ ny maha mpitahiry vakoka azy, indrindra eo amin’ny lafiny fitendrena ireo hira taloha.

Vaovao ratsy roa

Mbola vaovao ratsy nampitaina omaly ihany koa ny fahalasanan-dRazafiarisoa Jaque­line na i Jaqui. Mpihira voalohany tao amin’ny tarika Feon’ Ala, niaraka tamin’i Lolona sy i Lalao izy, tamin’izany. Nalaza satria nitondra rivo-baovao teo amin’ny tontolon’ny mozika teto Madagasikara ny tarika Feon’Ala izay notarihin’i Charles Maurin Pôty tany amin’ny faramparan’ny taona 80 sy fanombohan’ny taona 90 tany ho any. Niavaka tamin’ny feo mangany i Jaqui tao anatin’ny tarika Feon’Ala andiany voalohany, ary nahavita fampisehoana sy fitetezam-paritra maro izy ireo tamin’izany.

Nangonin’i Zo ny Aina

Hamboarina ny lalana rehetra eto Antanana­rivo, araka ny nambaran’ny governoran’ny faritra Ana­lamanga, Rasoamaromaka Hery, teny Ambohi­dahy, omaly. “Efa nampanantenaina ny vahoakan’Antanana­rivo izany fa somary hafainganina kokoa ny fanamboarana azy. Ezahina vitaina ny lalana rehetra”, hoy izy.

Niaraka niombom-bavaka tamin’ireo Mala­gasy any Paris ny filoha teo aloha, Ravalomanana Marc, tamin’ny alahadin’ny sampan-drofia teo. Nan­teriny fa fiomanana amin’ny fiakarana ary fankalazana ny fahafahana ny Paka. “Zava-dehibe loatra izany eo amin’ny fiainantsika sady fety kristianina, ambony indrindra iorenan’ny finoantsika”, hoy izy.

Ifarimbonana ny andraikitra, araka ny nambaran’ny minisitra, Rabarinirinarison Rindra Hasimbelo. “Tsy voninahitry ny minisitera izatsy na izaroa no arovana fa voninahitry ny firenena manontolo. Tranobe iraisana i Madagasikara ary mifanome tanana ny eo anivon’ny governemanta”, hoy izy.

Manana tanjona ny hampiroborobo ny fifampiankinana, ny fandrosoana iraisana, ary ireo soatoa­vina maneran-tany, amin’ny alalan’ny diplomasia parlemantera ny fihaonamben’ny filohan’ny parlemanta “ISC”, natao tany Seoul Korea. Nivoitra izany tamin’ny famintinana nataon’ny filohan’ny Antenimierampirenena, Tokely Justin, niatrika izany.

“Rehefa apetraka amin’ny toerany ny lehiben’ny fitsarana iray dia tsy maintsy manolotra vina vitsivitsy. Ny ady amin’ny kolikoly no voalohany indrindra amin’izany, izay fanambin’ ny fitondrana ankehitriny ary imasoan’ny minisitry ny Fi­tsa­rana”. Io ny nambaran’ny tonia mpampanoa lalàna ambony amin’ny fitsarana Tampony, Andriamahavory Christian Paul, tamin’ny lanonam-pitsarana manetriketrika teny amin’ ny fitsarana Tampony Anosy, omaly, taorian’ny fianiananany. Eo koa ny fanafainganana
ny raharaham-pitsarana mba hitsinjovana ny vahoaka. Toy izany ny fanatsarana ny kalitaon’ny asa sy ny fomba fiasa ary ny fomba fandraisana an’ ireo manan-draharaha eo anivon’ny fitsarana, ny fanadio­vana ny toeram-piasana mba ho mendrika.
Tsy hadino ny fampirisi­hana sy fanentanana ary fani­tsiana ireo mpiasa eo anivon’ ny fitsrana mba hanana fitodran-tena mendrika amin’ny asam-pitsarana. Eo amin’ny lafiny fandriampahalemana, amin’ny maha mpikambana eo amin’ny sehatra nasionaly, ny lehiben’ny fampanoavana ambony amin’ny fitsarana Tampony dia tsy maintsy ho­jerena akaiky ireo raharaha manana fahasarotana manokana. Eo koa ireo mety hiteraka fisavorovoroana, mifandray amin’ ny lehiben’ny fampanoavana eo anivon’ny fitsarana ambaratonga voalohany manerana ny Nosy. Mavesatra ny andraikitra, ka tsy efa sy tsy zakany irery. Koa manentana ny mpiara-miasa izy ho soroka miara-mi­lanja sy ho tongotra miara-mamindra hampan­droso sy hanao tsara ny endriky ny fitsarana eo anatrehan’ny va­hoaka.
Nanao fianianana sy napetraka tamin’ny toerany koa ny tonia mpampanoa lalàna ambony amin’ny fitsarana Ambony, Antananarivo, Raza­findralambo Didier Alban An­driamahazonoro.

R. Nd.

Nisy ny baiko hentitra nampetraky ny praiminisitra lehiben’ny governemanta, Ntsay Christian, sy ireo minisitra misahana ny fandriampahalemana izay nivory nikaton-trano tao amin’ny tobin’ny miaramila Jenia etsy Mangarano Toamasina, ny 5 avrily lasa teo. Vokany, nihamafy ny fisafoana ataon’ny mpitandro filaminana. Tsy tery lalana anefa ireo jiolahy fa nanova paikady indray. Mandritra ny fotoam-pivavahana maraina niditra tamin’ny 5 ora tetsy amin’ny Ekar Fo mason’ i Jesoa Tanambao V, fiara tsy mataho-dalana iray indray no nisy nangalatra teo anoloan’ny fiangonana. Raha hiverenana dia fanindroany izao no nisy fiara very teo anoloan’ny ny fiangonana. Fiara hafa iray indray mbola 4X4 ihany, vaky fitaratra tao an-tokotanin’ny Hopitalibe, ny 11 avrily lasa teo tokony ho tamin’ny 7 ora sy sasany alina. Raha hiverenana dia nitrangana fahaverezana fiara ny 23 marsa, teo anoloan’ny fiangonana Betela Tanambao V. Ny androtr’io ihany, teo anoloan’ny Ekar Ste Joseph katedraly, moto cros iray very izay samy teo anelanelan’ny tamin’ny 5 ora ka hatramin’ny 6 ora sy sasany maraina. Vao ny 10 avrily
teo, moto iray ihany koa  nanjavona teo anoloan’ny tra­nombarotra iray eo amin’ny Araben’ny fahaleovantena. Raha tsorina, lasa mitodika any amin’ny halatra fiara sy moto ireo jiolahy. Ho an’ilay fiara vaky fitaratra tao amin’ny hopitaly, ohatra, dia very avokoa ny badge Ambatovy, carte statistique , carte fiscale, carte RCS , carnet de chèque BOA fitomboka an’ny orinasa Madatek, raha tsy hilaza afa-tsy ireo.

Sajo