Afaka miatrika tsara ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, hatao any Egypte, ny 23 avrily ho avy izao, i Mada­gasikara. Araka ny vaovao nampitain’i Said Bruno Eric, filohan’ny Federasiona malagasin’ny judo (FMJ), omaly, nahazo ny tapakilam-piaramanidina, telo avy any amin’ny minisiteran’ny Tanora sy ny fanatanjahantena (MJS) izy ireo. “Misaotra ny minisitera (MJS) namaly ny antso avo natao nandritra ny herinandro lasa teo. Saingy mbola olana ny fampiantranoana any an-toerana. Hiezaka hitady va­haolana ny Federasiona”, hoy ity filohan’ny FMJ ity.
Nilaza ny lehiben’ny FMJ fa ry Rasoanaivo Laura sy Ra­zafindrakalo Natacha, vehivavy malagasy judokate, no mpilalao misitraka ny tapakila roa. Natao ho an’ny mpanazatra azy ireo, Randriamasinoro Ma­my, izay tale teknika nasionalin’ny federasiona kosa ny iray. Hiainga any Paris, ha­m­onjy ny delegasiona malagasy any Egypte kosa i Christiane Vital, Malagasy judokate. Hiainga eto an-tanindrazana, ny 22 avrily ho avy izao, ny delagasiona malagasy.
Tsara ny mampahafantatra fa natao hiadiana ny tapakila hiatrehana ny “lalao Olympika 2024”, hatao any Paris, ity fifaninanana ity.

Fitia Randria

Hotanterahina ny 28 avrily ho avy izao, eto Antananarivo, ny lalao ampahefa-dalan’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Madagasikara, « Pureplay Football League (PFL) », taranja baolina kitra. Anisan’ny fihaonana tena andrasan’ny rehetra ny fifanandrinan’ny Fosa Junior Boeny sy ny 3FB Toliara.

Nampahafantarin’ny Federasiona malagasin’ny basikety, omaly, fa tsy misy ny vola aloa rehefa ma­nao fifindrana na « droit de mutation de joueur » ho an’ireo mpilalao 13 taona no ho midina. Ireo 14 taona no ho miakatra kosa, tsy maintsy mandoa efatra hetsy Ariary, raha toa ka 1 200 000 Ariary ny an’ireo atleta manomboka ny faha-20 taonany.

Afaka 19 andro, hiatrika ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, “Can 2024”, taranja Rugby lalaovin’olona 15, sokajy vehivavy, i Madagasikara. Tanjon’ny Makis Ladies ny hanao « Mondial 2025 » amin’ity fifanintsanana ity. Tsiahivina fa izay roa voalohany no ho tafita amin’izany.

Tafita hiatrika ny manasa-dalan’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Eoropa « Europa league », taranja baolina kitra, ny ekipan’ny Olympique de Marseille (OM) France. Lavon’izy ireo teo amin’ny fandakana « tirs au but » 4 no ho 2 ny Benifica Lisbon, ny alakamisy teo. Ny ekipan’ny Atalanta avy any Italie no hifanandrina amin’izy ireo amin’izany.

Hionona amin’ny fiadiana ny laharana fahatelo, amin’ny handrombahana ny medaly alimo amin’ity sabotsy ity, i Andraina Voavy Mitia, eo amin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika, taranja tenisy, sokajy junior.

Resy teo amin’ny manasa-dalana, i Andraina Voavy Mitia, nandritra ny ITF/CAT African Junior, taranja tenisy, sokajy vehivavy. Fihaonana notanterahina omaly, tao Alger Algerie. Lavon’ilay Egyptianina, Mos­tafa Rahaf tamin’ny seta 2 no ho 0 (6/1 ; 6/0), izy. Tsy niady mihitsy ny fihaonana fa nanantombo tamin’ny teknika sy ny tanjaka, raha ny fizotry ny lalao, ilay Egyptianina.
Porofon’izany, tsy nahazo lalao mihitsy i Mitia nandritra ny seta faharoa. Tsy mbola tapitra akory ny fifaninanana ho an’i Mitia fa hiady ny laharana fahatelo izy, handrombahana ny medaly alimo. Tera­tany Egyptianina hatrany no hifandona aminy amin’izany dia i Tawila Judy. Lavon’ilay Tonizianina, i Houas Iamiss, teo amin’ny dingana manasa-dalana ilany, i Tawila.
Tsiahivina fa efa nandrombaka ny medaly alimo tamin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika U18, natao tany Egypte i Mitia ny volana febroary lasa teo. Efa dingana goavana ny vitan’i Mitia izay niady irery tamin’ity. Tsy nahazo fanohanana mihitsy mantsy ny tenany, niatrika ity fifaninanana ity.

Fantatra ihany koa fa tafita amin’ny manasa-dalana ihany koa, eo amin’ny fiadiana ny Abidjan ITF World Tennis Tour – J30, tanterahina any Côte d’Ivoire, Rasendra Miotisoa. Hidona amin’ilay Tonizianina, Bicene Benzaled, eo amin’izany dingana izany. Raha tsiahivina ny vokatra nataony, anisan’ny dingana goavana vitan’i Miotisoa ny nandreseny ilay Frantsay, i Margo Andrieu. Lavony tamin’ny seta 2 no ho 0 (6/4 ; 6/4) io mpifanandrina taminy io.

Tompondaka

Miisa 5 ny milina « bloc moteurs » manodina herinaratra 75 MW, hanampy ny famokarana herina­ratra eny Ambohimanambola. Hahazo milina manana tanjaka 30 MW ihany koa ny any Toamasina, hanampy ny famokarana any an-toerana.

Haverina hiasa indray ireo foibe fandanjana fiara vaventy, eny amin’ny lalam-pirenena faharoa (RN2). Maro loatra ny tsy fanarahan-dalàna, tsy fana­jana ny fetra farany hoentin’ny fiarabe, izay tokony tsy mihoatra ny 40 taonina, nefa misy mahatratra 60 hatramin’ny 70 taonina izany, ka manafaingana ny fahasimban’ny lalana.

Hanana milina mamokatra herinaratra manokana avy amin’ny masoandro ny tetikasa Miami any Toamasina. Hampandehanana ny jiro, ny rano (jets d’eau) ity fotodrafitrasa mahaleo tena ity. Hanelanelana amin’ny fifandraisan’ny mpamatsy solika sy ny Jirama any Toamasina ihany koa ny fanjakana.

Nahazo birao vaovao ny Fitantanam-paritry ny Jono sy ny toekarena manga (DRPEB) any Fenoa­rivo Atsinanana. Fotodrafitrasa ahitana efitra 6, efitrano fivoriana 1, trano fidiovana. Misy koa trano fonenana manana efitra 3, lakozia ary fidiovana. Nitokana ireo ny filoha Rajoelina, omaly 19 avrily.

L’histoire de Madagascar, de Tsiroanomandidy, de la Foi, réunies dans le jardin de la Bible.

Niorina ny taona 2010 ny orinasa MVola. Nampaha­fantarina omaly ny tolotra vaovao ho an’ny mpanjifa, ny «MVola Fô», mifanandrify amin’ny faha-14 taona niorenany.
Tolotra sambany misy eo amin’ny lafiny fifanakalozam-bola amin’ny alalan’ny finday. Mampiavaka azy, azon’ny laharana rehetra (032, 033, 034, 037, 038) atao ny manokatra kaonty MVola. Tsotra ny fampiasana azy, sady haingana, satria vita ao anatin’ny 5 minitra ny fanokafana ny kaonty. Arahina fotsiny ny dingana omen’ny toromarika ao anaty finday. Ao anatin’izany ny fandraisana ny antontam-baovao mahakasika ny mpanjifa. Amin’izao fiandohana izao, amin’ny alalan’ny finday «smartphone Android» na «OS» no mety hampiasana azy.
Azo atao ny misintona na mandefa vola amin’ny laharana rehetra tsy ankanavaka. Tombony azon’ny mpanjifa, mihena 50% ny saran’ny MVola Fô, mihoatra amin’ny nisy hatramin’izay. Azo atao koa ny mampiditra vola MVola amin’ny alalan’ny karatra banky Visa, MasterCard na Maestro. Na koa mandray vola avy any ivelany.
Hahazo vola 2 000 Ar avy hatrany ao anatin’ny tahirimbolany ny mpanjifa manokatra kaonty Mvola vaovao.

Njaka A.

Simba ka miato ny milina G7 ao amin’ny tobin-drano eny Mandroseza I. Misy ny olana ara-teknika ao amin’ny paompy, mitarika fampijanonana ny famatsian-drano amin’ny faritra maromaro eto an-dRenivohitra izany. Anisany ny eny Faravohitra, Antaninarenina, Behoririka, Ankatso, Anjanahary, Manjakaray, Mahamasina, Ambohimitsimbina, Tanjombato, sns.

Nitsidika ny fizotry ny asa fanadiovana ny Lakandranon’i Pangalana, ny filoha Rajoelina, mandritra ny diany any Toamasina. Nojereny koa ny asa fanamboarana ny arabe migodana miainga ao amin’ny seranan-tsambo mivoaka any amin’ny lalam-pirenena faharoa (RN2), iarahana amin’ny Fiaraha-miasa japoney (Jica), mirefy 10 km.

Tsy mahazaka lanja mihoatra ny 30 taonina ny lalam-pirenena RN2. Misy mahatratra 70 taonina anefa ny iray amin’ireo fitaovana, ilaina amin’ny fametrahana ny foibe herinaratra eny Ambohimanambola, hamokatra 105 MW. Ho karohina ny vahaolana hitaterana ireo aty Antananarivo, izay efa nigadona ao Toamasina, hatramin’ny volana janoary teo.

Hiditra amin’ny dingana faharoa ny tetikasa Afafi-Centre. Miompana amin’ny famatsiam-bola ny sehatry ny fambolena eto afovoantany, tohanan’ny Vondrona eoropeanina ara-bola, ao anatin’ny Tahirimbola ho an’ny fampandrosoana, Fed faha-11. Nisitraka ny andiany voalohany ny faritra Analamanga, Itasy ary Alaotra Mangoro (2020-2025).

Mitohy ny fitetezam-paritra hataon’ny orinasa Star, amin’ny alalan’ny hetsika «Camion tour». Taorian’ny tany Antsirabe, tanàna dimy any amin’ny tapany atsimo indray no handalovana manomboka ny 20 avrily izao. Any Ambositra ny fijanonana voalohany, eo Antampon’ny Vinany. Mitohy any amin’ny Lapan’ny Vahoaka any Ifanadiana, ny 25 avrily. Any amin’ny toera-malalaka Verdure Manakara Be indray ny 27 avrily. Hitohy any Miandrivazo avy eo, ny 2 mey, any amin’ny kianjan’i Betsiriry. Higadona eo amin’ny kianja Beach soccer Sans fil any Morondava, ny 4 mey. Misy hatrany ny fanentanana sy ny fizarana loka, araka ny tolotra ara-barotra eny amin’ny toerana fanjifana ny vokatra Star samihafa. Eo koa ny fanafanana ny fety hataon’ny DJ. Hitohy any amin’ny toeran-kafa indray ny “Camion Tour” aorian’ity fitetezam-paritra ity.
Nilaza ny tomponandraikitry ny hetsika sy ny fanohanana ao amin’ny Star, Andriamora Miasy, fa «tanjona ny hifampizara ny ambiansy Soa ny fiarahantsika manerana an’i Madagasikara».

Njaka A.

Hanomboka amin’ny volana mey ho avy izao ny fananganana ireo foibem-pamokarana herinaratra avy amin’ny masoandro manerana ny distrika 47. Hitondra ny traikefany hanarina ny Jirama koa ny mpitantana avy any Rwanda.

Tontosa, omaly, tao amin’ ny seranan-tsambon’i Toamasina, ny fandraisana tamin’ny fomba ofisialy ireo fitaovana hananganana ny foibem-pamokarana herinaratra avy amin’ny masoandro. Nandray izany ny filoha Rajoelina Andry, ny praiminisitra Ntsay Christian, ny minisitry ny Angovo sy ny akoranafo Jean-Baptiste Olivier ary minisitra maromaro.
Tafiditra ao anatin’ny tetikasa 50 MW ireo fitaovana ireo, hananganana foibem-pamokarana herinaratra any amin’ny distrika miisa 47 ao anatin’ny faritra 18. Tanjona ny hampihenana ny fampiasana solika, 19 000 hatramin’ny 20 000 m3 isan-taona, tombanana ho 85 miliara Ar. Amin’ ny maha angovo madio sy azo havaozina azy, mahatratra 52 000 t isan-taona ny entona karbona (CO2) ho voatsitsy tsy ho ao anaty tontolo iainana.
Nilaza ny filoha Rajoelina fa «famatsiam-bola madiodio avy amin’ny fanjakana sy ny Jirama ny tetikasa 50 MW, mitentina 286 miliara Ar». Miisa 75 690 ny fitambaran’ny takela-masoandro hapetraka. Kaontenera 300 no hitondra ny fitaovana rehetra ka efa tonga ao Toamasina ny 163, raha 56 ny efa anaty sambo hihazo an’i Madagasikara, ary efa hiala any amin’ny toerana nanafarana azy ny ambiny.

Mpitantana avy any Rwanda
Nomarihin’ny filoha Rajoelina fa tsy mifandanja ny vola miditra amin’ny Jirama sy ny mivoaka, satria tsy voaloa ny volan’ireo mpamatsy herinaratra sy solika azy. Hita ny vahaolana, ka anisan’ny nametrahana ity tetikasa 50 MW ity. «Rehefa nifandinika tamin’ny Banky iraisam-pirenena, ka mpitantana avy any Rwanda, nahavita nanarina ny orinasam-panjakana any aminy, no hitantana ny Ji­rama. Hanomboka hiasa amin’ny volana mey ho avy izao ity olona ity, hametraka ny drafitrasa sy ny paikady rehetra», hoy ihany ny filoham-pirenena.

Lin sy Njaka A.

Incontournable, Unique en son genre à Madagascar, Imposante sur l’allée des tamariniers, elle est là.

Nametraka fanamby. Tontosa, omaly, ny famindram-pitantanana eo amin’ny Prefet teo aloha misahana an’i Toliara, Solondraza Arson Lydor André sy ny Prefet vaovao, Ratovelo Thierry Aubin. Tanjon’ny mpitantana vaovao eo anivon’ny prefektiora ny fametrahana fandriampahalemana mialoha sy ny aorian’ ny fifidianana. Tafiditra ao anatin’izany koa anefa ny fanatanterahana ny politika ankapoben’ny fanjakana, mifanaraka amin’ny veliranon’ny filohan’ny Repoblika. Tsy vitan’izany, misy koa ny asa miandry ary tena zava-dehibe. “Anisan’ny ataontsika laharam-pahamehana ny famerenana amin’ny laoniny indray ny fandriampahalemana amin’ireo distrika tsy nilamina teo aloha”, hoy izy tamin’ny lahateny nifandimbiasana.
Tsiahivina fa vao notendrena tamin’ny alalan’ny filankevitry ny minisitra vao tsy ela akory ny Prefet vaovao, Ratovelo Thierry ary izao nandray ny asany izao avy hatrany.
Anisan’ny nanatrika izany lanonana tsotra izany ireo lehiben’ny distrika rehetra sy ny mpiasan’ny prefekitiora any an-toerana.

CMS sy Synèse R.

Tonga nivahiny tao amin’ny seranan-tsambon’i Toamasina ireo andian-tsambo sinoa mpiady mpiaro faha-45 miisa telo, ny alarobia lasa teo. Anton’izany ny fijerena manokana ny lafiny fandriampahalemana sy ny ady amin’ny jiolahin-tsambo…

Nandray ireto tomponandraikitra nitarika ireto andian-tsambo sinoa ireto ny solontenam-panjakana niaraka tamin’ny masoivohon’i Sina miasa sy monina eto Madagasikara. Tafiditra ao anatin’ny iraka tanterahin’ireto andian-tsambo mpiady faha-45 ireto, ny fanaraha-maso ireo sambo ara-barotra sinoa mandalo ao amin’ny ranomasina mena sy ny eladranon’i Persika sy Adena. Ao anatin’ny fiaraha-miasa rahateo, vaindohan-draharaha ny fitsirihana sy ny fanaraha-maso ny fari-dranomasina mba hiarovana ireo harena an-dranomasina sy hiadiana amin’ireo jiolahin-tsambo. Nitarika ny delegasiona nisolo tena ny minisitry ny Fiarovam-pirenana (MFA), ny Jly Sahivelo Lala Monja Delphin, ny tale jeneralin’ny rantsamangaikan’ny fiarovana eo anivon’ny MFA, ny Jly Andriamasimanana Wil­liam Michel. Teo ihany koa ireo tomponandraiki-panjakana niaraka tamin’ny Tafika an-dranomasina ary ireo zanaka am-pielezana teratany sinoa miasa sy monina eto Mada­gasikara. Nandao an’i Mada­gasikara ny alahady teo ka hanohy ny diany any an-toeran-kafa indray ireto andian-tsambo mpiady ireto. Nana­mafy ny Jly Andriamasima­na­na Willliam fa matotra hatrany ny fiaraha-miasa ara-tafika amin’ny firenena Sinoa sy Madagasikara. Marobe ireo sehatra ahitana ny fifandraisana eo amin’ny tanin’ny roa tonta izay raha tsy hilaza ny fampitaovana sy ny fampiofanana ny Tafika Malagasy.

J.C

Tsy mbola tontosa ny fifidianana eo anivon’ny seksiona Atsimondrano sy Avaradrano, ho an’ny taranja rugby. Tsy mbola voafaritra ihany koa ny daty hanatontosana izany. Mandra-piandry io fotoana io, miantso ireo kandidà hameno ny antontan-taratasiny hatramin’ny rahampitso ny tomponandraikitra. Toy izany koa ireo fileo­vana tsy mbola nanavao ny taratasy fahazoany miasa «conformité».

Tontosa, omaly, tetsy amin’ny kianja mitafon’ny ANS Ampefiloha, ny fiofanana nampanaovin’ny Me Olivier Sicard sy ny Me Narinja Ramanantsoa, eo amin’ ny taranja tae-kwon-do. Nisy ihany koa ny fampakarana tepana ho an’ireo nanaraka ny fiofanana. Taorian’izay, natolotra ny mari-pahaizana Kukkiwon tamin’ny taona 2022.

Araka ny fanapahan-kevitry ny Fiba Afrique, nomena an-dry zareo Angola indray ny fampiantranoana ny “Afrobasket” ho an’ny taona 2025. Tsiahivina fa anisan’ ireo firenena efa nandray izany i Madagasikara na teo amin’ny sokajy zandriny na ho an’ny sokajy zokiny.

Tsy mbola nivoaka ny anaran’ireo atleta, hia­trika ny fiadiana ny ho tompondakan’i Afrika taranja atletisma. Fihaonana hatao any Cameroun ny 15 ka hatra­min’ny 25 jona ho avy izao. Miandry ny fifampiresahana eo amin’ny tale jeneralin’ny fanatanjahantena sy ny filohan’ny federasiona malagasy (FMA), ny hanapahana izay hiaro ny voninahi-pirenena.

Tafita amin’ny manasa-dalana, amin’ny fiadiana ny ho tompondakan’i Eoropa «Ligue des champions», taranja baolina kitra ny PSG. Resiny ta­min’ny isa mazava, 4 no ho 1 tao amin’ny kianja filalaovany ao Montjuïc, ny FC Barcelone ny talata lasa teo, nandritra ny lalao ampahefa-dalana miverina. Nahavita ny “remontada”, ny Parizianina rehefa resin’ny Barça, 3 no ho 2 nandritra ny lalao mandroso, tany Frantsa. Nanokatra ny isa voalohany, ny mpampiantrano tamin’ny alalan’i Raphinha, teo amin’ny minitra faha-12. Nanova ny endri-dalao kosa ny fahazoan’i Araujo, karatra mena ho an’ny FC Barcelone teo amin’ny minitra faha-29. Hain’ny Fran­tsay ny nanararaotra izay tsy fahampiana teo amin’ny mpifanandrina aminy izay, ka nanasahalany ny isa ho 1 sy 1 tamin’ny alalan’ny baolina tafiditr’i Dembelé, minitra faha-40. Io isa 1 sy 1 io no nentin’ny roa tonta niala sasatra. Fiza­ram-potoana faharoa, nampiditra ny baolina faharoa i Vitinha, teo amin’ny minitra faha-54, mbola nampian’i Mbappé izany tamin’ny “pe­nalty”, minitra faha-61 sy ny baolina fahefatra matiny, 1 mn tsy hiravana. Ankilany, lavon’ ny Dort­mund tamin’ny isa 4 no ho 2 ihany koa ny Atletico de Ma­drid, tao Iduna Park. Hifan­dona eo amin’ny manasa-dalana izany ny PSG sy ny Dortmund ka ny 30 avrily ny lalao mandroso any Alemaina ary ny 7 mey ny lalao miverina ao Paris.

Tompondaka

Miteraka resabe ilay raharaha vary simba nisy nandoatra, ao Toamasina, omaly. « Nopotehina sy nariana teny amina toerana fitobiam-pako eny Antsarimasina ny alatsinainy teo ireo vary ireo rehefa voamarina fa simba ka tsy azo hanina intsony. Nangadiana tany izany ka nafangaro ta­min’ny fotaka sy nototofana fako », hoy ny fanazavan’ny talem-paritry ny fampiroboroboana ny indostria sy ny varotra (DRIC) ao Atsinanana. Na­natrika izany ny eo anivon’ny OMC, notarihin’ny tonia mpam­panoa lalàna eo anivon’ny fitsarana ambaratonga voalohany ao Toamasina, ny zandary ary ny polisy. Ny alin’io, nisy andian’olona nangady ireo fako ary nikasa haka ireo vary nalevina, araka ny fanazavana voaray. Niverina vonjimaika teny an-toerana ny mpitandro filaminana ka nandroaka ireo olona voalaza fa mpitsindroka fako ireo. « Tsy mbola nahazo na inona na inona ireto farany », hoy ny zandarimaria ao Toamasina. Vokany, nandrarahana fako indray ny toerana hisorohana ny loza mety hitranga. Miam­bina izany ihany koa ireo mpitandro filaminana.
Saika hamidy

Avy any Pakistan ireto vary milanja 124 taonina ireto. Tonga tao Toamasina vao haingana ka nanaovana fitiliana. Voamarina fa simba ireto vokatra saingy mbola nokasaina ho diovina ihany, hoy ha­trany ny DRIC Atsinanana. Ni­sokatra ny fanadihadiana ka voasambotra ny herinandro teo ny lehilahy teratany vahiny voalaza fa tompon’ireto vary samba ireto. Niakatra fampanoavana ny zoma teo ny tenany ka naiditra vonjimaika am-ponja ao Toamasina. Noza­raina roa kosa ireo gonim-bary ka ny 60 taonina nopotehina sy nariana tao Antsarimasina raha nariana tao Barikadimy kosa ny 64 taonina hafa.

Henintsoa Hani

Nidina ho 2 800 Ar ny kilaon’ny vary gasy mena eny amin’ny tsenan’Andravoahangy, izany hoe, 800 Ar ny kapoaka. Mahatonga izany ny fiakaran’ny vo­katra vakiambiaty tsikelikely, sady manomboka maina ny lalana any ambanivohitra sy ny toerana voka-bary. Nilaza ny mpamongady fa hitohy io fihenan’ny vidim-bary eto an-toerana io.
Misokatra ny fifamoivoizana Vohemar-Sam­bava (RN5A). Voafetra ho an’ny fiarabe latsaky ny 5 taonina ihany anefa no mandalo eo amin’ny tetezan’i Manambery (PK 173). Vita ny sabotsy teo ny fanamafisana ny fivilian-dalana eo amin’ny fidirana amin’ity tetezana Manambery ity sy ny tetezana Mina, Ampasivelo (PK 207+500).
Hovaina ny rafitra ara-tsakafo eto Madaga­sikara. Misy ny atrikasa hanangonana ny tolo-kevitra samihafa mialoha ny hamoahana ny drafitrasa hanatanterahina azy. Eo ambany fiahian’ny minisiteran’ny Fam­bolena sy ny fiompiana ity fandaharanasa ity, tohanan’ny mpandrindra ny Firenena mikambana eto Mada­ga­sikara.
Voatendry ho talem-paritry ny Harena an-kibon’ny tany, faritra Atsinanana, Randriamaniraka Clément, mandimby an’i Gilbert Sylvie. Natao ny 15 avrily, tany Toamasina, ny fifamindram-pahefana teo amin’ny roa tonta. Nanatrika ny fotoana ny prefe an’
i Toamasina, ny governora Atsinanana, ny SG-n’ny mi­nisitera ary olo-manankaja maro.

Mandray anjara amin’ny hetsika « Our ocean » atao any Athènes-Grèce i Madagasikara, amin’ny alalan’ny minisiteran’ny Jono sy ny toekarena manga. Anisan’ny lohahevitra voaresaka ny ady amin’ny jono tsy manara-dalàna, tsy voambara ary tsy voafehin-dalàna (pêche INN) sy fametrahana ny mangarahara eo amin’ny sehatry ny jono eto Madagasikara. Nilaza ny minisitra Mahatante Paubert fa miisa 23 ireo sambo manao fitsirihana an-dranomasina eto amintsika raha roa monja izany teo aloha. Ankehitriny, mipetraka ihany koa ny fiaraha-miasa amin’ny « Frishery Transparency Initiative » (FiTi). Midera ny ezaka vitan’ny firenena malgasy ireo nandray anjara. Marihina fa mahatratra hatrany amin’ny 14 ka hatramin’ny 16 tapitrisa dolara isan-taona ny fatiantoka amin’ ny fanaovana ny jono INN. Noho izany, nametraka paikady ny minisitera hiadina amin’ny tranga toy izao. Nisy ny fiaraha-miasa amin’ny governemanta japonais sy ny Banky iraisam-pirenena ary ireo mpiara-miombon’antoka samihafa nanatanterahana ny tetikasa.

Henintsoa H.

Ampanarahana ny fenitra iraisam-pirenena ny kalitaon’ny sakafo eto amintsika. Hanombohana azy ny katsaka sy ny akoho amam-borona, mba ho tsara kalitao eo amin’ny lafiny varotra iraisam-pirenena.

Atao eto Antananarivo, mandritra ny telo andro ( ny 16-18 avrily) ny atrikasam-paritra momba ny fe­petra mifehy ny Fiarovana ara-tsakafo aty amin’ny ranomasimbe Indiana (SANOI). Firenena efatra no voakasik’izany (Madagasikara, Seychel­les, Maorisy, Kaomoro). Ni­laza ny mpandrindra ankapobeny ny tetikasa sy ny fiaraha-miombon’antoka ao amin’ny minisiteran’ny Fambolena sy ny fiompiana (Minae), Randria­naivomanana Andritiana Luc, fa hampitoviana ny fenitra mahakasika ny sakafo ho an’ireo firenena ireo. Singanina manokana ny lalam-pihariana katsaka sy ny akoho amam-borona. Satria samy manana ny lalànany sy ny fitsipiny ny tsirairay, saingy ho ezahina ny handrindrana azy. Tanjona ny hampitoviana ny fitsipika sy ny fenitra tokony harahina, eo amin’ny fifanakalozana ara-barotra. Voakasik’ izany ny lafiny fomba fampiasana ny zezika, ny sakafo ho an’ny biby. Eo koa, ny lafiny fahasalamana ara-tsakafo, mba hahatsara ny kalitao ho an’ny mpanjifa, mifanaraka amin’ny fenitra iraisam-pirenena. Hisy ny drafitrasa ho volavolaina iraisan’ny rehetra ho tanterahina ho an’ny taona 2024-2025.

Fampifandraisana ny tetikasa amin’ny any ivelany

Anisan’ny vokatra andrasana amin’ity atrikasa ity koa ny famantarana ireo asa hatao. Toy ny lafiny tantsoroka hotanterahin’ny SANOI. Eo koa ny fampifandraisana ny tetikasa eto Madagasikara amin’ny any Frantsa sy Italia.
Mitentina 16 tapitrisa euros ny famatsiam-bola avy amin’ny Vondrona eoropeanina, hanatanterahana ny SANOI. Mpiara-miombon’antoka amin’ny fanatanterahana azy ny Vaomieran’ny ra­no­masombe Indiana (COI). Maha­ritra dimy taona ny tetikasa (2020-2025).

Njaka
Andriantefiarinesy