Ho fantatra tsy ho ela ireo minisitra handrafitra ny governemanta. Maneho ny heviny ireo mpisehatra eo amin’ny tontolon’ny fanatanjahantena.

Vital Serge, filohan’ny fikambanana Espoirs sportifs de Tuléar:
“Olona niaina ny fanatanjahantena nanomboka tamin’ny fahazazana, mahalala izany atao hoe fanatanjahantena izany ary manao izany no mendrika ho minisitra hitantana ny minisiteran’ny Tanora sy ny fanatanjahantena eto Madagasikara. Olona mahalala ny rafitra, manana politika sy drafitra ary fahaizana mitantana. Mahafantatra ny fahalalana sy tantaran’ny taranja tsirairay. Afaka hanangana ihany koa ivontoerana isam-paritra. Marihiko fa tsy toerana teknisianina fotsiny ihany ny toerana minisitra fa toerana mpanao politika ihany koa”.

Rabenaivo Alain, filo­han’ny fikambanan’ny mpanao gazety ara-panatanjahantena eto Madagasikara :
“Olona niaina tao anatin’ny fanatanjahantena no tokony ho minisitry ny Fanatan­jahantena, manana ny fahaiza-manao, mahalala tsara ny marary sy ny olana ao anatiny. Manana vinan’asa azo tanterahina anatin’ny fotoana fohy sy lavitr’ezaka. Tsy be resaka sy mampanantena zavatra tsy ho tanteraka. Mahay mifandray sy miara-miasa amin’ny “mouvement sportif”. Mametraka tsara amin’ny toerana ny fiaraha-miasa amin’ny mpanao gazety ara-panatanjahantena. Farany izay goavana indrindra, olona afaka mitady loharanom-bola fa tsy hihanona fotsiny amin’ny tetibolam-panjakana”.

Andriambololona Zo Hajanirina, atleta mpikatroka ny taranja judo:
“Ny minisitra tsara ho an’ny Tanora sy ny fanatanjahantena dia olona akaiky ny atleta sy ny federasionina. Olona mahay mihaino, mahafantatra ny zava-misy eny an-kianja ary mahay mitantana krizy amin’ny fahendrena sy fifandanjana. Manana traikefa sy fianarana mifandraika amin’ny fitantanana ara-panatanjahantena sy amin’ny sehatry ny fitantanam-bahoaka, na amin’ny fikambanana, toy ny federasionina na ny komity Olympika nasionaly. Olona manaja ny marina, mangarahara ary manana vina mazava ho an’ny fampandrosoana ny fanatanjahantena.”

Mi.Raz

Manomboka miakatra ny voankazo. Ny manga sy ny frezy no betsaka eny an-tsena, amin’izao. Mila ampitomboina ny fahadiovana amin’ny fanasana azy ireny mba tsy hiteraka aretina hafa, indrindra amin’ny ankizy, raha ny torohevitry ny dokotera misahana manokana ny ankizy sy ny zaza noresahina.

Sasana madio sy azo antoka, ny voankazo vao hohanina na hahodina ho ranom-boankazo. Mitahiry bibikely sy karazana fanafody afendraka hamonoana bibikely ny frezy ka tena saro-pady ho an’ny fahasalamana. Lomana amin’ny rano madio imbetsaka hialan’ny bibikely sy ny akora simika ateraky ny fanafody biby izay vao tokony hohanina.

Toraka izany koa ny manga, izay tian’ny lalitra ary iparitahan’ny loto maro eny an-tsena. Mila sasana madio ary esorina ny dity aminy vao hohanina sy karakaraina ho an’ny zaza sy ny ankizy.

Mila mailo amin’ny fikarakarana izany ny eny amin’ireo toerana fivarotra ranom-boankazo. Tokony ho azo antoka ny rano sy ny fahadiovan’ny voankazo ahodina vao sotroina. Tsara kokoa, araka izany, ny manamboatra any an-trano satria saro-pady ny fahasalamana.

Tatiana A

“Araka ny tokony ho izy ny fitadiavana Praiminisitry ny maramaritra iraisana”, hoy ny Praiminisitra, ny Jly Zafi­sam­bo Ruphin Fortunat, teny Ambohidahy, ny faran’ny herinandro teo, momba ny fanendrena izay ho Praiminisitra vaovao. Ho marimaritra iraisana mivelatra, ka hanontaniana na ny filoha teo aloha na ny filoham-panjakana amin’izao. Tokony hisy ny fandaminana izany. Tombontsoa ambonin’ny firenena no tanjona. Tsy tokony hisy ny fanilikilihana. Tokony hitohy hatrany koa ny fanelanelan’ny FFKM. Fana­jana ireo andrimpanjakana natao hiaro ny lalàmpanorenana no zava-dehibe aloha. Sata repoblikanina no mifehy ny rehetra.
Antenaina fa fitoniana no entin’ny fahavitan’ny filoham-panjakana fianianana. Mba hahazoan’ny rehetra miverina amin’ny fiainana andavanandro amin’ny fampandehanana ny toekarena izany. Amin’izay toerana misy ny rehetra, tokony hiara-miasa ary tsy hisy ny fanilikilihana. Satria fantatra ny mahatonga ny krizy miverimberina… Maro ny krizy nihatra teto amin’ny firenena. Nisy hatrany ny fanilikilihana. Tsy misy tsy vitan’ny resaka ambony latabatra. Maro dia maro no eritreretin’ny fitondram-panjakana ankehitriny hatao. Tsy ho vita izany raha tsy misy ny fitoniana sy ny fifampiresahana politika am­bony latabatra. Miainga eo dia mandeha lavidavitra kokoa. Tokony haravona avokoa ireo krizy rehetra nihatra hatramin’izay. Raha tsy izany, mbola hiverina hatrany ny krizy any aoriana any. Tena ampiharina ny fifampiresahana. Misy hatrany ny fifampiresahana, ary antenaina fa mbola hisy hatrany izany.

R. Nd.

Notanterahina omaly, ny fanompoam-pivavahana fametrahana ny filoha vaovao eo anivon’ny FJKM, Andriamampia­nina Zaka Hary Masy. Anisan’ny niatrika izany ny filoham-panjakana, Randrianirina Michael. Nambarany tamin’ny lahateniny fa efa nijoro hatrany ho an’ny vahoaka malagasy ny FJKM. Koa, mangataka amin’izy ireo ny tenany mba hijoro hatrany sy hitsangana araka izay asa napetrak’i Jesosy amin’ny tsirairay. Ho mpaminanin’ny firenena, araka ny nambarany. Olon’ny fiangonana izahay ary olon’Andriamanitra ka tenenonareo raimandreny raha sanatria solafaka, araka ny nambarany hatrany. « Teneno izahay ireo hoe : tsy mety ny ataonareo. Manazava izahay raha azo hazavaina. Raha tsy azo hazavaina dia fahadisoana ny dikan’izay ka ovaina ny fomba famindra », hoy izy.

Ho arofanina i Jesoa

Nambarany fa Jesoa, ilay mitarika antsika rehetra no arofanina “Balise” misakana antsika tsy hanaotao foana. Jesoa no tokony atahorantsika, araka ny nambarany.
Notanterahina teny amin’ny FJKM Ambohimalaza Firaisana Kanana Vaovao tamin’io fotoana io ny fametrahana ireo birao vaovao mandrafitra ny fitantanana ny anivon’ny foiben’ity fiangonana ity.
Tsiahivina fa zanaky ny fiangonana eo anivon’ny fiangonana loteranina (FLM) ny filoham-panjakana mivady, ary manana andraikitra amin’izany izy ireo.

Synèse R.

“Tsy nisy fanonganam-panjakana teto Madagasikara, fa tsy nisy fanafihana mitam-basy tany amin’ny lapam-panjakana”. Io ny fanazavan’ny depiote Razafimanantsoa Hanitra tamin’ny famaranana ny hetsika teny amin’ny kianjan’ny 13 mey, Analakely, afakomaly.

Ny didin’ny Fitsarana avo momba ny lalàmpanorenana (HCC) no entina miady eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena. Tsy nisy fanonganam-panjakana teto. Fiza­hana fototra ny fahabangan-toeran’ny filohan’ny Repoblika izay tsy nahavita intsony ny asany no nataon’ny HCC. Nilazany fa hita fototra izay fahabangan-toerana izay, tsy nahavita ny asany koa ny filohan’ny Antenimierandoholona ary tsy afa-nanao ny asan’ny filohan’ny Repoblika ny governemanta. Noho izany, notendreny ny Kly Randrianirina Michael ary nomena ny toe­ran’ny filoham-panjakana. Nilaza koa ny didy hoe mbola mijoro avokoa ny andrimpanjakana rehetra voalazan’ny lalàmpanorenana. Manaiky ny didy ny Kly Randrianirina Michael, fanekena fa mbola eo ny HCC.
Nitsiahiviny izay nitranga tamin’ny 14 oktobra. Teo ny fampiatoan’ny Antenimie­ram­pirenena ny filohan’ny Re­poblika amin’ny asany, ny fidinan’ny miaramilan’ny Capsat teny amin’ny kianjan’ny 13 mey, nanambaran’ny Kly Randrianirina Michael fa rava avokoa ireo andrimpanjakana afa-tsy ny Antenimierampi­renena. Fanambarana politika tsy maintsy natao iny mba hampandresy ny tolona. Nisy koa ny fangatahana nataon’ny filohan’ny filoha lefitra fahafito eo anivon’ny Antenimierampi­renena tamin’ny HCC. Tamin’ iny koa no nivaly ny fitoriany ny amin’ny fahabangan-toeran’ny filohan’ny Repoblika.

R. Nd.

« Misy andrimaso tsy maintsy ataontsika, indrindra ny resa-bola miparitaka any ka samia mailo. Tsy mbola vita ny tolona », hoy ny depiote « Del kely ». Nateriny koa fa efa mipetraka ny stratejia eny anivon’ny Antenimierampirenena, manoloana ireny fifidianana ny eo anivon’ny birao maharitra ireny.
Nohamafisin’ny depiote, Razafimanantsoa Hanitra, koa fa hoesorina ireo mamofompofona ny fitondrana teo aloha. Nambarany koa fa tsy maintsy ho azo fankatoavana iraisam-pirenena sy ny famatsiam-bola. Hiainga eny amin’ireo depiote kosa ny fankatoavana, araka ny fanoloran’ny filoham-panjakana ny ho praiminisitra, lehiben’ny governemanta, araka ny nambarany.
Niaiky kosa ny depiote teo aloha, Tody Arnaud, fa mafy Antananarivo ary fakan-tahaka ho an’ny hafa izany. Natsidiny fa tokony ho praiminisitra lavitry ny kolikoly. « Tsy rafitra ihany no hovana fa ilaina koa ny toe-tsaina miova », hoy izy.

Tsy mitady seza ny mpianatra

Ho an’ny Gen Z Vontovorona, nazava ny azy ireo fa tsy mitady seza. « Tsy manaiky hatao tohatra fiakarana kosa anefa izahay. Koa eto, mangataka manokana ny tombontsoan’ny sekolinay izahay », hoy izy ireo. Nambaran’izy ireo fa efa misy ny tetikasa manokana hataon’ny mpianatra ato ho ato. Efa natsidiky ny depiote Afakandro Christian kosa fa ilaina hapetraka ny rafitra federaly na fizakan-tena ny any amin’ny faritra. Nanteriny koa fa ilaina ny fanohanana sy ny fiaraha-mientana amin’izao fitondrana izao. Tsy maintsy ho avy koa ny fanadiovana ny tanàna, araka ny nambarany.
Tsiahivina fa samy nandaha-teny tao avokoa ny ankamaroan’ireo depiote, ny filohan’antoko politika sy fikambanana…Nialohavan’ny fotoam-pivavahana izany hetsika izany.

Synèse R.

Amidy 150 Ar ny zana-trondro karpa iray, mirefy 2,5 sm hatramin’ny 3 sm. Amidy 200 Ar kosa ny iray raha mirefy 3sm-4 sm. Betsaka ny zana-trondro izao, nanomboka tamin’ny volana aogositra, fotoana fandrotsahana azy anaty dobo, na koa alefa anaty tanimbary, ho an’ny mpamboly varialoha. Manodidina ny enim-bolana eo ho eo ny fe-potoana fahalebiazany, ary mety ho 140 andro, raha araka tsara ny sakafony.

Fankazalana ny Andro maneran-tany ho an’ny varika ny 31 oktobra. Lohahevitra noraisina amin’ity taona 2025 ity ny hoe : « Iray ho an’ny varika, fitsinjo­vana ny ho avy ». Fotoana manan-danja tokoa io andro io, satria i Madagasikara no firenena manana karazana varika be indrindra maneran-tany, miisa 113, izay tsy misy afa-tsy eto amintsika. Mila fepetra hentitra sy mahomby anefa, satria tandindomin-doza daholo ny ankamaroan’ izy ireo.

Mandeha ny famolavolana ny RSU na Fan­draisana an-tsoratra ara-tsosialy. Eo am-pamaranana ny fitetezana isan-tokantrano ataon’ireo mpamita iraka, manadihady avy amin’ny Ivotoerana nasionaly ho an’ny statistika (Instat). Fitaovana ilaina, ampiasaina hikaro­hana ny paikady iadiana amin’ny fahantrana ny antontanisa azo. Mampiasa azy ny mpisehatra isan-tsokajiny, toy ny mpamatsy vola iraisam-pirenena, ny mpandra­rahara, sns.

Nandefa taratasy ho an’ny Federasionina malagasin’ny handball (FMHB) ny fikambanan’ny handball aty amin’ny ranomasimbe Indianina (AH­BOI), nivory ny 12 oktobra lasa teo, fa hahemotra amin’ ny fotoana manaraka ny fiadiana ny ho tompondakan’ny ranomasimbe Indianina, ho an’ny ekipa tompondaka (CCOI 2025). Fihaonana to­kony hotanterahina any Toa­masina, ny 15 ka hatramin’ny 22 novambra ho avy izao. Noho ny toe-draharaha nisy teto amin’ny firenena ny an­ton’izany. Tsy miova kosa fa mijanona ho Madagasikara hatrany ny hampiantrano izany, raha vao milamina ny firenena.
Mandra-piandry izany, ho­ton­tosaina any Toamasina ihany koa, ny 30 oktobra ka hatramin’ny 9 novambra 2025, ny fifaninanam-pirenena ho an’ny sokajy Senior, lahy sy vavy. Hanana ny lanjany le­hibe izany satria ankoatra ny fiadiana ny maha tompon­daka, hiadiana ihany koa ny tapakila hiatrehana ny “CCOI 2025” izy io. Hisolo tena an’i Mada­gasikara amin’izany ireo ekipa roa voalohany miatrika ny famaranana. Hatreto, ligim-paritra miisa 12 amin’ny 17 no efa nisoratra anarana handray anjara amin’izany dia Diana, So­fia, Boeny, Atsinanana, Ana­lanjirofo,  Analamanga, Itasy, Bongolava, Matsiatra Ambony, Atsimo Andrefana, Menabe ary Ihorombe. An­koatra izay, fantatra fa hatao amin’ny volana janoary 2026 ny fivoriambe hanaovana ny fifidianana eo anivon’ny Fede­rasionina malagasin’ny handball.

Tompondaka

Fifaninanana roa lehibe no mbola miandry ny Judokas malagasy, Rasoanaivo Razafy Aina Laura, latsaky ny 70 kg, amin’izao famaranana ny taona 2025 izao. Handray anjara amin’ny « Grand Chelem » hatao any Abu Dhabi, i Laura, ny 27 hatramin’ny 29 novambra izao, izay fandraisana anjara voalohany ho azy. Aorian’izay, hihazo an’i Tokyo izy, ny 6 sy 7 desambra hiatrika ny “Grand Slam de Tokyo, izay fandraisana anjara faharoa ho azy.

Raveloarison Eymeric, mpilalaon’ny MB2All Analamanga sy Ranarison Joda, mpilalaon’ny FFPro Antsirabe no solontena malagasy eo amin’ny sokajy lehilahy, hiatrika ny fiofanana “Fiba Africa Regional Youth Camp 2025”, hatao any Le Caire, Egypte, ny 19 hatramin’ny 22 oktobra izao. Anio no hanainga eto an-tanindrazana ireo delegasionina malagasy mirahalahy ireo, raha ny angom-baovao azo avy amin’ny federasionina.

Hisy ny fiovana kely amin’ny fandaharam-potoana amin’ny lalao manasa-dalana sy famaranana ho an’ny sokajy latsaky ny 12 taona sy latsaky ny 20 taona, lahy sy vavy, amin’ny fiadiana ny tompondakan’ ny seksionina ny Basikety Antananarivo Renivohitra. Hisy mantsy ny lalao hatao ny sabotsy raha toa ka ny alahady ihany no efa daty napetraka. Noho ny hamaroan’ny lalao no anton’izao fanapahan-kevitra izao, raha ny fanazavana.

“ Tsara fa tsy misy dikany!”. Io no teny azo ambara raha nahita ny filaharan’ny Barean’i Madagasikara, izay nivoaka tao amin’ny tambajotran-tseraseran’ny Fifa, omaly. Niakatra ho eo amin’ny faha-106 i Madagasikara, saingy tsy hiatrika Can 2025 no tsy hanao Mondial 2026. Toerana roa no nosongonan’ny Malagasy mpilalao tamin’ity, raha toa ka faha-108 izy ireo teo aloha.
Raha tsiahivina ny lalaon’ny Barea roa farany, nandritra ny fifanintsanana hiadian-toerana hiakarana amin’ny Mondial iny: fandresena 2 no ho 1, teo anatrehan’i Comores, hita fa nampiakatra io laharana io. Tsy nahazoana ny isa ambony tamin’ny Fifa kosa, ny faharesena mavaivay, 4 no ho 1, teo anatrehan’i Mali.
Marihina fa nahazo isa maherin’ny dimy ny ekipa nasionaly malagasy tamin’ity filaharan’ny Fifa vaovao ity. Efa mipetraka anatin’ny satroka faharoa izy ireo, mandritra ny antsapaka ny hahafantarana izay ho mpiray vondrona, ho an’ny fiadiana ny tapakila hiatrehana ny Can 2027. Inoana fa nandray lesona tsara avokoa na ireo mpilalao, na ny mpanazatra, indrindra ny mpitantana ny baolina kitra eto Madagasikara, taorian’ireny vokatra ireny.

F.R

Hotontosaina anio, any Maorisy, ny fifaninanana “Battle for Africa”, taranja Muay Thai. Manana solontena roa i Madagasikara.

Mianadahy, ahitana an’i Jaomboto Jerry Edino, sokajy latsaky ny 60 kg, lehilahy sy Rasoanirina Olga, sokajy latsaky ny 60 kg, vehivavy no miaro ny voninahi-pirenena mandritra ity fifaninanana matihanina eo ambany fiahian’ny WMC – World Muay Thai Council, tanterahina ao Maorisy ity. Fandraisana an­jara voalohany ho an’i Mada­gasikara eo amin’ny sehatra afrikanina izao atrehan’izy dahy izao, araka ny fanazavana avy amin’ny Tale teknika nasionaly, Razanajatovo Gil­das, izay mpanazatra azy ireo any an-toerana. 4 no mandrafitra ny delegasionina malagasy nihazo an’i Maorisy ka ny filoha Razanajatovo Carine no miatrika ny delegasionina. Hiady ny “ceinture WMC” ireto Malagasy mpikatroka ireto ary hiady ny tapakila hiatrehana ny fifaninanana kontinentaly. Efa fantatra ihany koa ny mpifanandrina amin’izy ireo, ka ilay teratany Maori­siana, i Jordan Venpin, no hihaona amin’i Jerry Edino. Ilay Afri­kanina tatsimo, i Verne Prin­sloo, kosa no hifandona amin-dRasoanirina Olga. Mpi­ka­troka anisan’ny kalaza sy manana traikefa eto Afrika avokoa ireo mpifanandrina amin’ny Malagasy, ka tena andrasana tanteraka ny ady eo amin’ny roa tonta. Ankoa­tra ny fifaninanana, fanara­raotra hahafahana mampi­seho ny talenta sy fampahafantarana ny Muay Thai ma­lagasy eo amin’ny sehatra iraisam-pirenena ihany koa ity fotoana ity. Hohampaha­fan­tarin’ireto delegasionina malagasy ireto any an-toerana fa taranja tena tian’ny Malagasy sy hainy ary manana fitsipika mifehy izany taranja Muay Thai izany eto Madagasikara. Misy ihany koa ny fiofanana ho an’ny mpi­tsara izay hatrehin’i Maître Razana­jatovo Larissa (mpi­tsara) sy Raza­najatovo Carine.

Mi.Raz

Tsara fiditra! Rehefa tsy hita nandritra ny fotoana ela tao anatin’ny lalaon’ny Hertha Zehlendorf Berlin, klioba atsy Allemagne, i Kanto Fitiavana Voahariniaina na i Bolo, Ma­lagasy mpilalao baolina kitra milaravinahitra atsy Alle­magne. Niverina tamin’ny heriny indray izy amin’izao fotoana izao, anatin’ity ekipa ity, rehefa nahazo lalao 20 minitra, nandritra ny fihaonan’izy ireo tamin’ny Grünauer BC, fifandonana izay tafiditra amin’ny dingana fahatelon’ny fiadiana ny amboaran’i Berlin. Nahatafiditra baolina iray sy nahavita tolotra tokana tsara izy tamin’ity fifanandrinana ity, ka nandresy 6 no ho 1 ny klioba misy azy. « Efa ela aho izay tsy nizara vaovao… Tsy hoe nanjavona aho, fa niasa mangina tany ambadika, tsy dia nanam-potoana hilalaovana. Fa rehefa omena fotoana aho, dia manome 100 % foana!», hoy i Bolo. Ho an’i Bolo, tsy ny fotoana lany eny an-kianja no tena zava-dehibe, fa ny finiavana sy ny fahavononana hanararaotra ny fe-potoana hampisehoana ny fahaizana rehetra.
Ny alahady ho avy izao, hifandona amin’ny Dynamo, Berlin, ny klioba misy an-dry Bolo. Tsy miova ny tanjona, hoy izy, dia ny hitady vokatra tsara ho an’ny ekipa hilalaovana. Mpilalao manana fahavononana sy mikiry ny hitady vokatra tsara tahaka an’i Kanto Fitiavana Voahari­niai­na, hita ho banga ao amin’ny ekipam-pirenena malagasy Barea.

Fitia Randria

Fotodrafitrasa iray anisan’ny nanaovan’ny fitondram-panjakana fanavaozana ny Kianjan’ny CFFA Andoharanofotsy, etsy Iavoloha. Tsy mitohy intsony ny asa fanavaozana araka ny loharanom-baovao iray. Andrasana, araka izany, na hanohy ny fampivoarana ny kianja ny fanjakana na tsia.

Niatrika ny lalao voalohany ho azy ireo, tao amin’ny klioban’ny Al Merrikh Soudan, afakomaly, ireo Malagasy roa, dia ry Nicolas sy Fenohasina Gilles. Namiratra tanteraka izy ireo teny ambony kianja, saingy tsy nahatafiditra baolina. Tsara ny mampahatsiahy fa nampisongadina azy mirahalahy, ny “Chan 2024” farany teo.

Araka ny fikarohana natao, manomboka liana sy manomana paikady vaovao hakana an’i Endrick, brezilianina mpilalaon’ny Real Madrid FC Espagne, ny Olympique de Marseille (OM). Andrasana ny fitohizan’ity raharaha ity amin’ny volana desambra sy ny janoary ho avy io, izay fe-potoana natao ho fifindrana klioba.

Anatin’ny fanomanana tanteraka ny ekipa malagasy Ankoay 3×3, amin’ny fiatrehana ny fiadiana ny amboaran’i Afrika hatao ny 4 hatramin’ny 7 desambra izao, eto Madagasikara. Nanomboka omaly ny fampivondronana, araka ny fampitam-baovao avy eo anivon’ny Federasionina malagasin’ny basikety. Eny amin’ny Petit Palais Mahamasina no hiatrika izay fampivondronana izay ireo mpilalao ary manatanteraka fanazaran-tena isan’andro, araka ny fanazavan’ny tale teknika nasionaly FMBB, Razafiarivony Solofohery Angelot. Hatreto, tsy mbola nisy ny lisitra ofisialy avy amin’ny kaomisionina teknika fa izay tratra antso teto Antananarivo ihany ireo manaraka fampivondronana ireo. Mbola hisy ny mpilalao hafa avy any amin’ny faritra ho avy, raha ny fanazavana hatrany. Vehivavy mpilalao miisa 12 sy lehilahy 12 isa no tokony hiatrika ity fampivondronana ity, saingy mbola tsy feno izy ireo. Anisan’ny ao anatin’ireo hotsongaina andrafitra ny ekipam-pirenena ihany koa i Muriel sy i Christiane, saingy efa mpilaravinahitra izy ireo, satria efa mpilalaon’ny Tamponnaise Renioney, raha ny fanazavan’ny tale teknika nasionaly hatrany. Manoman-tena mafy ny Ankoay ary vonona hitazona ny anaram-boninahitra izay norombahina tamin’ny taona 2024.

Mi.Raz

Ho anisan’ireo taranja vonona hiatrika ny lalao afrikanina ho an’ny tanora 2025 ny taranja rugby. Handray anjara amin’­izany ny ankizivavy sy ny ankizilahy. Efa ao anatin’ny fanomanana izany izy ireo ka hosedraina ireo miatrika ny fampivondronana anio.

Hotanterahina ao Luanda Angola, ny 10 ka hatramin’ny 20 desambra ho avy izao, ny andiany fahefatra amin’ny lalao afrikanina ho an’ny tanora amin’ity. Fifa­ninanana natokana ho an’ireo latsaky ny 17 taona. Ani­san’ireo handray anjara amin’ izany ny Makis de Madagas­car, sokajy zandriny, lahy sy vavy. Lalao rugby ho an’olona 7 izy ity.
Efa ao anatin’ny fanomanana izany amin’izao fotoana izao ny tomponandraikitra eo anivon’ny Malagasy Rugby. Miatrika ny fampivondronana eny amin’ny kianja Makis rahateo ireo ankizy nantsoina hanaovana fifantenana izay handrafitra ny ekipam-pirenena malagasy. Araka izany, hisy ny lalao tsapa hifanaovan’ireo kilonga voaantso amin’ity zoma ity. Jerena amin’izy ireo voalohany, araka ny nambaran’ny teknisianina, ny fahaizam-baolina, ny haben’ny vatana ary ny tanjaka.
Raha tsiahivina, efa nandrombaka ny medaly volafotsy tamin’ity lalao afrikanina ho an’ny tanora ity ny Makis sokajy vehivavy, nandritra ny fihaonana natao tany Algerie, ny taona 2018. Resin’i Tunisie teo amin’ny famaranana ireo ankizivavy, tamin’izay. Ny hihoatra izany zava-bita izany no tanjona amin’ity, na ho an’ny ankizilahy na eo amin’ny ankizivavy.
Raha hiverenana kosa ny mahakasika ity lalao afrikanina ho an’ny tanora ity, i Angola no firenena “lusophone”, izany hoe, miteny portioge, voalohany mampiantrano ny fihaonana. Mahatratra 54 ireo firenena hifaninanana sy hiady lohany ho an’ity andiany fahefatra ity. Miisa 33 ireo taranja hifaninanana ka anisan’izany ny atletisma, ny basikety lalaovina olona 3 sy 5, ny ady totohondry, ny hazakazaka am-bisikilety, ny baolina kitra, ny Beach soccer, ny futsal sy ny hafa.

Tompondaka

Namoaka filazana ny Fi­tantanam-paritry ny Jono sy ny fampiroboroboana ny toekarena manga, faritra Diana. Voalaza fa mikatona ny fotoam-panjonoana ny karazan-trondro sardine. Araka izany, voarara manomboka ny 1 novambra 2025 ho avy izao, hatramin’ny 31 marsa 2026, ny jono, ny fitaterana, ny varotra ary ny fihinanana an’io karazan-trondro io sy maitso voho manerana ny faritra Diana. Antony, fotoana fanatodizan’ity karazan-trondro ity io fe-potoana io, ka tsy maintsy tsinjovina ny hitomboan’ny taranany.

Esorina ny anaty kibo
Ankoatra izany, tsy main­tsy esorina kosa ny anaty kibony, mialoha ny hivarotana azy, ny karazan-trondro Ki­kao (Carangidae), ny Jano (Sphyraenidae), ny Alovo (Serranidae), ny Antafa, ny Zompona (Mugilidae), ny Henjy (Siganidae).
Hamafisina fa voarara tanteraka ny fangalana sy ny fihinanana ny Fano na Soka-dranomasina satria biby arovana sy tandindomin-doza.
Mahavoasazy ny tsy fanajana ireo voalaza ireo ary hampiharana ny lalàna ma­nan-kery.

Njaka A.

Araka ny zava-misy amin’ izao fotoana, mbola baraingo ny resaka hanohizana ny asa fanavaozana ny kianja Barea Mahamasina. Tsiahivina fa ity kianja ity, tokony ho nanaovan’ ny Caf fitsirihana, tamin’ ny herinandro lasa teo, saingy nahemotra izany noho ny toe-draharaham-pirenena. Tsara ny mampahafantatra fa efa tsy nahazo fankatoavana mihitsy ity kianja iray eto Mada­ga­si­kara ity, nandritra ny taona maro. Araka ny filazan’ireo mpijery sy mpankafy ny Barea, ani­san’ny lesoka tsy nahazoan’ ny ekipa nasionaly vokatra tsara nandritra ny fiadian-toerana “Can 2025” sy ny “Mon­dial 2026” farany teo, ity tsy fisiana kianja ity, ary miteraka fatiantoka ho an’ny Federasio­nina malagasin’ny bao­lina kitra (FMF), satria mivoaka any ivelany foana izy ireo isaky ny mandray lalao. Misy moa ny nametraka fanontaniana hoe: « Oviana ny Malagasy no mba hiaina lalao iraisam-pirenena? ». Ny volana febroary teo moa no nanao fitsirihana farany teo Mahama­sina ny Caf, ary singa iray tamin’ireo sivy nangatahana, toy ny bo­zaka, no tsy nahazoan’io kianja io fankatoavana tamin’ ity resaka fampiantranoana lalao iraisam-pirenena ity, raha toa ka neken’ny Kaon­federasiona afrikanina avokoa ireo valo ambiny. Andrasana moa ny tohin’izany, amin’izao.

Fitia Randria

Hotanterahina anio 16 oktobra sy rahampitso 17 oktobra ilay seminera lehibe hiarahan’ny manam-pahaizana frantsay, i Anthony Masblanc, nahitana fihemorana indroa. Ao amin’ny Dojo Esca Antanimena, amin’ny 5 ora hariva hatramin’ny 6 ora sy sasany no hanaovana ity seminera ity, raha ny fandaharam-potoana efa napetraka. 10 000 Ariary kosa ny saran’ny fandraisana anjara.
Tonga nitsidika ireo mpilalao manerana an’i Afrika, izay niatrika ny fiofanana “Fiba Africa Regional Youth Camp 2025”, natao tany Le Caire, Egypte, ny filohan’ny Federasionina malagasin’ny basikety, no sady filohan’ny “Commission Développement”, eo anivon’ny Fiba Afrika, Ramaroson Jean Michel. Tontosa ny 12 hatramin’ny 15 oktobra moa ity fiofanana ity ho an’ny sokajy vehivavy ary hanomboka ny 19 oktobra izao kosa ny ho an’ny sokajy lehilahy.
Efa manomboka ary hifarana ny 8 novambra ny fandraisana ny fisoratana anarana ho an’ireo ekipa handray anjara amin’ny fiadiana ny amboaran’i Madagasi­kara, taranja volley-ball, sokajy Vétérans, lahy sy vavy. Hotanterahina any Fianarantsoa, ny 22 hatramin’ny 29 novambra izao, ity fiadiana ny amboaran’i Madagasi­kara, sokajy Vétérans, lahy sy vavy, ity. Ny ligin’ny Ma­tsiatra Ambony no tomponandraikitra amin’ny fikaraka­rana ny fifaninanana sy fandaminana rehetra.

Hotontosaina ny alahady 19 oktobra izao avokoa ireo lalao rehetra tsy tontosa ny faran’ny herinandro teo, araka ny nambaran’ny teo anivon’ny Seksionina ny Basikety Antananarivo Renivohitra. Lalao manasa-dalana sy famaranana ary fiadian-toerana fahatelo, ny hotanterahina eo amin’ny sokajy latsaky ny 12 taona, lahy sy vavy. Ny famaranana sy fiadian-toerana fahatelo kosa no hatao ho an’ny sokajy latsaky ny 20 taona, lahy sy vavy, raha ny fandaharan-dalao. Araka izany, hihaona voalohany amin’ny manasa-dalana, ny ekipan’ny Fandrefiala sy ny JCBA, eo amin’ny manasa-dalana ho an’ny U12, vehivavy, raha toa ka ny ASSM sy ny MB2All no hifandona etsy ankilany. Eo amin’ny sokajy U12, lehilahy kosa, hihaona amin’ny manasa-dalana voalohany, ny ekipan’ny Cosfa sy ny TSBB, raha toa ka ny MB2All sy AKBB kosa no hifandona eo amin’ny manasa-dalana faharoa. Hafana ihany koa ny lalao famaranana ho an’ny sokajy latsaky ny 20 taona, ka hifandona eo amin’ny vehivavy, ny ekipan’ny MB2All sy ny Lucadro. Etsy ankilany, hifanandrina eo amin’ny famaranana, sokajy lehilahy, ny ekipan’ny JCBA sy ny AKBB.

Mi.Raz