Nampahafantarina tetsy Ambodivona, omaly, ny tolotra vaovaon’ny Canal Plus dia ny Netflix izany. Ny volana jona teo, nanao fifanarahana stratejika tamin’ny Netflix ny vondrona Canal Plus. Fiaraha-miasa miforona eto Madagasikara hahazoan’ny mpanjifa misitraka mivantana ny Netflix, amin’ny alalan’ny famandrihana misy ny traikefa tsotra sy mora. Hanamarihina izany fanombohana izany, manome ny endrika vaovao sy raiki-pohy ho an’ny sehatra rehetra ny Canal Plus, hahitana televiziona miisa 160 ka tafiditra ao ny onjam-peo sy ny asa isan-karazany. Tsy hadino ireo tolotra avo lenta, hahitana ny fanatanjahantena, ny sarimihetsika, ny fandaharana ho an’ny fianakaviana sy ny tantara mitohy. Izany rehetra izany, dia ao anatin’ny rafitry ny Netflix, miaraka amin’ireo andian-tantara malaza, toy ny Squid Game (Saison 3), ny «Emily in Paris» sy ny Stranger Things.
Eo koa ny DSTV English Plus, misy televiziona efatra mandefa fanatanjahantena rano fotsiny. Natao amin’ny vidiny 130 000 Ar izany, mba hamaly ny filan’ny mpanjifa, amin’ny zavatra samihafa ilainy. «Mitady zavatra misy traikefa feno ao anatin’ny tontolo mahafinaritra ny mpanjifanay ka ity tolotra vaovao Canal Plus ity, no mamaly ny hetahetan’izy ireo», hoy i Aziz Diallo, tale jeneralin’ny Pay TV Afrique francophone.
Torcelin
Efatr’andro aty aoriana, mpanjono telo lahy tsy hita popoka raha nanjono tany atsimon’ny seranan-tsambon’i Toamasina. Tsy azo an-telefaonina izy ireo ary efa lany vatsy ihany koa.
Nianga teo amoron-dranomasin’i Toamasina, ny talata 9 jolay tamin’ny 9 ora maraina ny mpanjono telo lahy. Andeha hanjono mandritra ny alina amin’ny alalan’ny fintana sy mampandry harato any atsimon’ ny seranan-tsambo no anton-dian’izy ireo. Tokony ho efa niverina ny tolak’andron’ny alarobia teo izy ireo, raha ny fandaharam-potoana. Efa lany tamin’io ihany koa ny fetran’ny vatsy nohanin’izy ireo tany an-dalana tany. Hatramin’ny nanoratana, tsy nahenoan’ny fianakaviany feo na hafatra izy telo lahy ireo. Ratsy ny toetr’andro ary somary nanao tafiotra mafimafy teny amin’ny ranomasina nandritra io fotoana nandehanan’ireo mpanjono tsy hita ireo, raha ny fanazavan’ireo mpanjono hafa. Misy ny milaza fa mety lany solika na misy fahasimbana ny maotera na lany bateria ny finday ka antony tsy ahazoana antso azy ireo. Mety ho niakatra tamin’ny nosy kely fasika atsimon’ny seranan-tsambon’ i Toamasina ihany ko izy ireo. Mitohy ny fikarohana manaraka ny moron-dranomasina ataon’ny tomponandraikitra sy ny fianakaviana. Mba hikarohana azy ireo.
Sajo
Anisan’ny fidiram-bola voalohan’ny mponina any Sainte-Marie ny fizahantany. Nasongadin’ny filoha Rajoelina Andry nandritra ny fihaonany tamin’ny vahoaka, omaly, fa ho tohanan’ny fanjakana ny sehatry ny asa tanana. Tsy mena mitaha ny any Seychelles ny any Sainte-Marie, raha jerena amin’ny hakanton’ny tanàna sy ny lalana amin’izao fotoana izao.
Maherin’ny 14 000 ny tokantrano hisitraka herinaratra ho an’ny tontolo ambanivohiatra any Toamasina. Mahatratra 2 732 Kwh ny vokatra herinaratra avy amin’ny masoandro miampy rano. Miisa 77 ihany koa ny toeram-pitsaboana CSB hampidirana herinaratra avy amin’ny tetikasa LEAD ao amin’ny faritra Alaotra Mangoro, Analanjirofo ary Atsinanana.
Miisa 25 ny tranoheva etsy amin’y zaridainan’Antaninarenina, mandray anjara amin’ny Tsenaben’ny Fromazy. Tanjona ny hampiakarana ny tahan’ny Malagasy manjifa ny vokatra avy amin’ny ronono. Omen-danja ireo mpamokatra fromazy sy ny mpandraharaha madinika malagasy, eto afovoan-tany.
Miroborobo ny fampiasana ny teknolojia niomerika amin’ny sehatry ny fitsaboana. Tonga eto Madagasikara ny orinasa Proximed LTD sy ny ERBA, manana ny foibeny atsy amin’ny Nosy Maorisy. Tanteraka izany, vokatry ny fiaraha-miasa eo amin’ny fanjakana sy ny sehatra tsy miankina. Natolotra ny 10 sy ny 11 jolay teo, ny vina sy ny tanjona hoentin’ireto orinasa ireto. Iombonan’ireto orinasa ireto ny hampiakarana ny kalitaon’ny fitsaboana amin’ny alalan’ny teknolojia avo lenta, izay zava-dehibe amin’ny toekarena ara-pahasalamana.
Anisan’ny nisongadina ny fampahafantarana ny zava-baovao, ny lafiny teknolojia hiaka farany amin’ny sehatry ny fitiliana ara-pahasalamana.
Nampahafantarina ny vokatra ERBA, ny lafiny teknika ary teo koa ny fifanakalozana eo amin’ireo ekipa avy amin’ny Proximed LTD. Anisan’ny nitondra fanazavana nandritra ny fotoana ny orinasa Abbott, mahakasika ny fandrosoan’ny fitiliana marina amin’izao fotoana izao. Nifantoka tamin’ny tohitry ny VIH amin’ny fanafody, kosa, ny Thermo Fisher Scientific. Tanjona ny hanamafisana ny fahafahana mamita ny fitiliana marina sy ara-potoana amin’ny lafiny fitsaboana eto Madagasikara.
Nanatrika teny an-toerana, ny minisitry ny Fahasalamana, ny Pr. Randriamanatany Zely Arivelo. Nambarany fa efa ampiasaina any amin’ny toeram-pitsaboana maro any amin’ny faritra ny fitaovana ERBA.
Njaka A.
Nankatoavin’ny filankevitry ny minisitra, natao tany Sainte-Marie, ny alakamisy 10 jolay teo, ny fampiharana ny hetra TVA tataovana 20% amin’ny zana-bola amin’ireo mpindram-bola. Nanome toromarika anefa ny Filohan’ny Repoblika, fa tsy voakasiky ny fampiharana ity hetra ity ny olon-tsotra, mindram-bola ho an’ny fandaniana tsotra (crédit à la consommation) sy ny findramam-bola madinika na mikraofinansa.
Marihina fa efa nisy hatramin’izay ny tataon-ketra TVA 20%, saingy tsy nihatra. Satria nisy ny fepetra fanalefahan-ketra nanomboka ny taona 2006, ka izao naverina amin’ny laoniny izao. Misy ny fampahafantarana (circulaire) mamaritra ny toromarika nomen’ny filohan’ny Repoblika, izay manan-kery avy hatrany taorian’ity fankatoavana nataon’ny filankevitry ny minisitra farany teo ity. Anisan’ny voakasik’ity hetra TVA ity ny findramam-bola ataon’ny orinasa, na ny mpampiasa vola. Angonin’ny banky ny hetra ary aloany any amin’ny fanjakana avy eo.
Njaka A.
Ils ont sorti le grand jeu, à la fois palpitant et spectaculaire à plus d’un titre. Yves Cédrick Rakotoarisoa et Lova Satamandimby Rakotoarisoa, Tiana Laurens Razanadrakoto, connu sous le sobriquet de « Tonnerre », ont mis dans le mille au Mondial la Marseillaise à pétanque. Une victoire magistrale et une véritable démonstration de force à la hauteur de leur réputation. Dorénavant, ils sont les boulistes à battre sur le boulodrome de la Marseillaise. Non seulement ils ont remporté le titre avec panache, mais sont également les premiers boulistes étrangers à triompher sur la plus haute marche du podium de cette affiche, pour la première fois en 65 ans.
C’est un sacré retour en force de Madagascar, privé de compétitions internationales pendant des années. Il suffit de voir les boulistes malgaches à l’œuvre, pour constater qu’ils n’ont pas perdu la main. Ils sont exacts au rendez-vous. Ce n’est pas pour rien qu’on surnomme Tiana Laurens Razanadrakoto, « Tonnerre » qui ne rate jamais ses cibles. Et ce n’est pas la bande à Quintais, des vieux loups de la pétanque française, qui va dire le contraire.
Les boulistes nationaux ont bousculé la hiérarchie française. Ils ont battu les légendes qui ont joué leur va-tout et essayé de faire parler leur expérience, pour renverser la vapeur. Mais quand la machine malgache est lancée, comme un coup de « Tonnerre », on ne peut plus l’arrêter. Leurs adversaires n’ont aucune chance de gagner, même les plus coriaces et redoutés.
Sûrement, on va encore entendre parler d’eux, notamment lors de la finale de la Passion Pétanque Française Tour (PPF), prévue se disputer au début de l’année 2026, rassemblant les élites mondiales. Une belle occasion de prouver encore que Madagascar est de retour et que Tonnerre et consorts, sont nés pour gagner et remporter une victoire d’anthologie.
Andry Rabeson
Le président Andry Rajoelina tend la main aux salariés de la Jirama. En marge de l’inauguration d’un parc solaire d’un mégawatt à Sainte-Marie, hier, le chef de l’Etat a annoncé la tenue d’une rencontre prochainement avec les employés et les syndicats de la compagnie nationale d’eau et d’électricité. Objectif : écouter leurs doléances et désamorcer une crise sociale qui couve depuis plusieurs jours.
«Nous allons recevoir les employés et les syndicats de la Jirama, pour entendre leurs préoccupations », a déclaré le chef de l’Etat. Il prône le dialogue pour identifier les dysfonctionnements internes et ouvrir la voie à des solutions durables. « Si vous avez des doutes ou des inquiétudes, je suis prêt à vous écouter et à vous expliquer la voie à suivre », a-t-il ajouté.
Andry Rajoelina appelle également à l’unité pour la relance de l’entreprise. Il encourage les agents motivés par l’amélioration des services, à se joindre aux efforts de redressement. « Ceux qui veulent s’engager pour redresser la Jirama, marchons ensemble », a-t-il lancé.
Le président met toutefois en garde contre les interférences extérieures. Il déplore certaines attitudes qu’il juge contraires à l’intérêt général. « Certains se laissent berner et manipuler. Ce ne sont pas nos alliés. Nous n’accepterons pas de telles interférences, pour nuire à nos efforts actuels », a-t-il averti.
Calmer les tensions
Cette annonce intervient dans un contexte tendu. Mercredi, les employés de la Jirama ont déclenché une grève générale, pour manifester leur rejet du nouveau statut de l’entreprise. Les syndicats craignent que ce changement porte atteinte aux droits du personnel et à la qualité des services pour les usagers.
Face à ce bras de fer, le ministre de l’Energie et des hydrocarbures, Olivier Jean-Baptiste, a décrété, dans un communiqué en date du 8 juillet, la réquisition générale du personnel du secteur. Cette décision intervient en réponse à un mouvement de grève qu’il qualifie de « menace à l’ordre public et à la paix sociale ». Le ministre rappelle que la fourniture d’eau et d’électricité constitue un « service public essentiel », dont l’interruption est inadmissible.
Un premier échange avec le ministre a toutefois permis d’apaiser la situation. Les employés ont repris le travail dès jeudi, dans l’attente de la rencontre annoncée par le président de la République. En se posant en médiateur dans ce dialogue annoncé, Andry Rajoelina cherche à calmer les tensions et à repositionner la Jirama sur une trajectoire de redressement.
Arh.
Hisitraka fotodrafitrasa maromaro ny ao Toamasina amin’ny fandaharanasa Padeve II. Anisan’izany ny fanamboarana ny Bazary kely, ny eo amin’ny lakandrano avaratra sy ny lakandranon’i Tanambao. Eo koa ireo lalana maromaro eo an-tampon-tanana sy ny “Boulevard de la marine”. Nankatoavin’ny filankevitry ny minisitra avokoa ireo.
Noraisin’ny filohan’ny Antenimierandoholona Frantsay, Gerard Larcher ny filohan’ny Antenimierandoholona, Ravalomanana Richard, omaly, tao Paris. Nivoitra tamin’izany fa misy ny mpanely tsaho any ivelany any. “Voafitak’ireo mpanome vaovao diso hikatsahana tombontsoa manokana ireo parlementera eorpeanina”, hoy ny Jly Ravalomanana.
Miandry ny fanapahan-kevitry ny governemanta ny Ceni momba ny fifidianana loholona. Efa nanolotra tetiandro ity rafitra mikarakara fifidianana ity ny amin’ny tokony hanaovana izany ny novambra izao. Andrasana koa ny filankevim-panjakana amin’ny didy famerenana ny fifidianana ben’ny Tanàna amin’ny kaominina ampolony.
Nahitsy ireo eo anivon’ny “Solidarite syndical – SSM”, fa tena tsy ampy ivelomana ny karama farany ambany. Ny taona 2018 : karama iray volana mahazo vary 100 kg. Taona 2025: karama farany ambany iray volana, vary 65 kg. “Tsy mifanaraka amin’ny sondro-bidim-piainana ny karama farany ambany : 268 000 Ar ho an’ny sehatra tsy miankina”, hoy izy ireo.
Herinandro vitsy sisa. Nankatoavin’ny filankevitry ny minisitra, afakomaly, tany Ste Marie, ny firosoan’ny fanomanana sy ny fikarakarana amin’ny handraisan’i Madagasikara ny fihaonana an-tampon’ny Sadc, andiany faha-45. Tapaka tamin’izany fa hanomboka ny 3 hatramin’ny 18 aogositra izany fivoriana iraisam-pirenena hatao eto Antananarivo izany. Nodinihina manokana ny famindram-pitantanana sy ny fahefana amin’ny fitantanana ny Sadc ka handraisan’ny filoha Rajoelina Andry izany, manomboka izao raha ny filohan’i Zimbaboe no filoha am-perinasa.
Etsy andaniny, nivoitra tamin’ny filankevitry ny minisitra fa efa miroso avokoa ny asam-baomiera eo anivon’ny kaomity mpitantana. Mbola ho avy rahateo ny iraka manokana hotarihin’ny sekretarian’ny Sadc hijery sy hanara-maso ny fanomanana faramparany, mialoha ny 3 aogositra.
Ankoatra izany, nankatoavina koa ny hampidirana ny eo anivon’ny Antenimierampirenena ho ao amin’ny kaomity mpikarakara izao fihaonana an-tampon’ny Sadc izao. “Handrafitra vaomiera parlemantera izy ireo hiandraikitra ny fandrindrana momba ny fanaovan-tsonia fifanarahana eo amin’ny Sadc, hanovana ny “Forum parlemantaire” ho parlemantan’ny Sadc”, hoy ny tatitry ny filankevitry ny minisitra.
Tsiahiviana fa mitohy hatrany ny fivoriana fanomanana amin’ny handraisana ny fihaonana an-tampony izany. Anisan’ny natao farany teo ny tetsy Ampahibe ka nandinihana manokana ny fiarovana ireo delegasionina sy ny fepetra momba ny filaminana ankapobeny.
Synèse R.
Mangingina ny raharaha politika amin’izao fotoana izao. Malaza ny fitetezam-paritra hataon’ny Filohan’ny Repoblika mivady sy ny delegasionina izay tarihiny. Mahoraka ny politika manakaiky vahoaka. Izay rahateo ny fanamby napetraka tamin’ny fampielezan-kevitra, mialoha ny fifidianana ho filoham-pirenena, fotoam-pitondrana faharoa “ Rajoelina”.
Anisan’ny mahavelom-bolo ny any amin’ny faritra ny fomba fiasa tahaka izany. Tsy mivangongo eto an-drenivohitra ny sosialim-bahoaka, izay andrasan’ny vahoaka malagasy tsivakivolo. “Tsy Antananarivo irery i Madagasikara”, hoy ny fiteny mahazatra. Marina izany! Mila ny raimandreny mamangy ny zanaka ny mponina any ifotony.
Mba mahagaga ny fisian’ireo mpimenomenona sy manome tsiny ny fidinana eny ifotony tahaka izao. Lazaina fa fandaniana volam-bahoaka sy ny mpandoa hetra, hono? Olom-panjakana, mamita iraka ofisialy anefa izy ireny. Hafa indray raha toa ka hamangy fianakaviana, na handeha hiala sasatra manokana. Mendrika ny ho vangivangiana ny Malagasy tsy ankanavaka.
Porofon’ny fitiavan-tanindrazana ny zava-drehetra tarihin’ny filohan’ny Repoblika amin’izao fotoana izao. Fanatanterahana ny toky nomena ho an’ny mpifidy na ny tsy nifidy ihany koa. Tsy vitan’ny mitsidika fa mitondra voan-dalana sy mametraka tantara amin’ny fotodrafitrasa izy sy ny fitondrana izay tarihiny. Tsy azo atao ambanin-javatra velively ny ezaka efa natomboka sy vita ary, tsy maintsy hovitaina.
Etsy ankilan’izany, mitaky firaisankina amin’ny olom-pirenena rehetra anefa io. Taon-trano tsy efan’ny irery ny fampandrosoana an’i Madagasikara. Mila fifanoloran-tanana na avy amin’iza na avy amin’iza. Tsy maintsy miara-mirona amin’ny olom-pirenena tsivakivolo ho an’ny fampandrosoana an’ity firenena malalantsika ity.
Tsy anjaran’ny filohan’ny Repoblika samirery, fa anjaran’ny vahoaka tsy mandady harona izany adidy masina izany. Ny rehetra mifanome tanana no hanatrarana ny tanjona faran’izay aingana.
r.r
Hifarana anio, etsy amin’ny orinasa Ultima Media, Antanimena, ny fampiofananana mpanao gazety ara-panatanjahantena. Miisa sivy mianadahy, roa vavy sy enin-dahy, avy amin’ ny orinasa mpikirakira vaovao samihafa no manatrika izany. Samy nilaza ny mpiofana fa zava-dehibe tokoa ity fiofanana ity satria miompana amin’ ny resaka niomerika sy fanentanana ireo mpanao gazety hiroso amin’izany sehatra izany ny fiofanana.
Araka ny fanehoan-kevitra azo avy amin’ireo mpandray anjara, efa resy lahatra avokoa izy ireo amin’ny fampiroboroboana ny vaovao hampitaina amin’ny fomba niomerika ity. Eto Madagasikara, ny tambajotran-tserasera Facebook dia fomba mora sy tsotra hahafahan’ny maro mizara ny vaovao, saingy noresahina nandritra ny fiofanana fa misy amin’izy ireny, tsy manaraka ny fenitra takin’ny asa fanaovan-gazety ka tokony hitandreman’ireo mpamaky. Naharitra herinandro teo ny fiofananana, ary mikarakara ny hetsika ny Média Francophones sy ny Geppim. Tsara ny mampatsiahy fa efa nisy an’ity fiofanana ho an’ny mpanao gazety mikirakira vaovao an’ ny tontolon’ny fanatanjahantena ity tamin’ny taon-dasa.
Tokony hataon’ny gazety an-tsoratra
Manoloana ny firoboroboan’ny teknolojia ankehitriny, niezaka nifampizara ireo tokony hataon’ny gazety an-tsoratra ireo mpiofana sy ny mpizara traikefa. Anisan’ny tena nahaliana tamin’izany, ny fanovana ny endriky ny vaovao aseho amin’ny gazety, ny vaovao izay zaraina ao anatin’izany. Tsy izay ihany, fa nanome torolalana amin’ny fandrakofana ireo lalao goavana toy ny fifaninanana nasionaly taranja baolina kitra sy ny fomba tsotra famoahana ny fiainan’ny mpilalao, entina hisarihana ireo mpamaky, ny mpitarika ny fiofananana.
Eo ihany koa ny fanamafisana ny fahaiza-manao rehefa mitrandraka vaovao eny anivon’ireo sehatra ambony toy ny rafitra federaly, ny ligy, ny klioba, ny ekipam-pirenena.
Nilaza ny heviny ireo mpanatrika
Rasanda Serge, filohan’ny fikambanana mpanao gazety ara-panatanjahantena UJSM, teo aloha :
Efatra andro izay no vita, maro ny zavatra noresahina, saingy ny teboka hitako tena nampiavaka izany, ilay famelabelarana miendrika fanentanana amin’ny firosohana ny gazety an-tsoratra mankany amin’ny ana habaka « en ligne ». Marihina fa tsy azo ialana intsony ity sehatra iray ity, aoriana kely eo satria somary mila volabe kokoa ny an-tsoratra noho ny amin’ny tambajotran-tserasera. Ary efa betsaka ireo orinasa mahatsapa sy mihezaka miditra amin’ity sehatra nomerika ity.
Nohamafisiny hatrany fa ny fivoaran’ny teknolojia, mampirisika ny tsirairay hiditra amin’ity fomba fiasa vaovao sady tsotra ity.
« Efa hita amin’izao fotoana izao, fa efa mivelatra ilay izy », hoy hatrany ity mpikirakira vaovao iray eto Madagasikara ity.
Tsara ny mampahafantatra fa mpanao gazety iray efa voky traikefa, amin’ity asa ity, Rasanda Serge. Efa nanao ny fandrakofana ny fifaninanana iraisam-pirenena maro izy, toy ny Lalao Olympika, tany Paris 2024, ny Londres 2012 ary ny Pekin 2008. Ny taona 2003, efa nizara ny vaovao nandritra ny lalao Afrikanina, tany Nigeria, sy ny fiadiana ny ho tompondaka maneran-tanin’ny Taekwondo, natao tany Greece, ihany koa izy.
Fitia Randria na Randriamamonjy Fitia Valiniaina, mpikirakira vaovao ara-panatanjahantena amin’ny gazety Taratra :
Maro ny lesona azoko notsohaina tamin’ity fiofanana ity, ary azoko entina ho anjara biriky hampandrosoana ity asa ity izany. Mbola ao anatin’ny fahatanorana tanteraka ny tenako, ary efa mahatsapa sahady aho, fa ilaina tokoa ny fiofananana tahaka izao, indrindra mahakasika ny niomerika. Efa maro dia maro moa ireo olona misehatra amin’ny fampitam-baovao amin’ireny tambajotran-tserasera ireny, saingy misy amin’izy ireo no tia mizarazara fahatany fotsiny .
Ankoatra izay, mbola manantena ny tenany, fa samy hiroborobo avokoa na ny gazety an-tsoratra na ny nomerika, rehefa miampy hatrany ny fiofanana tahaka izao. Manentana ireo namana, mba hanatrika ny fiofanana tahaka izao, satria zava-dehibe ny manampy ny traikefa indrindra amin’ity asa fanaovan-gazety ity.
Nanatontosa : Fitia Randria
Mpandraharaha tanora maherin’ny 600 no hahazo fiofanana amin’ny alalan’ny “masterclass” sy fianarak’asa, hanamafisana ny tetikasany. Izany no vokatry ny fiaraha-miasa eo amin’ny Economic Development Board of Madagascar (EDBM) sy ny Maison de l’Entrepreneuriat (MDE), izay vita sonia ny alarobia teo teny Antaninarenina. Andry iankinan’ny tetikasa ny fampiofanana ireo tanora sy vehivavy mpandraharaha. Hisy hetsika fampahafantarana sy “hackathon” ho an’ny tanora maherin’ny 2 800 isa, hanohanana manokana ny vehivavy mpandraharaha miisa 600. “Dingana lehibe eo amin’ny fanatanterahana ny tetikasa ITovia ity fiaraha-miasa amin’ ny MDE ity, entina hananganana tontolon’ny fandraharahana mirindra sy maharitra eto an-toerana”, hoy ny tale jeneraly ny EDBM, Rafidy Josielle. Lehibe amin’ny fanohanana ny vehivavy sy ny ady amin’ny tsy fitoviana ara-pananahana ity tetikasa ITovia tohanan’ny AFD ity, izay mitentina 100 000 euros. “Manamafy ny fandraisana anjara ara-toekarena ity fiaraha-miasa amin’ny EDBM ity. Miaraka amin’ny fanohanan’ny AFD, afaka manitatra ny asanay izahay”, hoy ny filohan’ny filankevi-pitantanan’ny MDE, Ranoarivony Seheno. Miantefa kokoa amin’ ny tanora mpandraharaha vao manomboka misehatra ny asa ataon’ny MDE, izay naorina tamin’ny 2022, tohanan’ny masoivohon’i Frantsa. Nomarihiny fa, “ahafahanay manitatra bebe kokoa ny asa fiahiana ara-toekarena io fiaraha-miasa io”.
Henintsoa
Manome lanja ny fanofanana ny mpiasa ny orinasa Star. Mahatratra 1,5 miliara Ar isan-taona ny natokana hamolavolana ny mpiasa mivantana maherin’ny 1 700. Satria, ilaina ny fanamafisana ny traikefan’izy ireo, mba hifanaraka amin’ny filan’ny tsena sy ny kalitaon’ny asa. Manodidina ny 20 000 ora isan-taona no atokana ho an’ny fanofanana, manome salanisa 11 ora isaky ny mpiasa. Tanjona ny hampivoarana ny fahaiza-manao sady mitondra vokatra maharitra. Ankoatra ny fampiofanana, manokana fampiasam-bola entina hanavaozana ny fitaovana indostrialy enti-mamokatra isan-karazany ihany koa ny Star. Natao izany mba hanatsarana hatrany ny kalitaon’ny vokatra ho an’ny mpanjifa.
Ilaina ny fanamafisana ny fiaraha-miasa eo amin’ny fanjakana sy ny tsy miankina, hitazonana ny herijika ara-toekarena. Satria, mampitombo ny famoronan’asa sy manamafy ny fahaiza-manao eto an-toerana takin’ny vaninandro ankehitriny. Hitondra fivoarana ho an’ny toekaren’ny firenena sy ho fampiroboroboana ny sehatry ny indostria eto amintsika.
Njaka A.
Nambara tamin’ny fomba ofisialy, ny 9 jolay teo, tany Paris, nandritra ny fivoriambe faha-47 ny Kaomity ny vakoka iraisam-pirenena ao amin’ny Unesco, fa nesorina tsy ho isan’ny vakoka iraisam-pirenena tandindomin-doza intsony ny Ala mando Atsinanana.
Miisa enina ny Valanjavaboahary mandrafitra ireo ala mando ireo, i Masoala, Marojejy, Andohaela, Zahamena, Ranomafana ary Andringitra. Ahitana karazan-javamananaina miavaka sy tsy fahita raha tsy any an-toerana avy ireo faritra arovana ireo.
Nitarika ny delegasionina tany Paris, ny minisitry ny Tontolo iainana sy ny fampandrosoana maharitra, Andonirina Max Fontaine, nitondra ny feon’ i Madagasikara nandritra ity fivoriamben’ny Unesco ity.
Anisan’ny nahazoana izao vokatra avy amin’ny Unesco izao ny fiaraha-miombon’antoka, nataon’ny minisiteran’ny Tontolo iainana sy ny fampandrosoana maharitra (Medd), ny Madagascar National Parks (MNP), ny ONG na ny fikambanana mitantana ny faritra Arovana (AP) isan-karazany, ny tompon’andraikitra eny ifotony, ny Vondrona olona ifotony (VOI), ny vondrom-piarahamonina ary ireo mpiara-miombon’antoka ara-teknika sy ara-bola samihafa.
Nohamafisina ny fiarovana ny atiala
Nisy ny fanovana azo tsapain-tanana tamin’ny haitondra ara-tontolo iainana sy ny asa notanterahina teny ifotony. Nohamafisina ny fiarovana ny ala sady nampandraisina anjara ny mponina sy ny vondrom-piarahamonina eny ifotony.
Hanamafy sehatra maro ny fahazoana izao vokatra izao. Toy ny fizahantany maharitra, ny sehatra maitso, ny famatsiam-bola amin’ny tetikasa eny ifotony ary ny fahafantaran’izao tontolo izao an’i Madagasikara.
Njaka
Andriantefiarinesy
“Kolosary”, sekoly hianarana ny sarimihetsika sy horonantsary eto Madagasikara. Tontosa omaly ny fanaovan-tsonia ny fiaraha-miasa eo amin’ny kaominina Antananarivo Renivohitra sy ireo matihanina amin’ny sarimihetsika, hanatontosana ity tetikasa ity. Handray mpianatra manodidina ny 150 any am-piandohany ny Kolosary ka haharitra 3 taona ny fiofanana isan’andiany. Anisan’ny tompon-kevitra amin’ity tetikasa ity i Laza, mpanatontosa sarimihetsika.
Saripika – Misongadina any ivelany i Emmanuelle Andrianjafy. Nahazo ny « Prix pour la photographie 2025 – Musée du Quai Branly ity mpaka sary malagasy, monina any Nairobi ity. « The Maze » no nampisalorany ny tetikasany, izay maneho an-tsary ny fiverenany indray an-doharano, rehefa tsy teto an-tanindrazana nandritra ny 20 taona. Andiany faha-17 ity loka ity, izay hanomezana lanja ny sanganasan’ireo mpaka sary manana lohahevitra miavaka.
« Revy gitara », miaraka amin’i Fara Gloum. Fiarahana hatao etsy amin’ny Le Bistrot d’Ankorondrano, anio manomboka amin’ny 8 ora alina izany. Hiara-hianoka ireo vazo an-gitara, indrindra ireo naverin’i Fara Gloum manokana izay rehetra ho avy ao. Misy amin’ireny no ao anatin’ny rakikirany manokana. Ao ireo niarahany nihira tamin’i Tselonina ary tsy ferana koa ny hira vahiny.
Nilatsaka ny didy! Hovosirina, higadra hanao asa an-terivozona mandra-pahafatiny Andrinambinintsoa Johnny William na i Da-Willy. Nanolana zazavavikely vao enin-taona, teny Imerintsiatosika, ny harivan’ny 3 marsa 2024, izy.
Niakatra teo anivon’ny fitsarana ambaratonga voalohany Anosy, efitrano fahadimy, omaly, ny raharaha mahakasika ny fanolanana ankizivavy enin-taona tetsy Imerintsiatosika, ny harivan’ny alahady 03 marsa 2024. Voasazy hovosirina sy hiasa an-terivozona mandra-pahafatiny Andrianambinintsoa Johnny William na Da-Willy (24 taona) tompon’antoka tamin’izany. Izy no hisantatra ny famosirana voalohany eto Madagasikara, araka izany. Ankoatra izay, mbola mandoa onitra 6 tapitrisa Ariary ihany koa izy. Namoaka ny fampiharana ny didy famosirana ho an’ireo manolana zaza latsaky ny 10 taona, araka ny andinin-dalàna laharana 2024-001 ny teo anivon’ny HCC ny 24 febroary 2024. Nanolana io ankizivavikely io izy sivy andro taorian’ny didy. Voasazy hiasa an-terivozona mandra-pahatiny sy vosirina izay tratra. Tonga niatrika ny fitsarana teny an-toerana ilay ankizivavy kely, lasibatry ny fanolanana (efa 7 taona izy amin’izao) sy ny reniny. «Simba sy potika tanteraka ny taovam-pananahan’ilay zaza», raha ny nambaran’ny lehiben’ny mpitsara teny an-toerana. Mbola nokendaina ary nokasaina hovonoina mihitsy ny lasibatra.
Nohidina tao an-trano
Tsiahivina fa naolan’i Da-Willy i Harena, tovovavikely vao enin-taona monja, ny 3 marsa 2024, tamin’ny 6 ora hariva. Nirahiny nividy sigara izy io rehefa hitany nilalao teo an-tokotany tany Merimandroso Imerintsiatosika. Nobatainy ary nohidiny tao amin’ny efitrano iray tao amin’ny trano ntaolo iray sy nanamparany ny filan-dratsiny. Nampandre ny manodidina ilay zazakely nahatsikaritra ny zava-nisy. Zaza efa nihosin-dra, tsy nahetsika ary nosaromana lamba no hitan’ny ray aman-dreniny tao.
Lasa nitsoaka i Da-Willy taorian’ny ratsy vitany. Voasambotry ny mpitandro filaminana natory tao anaty fiara teny Anosibe io tsy mahataho-tody io, ny 5 marsa 2024 (roa andro taorian’ny nanaovany ny asa ratsiny), tamin’ny 2 ora maraina. Niakatra fampanoavana teny amin’ny fitsarana ny raharaha tamin’ny 6 marsa 2024. Nidoboka vonjimaika teny amin’ny fonjam-ben’i Tsiafahy avy hatrany izy taorian’izay.
Mino
Nahazo ny laharana voalohany ! Voahosotra ho tompondaka, ny fifaninanana tsipy kanetibe, “Mondial La Marseillaise à Pétanque”, izay natao tany France, ny ekipa malagasy misy an-dry Rakotoarisoa Yves Sédrick sy Razanadrakoto Tiana Laurens ary Rakotoarisoa Lova. Lavon’izy ireo tamin’ny isa, 13 no ho 10 ny ekipa voafantina frantsay, misy an-dry Philippe Quintais sy i Philippe Suchaud, ary i Jean Claude Jouffre, omaly. Tsiahivina fa ireo frantsay ireo, tompondaka farany tamin’ity fifanintsanana ity.
Raha hiverenana kely ny fifanandrinana omaly, nanjakan’ny Malagasy tanteraka ny “mène” enina voalohany. Nitarika 7 no ho 0, ny Malagasy tamin’izany. Teo amin’ny fahafito vao, nanomboka nitoko iray ry zareo mpampiantrano. Taorian’io, samy niakatra ny isa teo amin’ny andaniny sy ankilany. Teo amin’ny “mène” faha-20 vao tafavoaka mpandresy tamin’ny isa 13 no ho 10 ny Malagasy mpilalao. Ekipa vahiny voalohany nandrombaka ity fifaninanana ity ny malagasy.
Mahazo lelavola 4500 euros avy
Araka ny fikarohana natao, omaly, hahazo lelavola 4500 euros na 22 500 000 Ar avy ireo Malagasy mpilalao ireo, noho ny fahombiazan’izy ireo tamin’ity fifanintsanana any France ity. Mahazo 1 800 euros avy kosa ireo izay tafiditra amin’ny manasa-dalana ary 1 000 euros avy kosa ny an’ireo, nihintsana teo amin’ny ampahefa-dalana. Tsiahivina fa nahintsan-dry Quintais, teo amin’ny dingan’ny ampahefa-dalana ry Zigle sy ny namany.
F.R
Hotontosaina ny 2 hatramin’ny 9 aogositra izao any Toamasina, ny fiadiana ny amboaran’i Madagasikara, taranja Volley ball, sokajy latsaky ny 16 taona sy latsaky ny 23 taona lahy sy vavy. Ao amin’ny Arena Sport Toamasina no hanaovana ny fifaninanana.
Ho feno tanteraka ny fandaharam-potoana mandritra ny “Jamboree National Minibasket” hatao ny 13 jolay hatramin’ny 20 jolay izao, eny amin’ny Kianja Barea Mahamasina. Ny 14 jolay no hanomboka ny fifaninanana, raha toa ka ny 13 jolay kosa ny fivoriana ara-teknika.
Hotanterahina ny 9 aogositra izao, ao amin’ny Arena Toamasina, ny “Gala International de Kick Boxing”. Fifaninanana eo ambany fiahian’ny Federasionina malagasin’ny kick boxing, karakarain’ny fikambanana misahana ny “Discipline associée Kick Boxing et Muay Thai”, ity fifaninanana andiany faharoa ity.
Hiditra amin’ny ampahavalon-dalana anio, any Toamasina, ny fiadiana ny tompondakan’i Madagasikara, taranja basikety, sokajy latsaky ny 16 taona lahy sy vavy. Efa fantatra ireo hifanandrina, eo amin’ny sokajy vehivavy. Hifandona voalohany ny Lucadro sy ny DCA, tohizan’ny JAP Mada sy ny ACMBA, ny ASSC sy ny Fandrefiala ary ny ASSM sy ny CRJS. Aorian’ izay, hifanandrina indray ny Phoenix sy ny Ascut, ny Dunamis sy ny AS Monfort, ny NAS sy VEB ary ny FFPRO BCTM sy ny Pintade. Fifaninanana anisan’ny betsaka mpandray anjara indrindra ny sokajy latsaky ny 16 taona tamin’ity taona 2025 ity. Hentitra tanteraka ny eo amin’ny kaomisiona mpanara-maso eo amin’ny hala-taona sy karazana tsy fanarahan-dalana maro isan-karazany ka nampizotra araka ny tokony ho izy ny fifaninanana. Raha ny fandaharam-potoana, hiditra amin’ny lalao ampahefa-dalana ny fifaninanana ho amin’ny rahampitso. Ny sabotsy izao kosa no hanaovana ny manasa-dalana ary ny alahady 13 jolay izao no hanatanterahana ny lalao famaranana amin’ity fiadiana ny tompondakan’i Madagasikara taranja basikety, sokajy latsaky ny 16 taona lahy sy vavy ity.
Mi.Raz